Temat: Chen Xiaowang objaśnia chansigong
Mam prosbe 'językową' do Andrzeja Kalisza,
czy mógłbyś wyjasnic roznice miedzy jin a jing?
w kontekstach np fajin, fajing?
Najczęściej ta różnica wynika z błędu w transkrypcji. Rzecz w tym, że znak 劲 czytać można zarówno jin (w wygłosie zwykłe n), jak i jing (w wygłosie n tylnojęzykowe), ale w znaczeniu 'siła' czyta się jin, natomiast czytanie jing odnosi się do znaczenia 'silny'.
Nieporozumienie tworzą m.in. cudzoziemcy, którzy słabo znają chiński, i szukając znaku 劲 w słowniku trafiają na wariant czytany jing.
Ale także Chińczycy, z których większość nie potrafi posługiwać się poprawnie transkrypcją pinyin, która jest dla nich czymś dość obcym, bo w codziennym życiu się przecież transkrypcją nie posługują :)
Ponadto np. na północy, a zwłaszcza w Pekinie w wygłosie często występuje tzw. eryzacja, czyli, niezależnie od tego, czy w standardowej wymowie powinno być w wygłosie zwykle n, czy tylnojęzykowe (zapisywane ng), pojawia się tam:... r
W rezultacie oni nie wiedzą, czy tam ma być n, czy ng, bo faktycznie i jedno i drugie wymawiają r.
A przypuszczam, że wymowa w lokalnych dialektach może powodować jeszcze większe zamieszanie.
W każdym bądź razie,
poprawnie w transkrypcji pinyin jest fa jin. Fa jing jest zapisem błędnym.
Czy jest roznica miedzy fali a fajing?
A to zależy od punktu widzenia.
Na przykład są tacy, którzy wierzą w "kosmiczne energie", którzy twierdzą, że jin jest "siłą/energią zupełnie odrębną od siły fizycznej", i oni obstają ostro, przy tym, że fajin nie ma nic wspólnego z fa li.
Inni uznają, że jin nie jest "odrębnym rodzajem energii", ale obstają przy rozróżnieniu - fa jin - gdy siła generowana jest efektywnie, "czysto", a fa li, gdy chodzi o "brudną", niezgrabną, nieefektywną siłę.
A jeszcze inni używają terminu fa li niezależnie od tego, czy siła jest generowana "czysto", czy "brudno", po to, żeby podkreślić, że "czysta" siła też jest związana z "fizyką", a nie z "kosmicznymi mocami"
Jak prawidłowo tłumaczy sie określenia yi-(umysł, intelekt?), shen, xin (hsing)?
Yi 意 - to tak mniej więcej intencja, idea. Ale nie intelekt
Shen 神 - tłumaczy się zwykle jako duch. Ale to tak bardziej odpowiadałoby umysłowi, świadomości.
Xin 心 - dosłownie: serce. Można odnieść do czegoś w rodzaju podświadomości, nieświadomości, skąd rodzi się świadome: yi - yidea/intencja.
Hsing (xing) 形, to zupełnie inna rzecz - przypuszczam, że to skojarzenie wynika z nazw xinyiquan 心意拳 i xingyiquan 形意拳 dotyczących spokrewnionych systemów neijia, a czasem używanych zamiennie.
Tam w pierwszym przypadku występuje 心意 xinyi - złożenie słów oznaczających serce i intencję, co często tłumaczy się jako umysł, a chodzi o połączenie serca jako pierwotnego (podświadomego/nieświadomego) źródła myśli i świadomej myśli/idei/intencji.
W drugim przypadku występuje znak 形意 xingyi, co można tłumaczyć na dwa sposoby:
a) forma i idea/intencja
b) poruszanie intencją
ciało, energia(oddech), umysł, jak to bedzie po chinsku
ciało: shenti
energia: nengliang - raczej żaden Chińczyk naszego energia nie przetłumaczy na qi :)
oddech: huxi - raczej żaden Chińczyk naszego oddechu nie przetłumaczy na qi :)
umysł: w przybliżeniu yishi itp.
W praktyce, w zależności od kontekstu tłumaczy się na różne sposoby.
Rzecz w tym, że są terminy tradycyjne i współczesne. Gdy rzucamy termin w języku europejskim, Chińczycy przetłumaczą go współcześnie, a nie będą tłumaczyć na terminologię "średniowieczną".
Ale oczywiście, w sztukach walki stosowana jest tradycyjna terminologia. Więc trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że w normalnym życiu taka terminologia dla Chińczyka, to jest coś w rodzaju starożytnego Egiptu :) Więc ucząc się np. taijiquan, jakoś trzeba to na nasze przetłumaczyć. Ale tłumaczenie w drugą stronę nigdy nie doprowadzi do tego samego ("starożytnego Egiptu")
czy mozna okreslic, ze jing i shen to rozne formy qi?
Jeśli założy się, że wszystko jest qi :)
Przy czym należy zwrócić uwagę, że to jing 精 to nie jest jin 劲 jak np. w fa jin. To zupełnie różne rzeczy. Chociaż w niektórych publikacjach z początku XX wieku o taijiquan drukarze mylili czcionki, powodując dodatkowe nieporozumienia :)