Temat: Co to za krój pisma, font?

Bardzo, bardzo dziękuję Robertowi Olesiowi za solidną recenzję Cyklopa. Tak konkretne uwagi pozwolą na doskonalenie fontów. Być może wersja 1.0 będzie zbliżała się do "ideału". Z doświadczenia jednak wiem, że zawsze jeszcze coś będzie do zrobienia. Nawet Herman Zapf poprawia swoje wielkie dzieła.
Dysponuję niedatowanym wzornikiem Jan Idzikowski i S-ka Warszawa.
Okładka wzornika jest złożona kursywą kroju Cyklop. Tytuł wzornika: "Jan Idzikowski i Ska. Warszawa. Wzory czcionek".
Na jednej ze stron jest wzór kursywy w stopniach 10, 12, 16, 20, 36, 48 p.
Jest też informacja: "Zarejestrowane w Urzędzie Patentow. w Dziale Zdobn. za Nr 1601".

Byłbym wdzięczny za wszelkie skany, które ułatwia pracę. Obecna wersja oparta jest na wzorniku Odlewni Czcionek z lat 60-70, gdyz tylko takim dysponowałem w trakcie generowania.
Niestety nie udało mi się odnaleźć w książce Filipa Trzaski (mam tylko późniejsze wydaniem z 1987 r.) wspomnianych przez Pana 11 liter w odmianie prostej.

Chyba zamieszczę skan tych 11 słynnych liter na www.
Dlaczego zrezygnował Pan z alternatywnej okrągłej wersji litery "w"? Rezygnację z wąskiej alternatywnej litery S, akurat rozumiem.

Gdyż w tej wersji trzymałem się wspomnianego wzornika. Fonty Cyklop były pierwotnie tworzone jedynie w formacie Type1 i dostępnych miejsc w encodingu było tylko 256. Na coś więc trzeba było się zdecydować. W technologii OpenType nie ma juz tych ograniczeń i można będzie dodać znaki alternatywne.

Oczywiście nie należy zakładać, że zawsze i z wszystkimi uwagami będę sie zgadzać. Proszę więc o zrozumienie i wybaczenie.
W wzorniku Idzikowski i Ska, oraz w wzorniku Zakładów Graficznych im. M. Kasprzaka. Poznań 1966. pokazane jest podobne do Cyklopa pismo -- węższe, proste ze skrytymi szeryfami o nazwie Biskra.

Również byłbym wdzięczny za skany na janusz@jmn.pl
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Janusz Marian N.:
Byłbym wdzięczny za wszelkie skany, które ułatwia pracę. Obecna wersja oparta jest na wzorniku Odlewni Czcionek z lat 60-70, gdyż tylko takim dysponowałem w trakcie generowania.

Jutro zeskanuję i wyślę, wszytko co mam na temat Cyklopa.
Przeszukałem z tej okazji wszystkie moje wzorniki, niestety wersji prostej nie znalazłem.

Na kursach AKT'u próbuję zmobilizować studentów, aby szukali i publikowali informacje na temat pism drukarskich stosowanych w polskich drukarniach. Niekiedy udaje się dotrzeć do ciekawych i zupełnie zapomnianych informacji. Niektóre z tych informacji publikowane są na typografia.info.

R.

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

Zdigitalizowałem niedawno następujący font. Bardzo chciałbym wiedzieć, gdzie szukać należy właściciela praw do publikacji.
We wzorniku Wytwórni na Rejtana występuje jako "Blok gruby", ale oczywiście informacji skąd pochodzi licencja brak.


Obrazek
Błażej Pindor edytował(a) ten post dnia 14.03.08 o godzinie 13:34
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Błażej Pindor:
Zdigitalizowałem niedawno następujący font. Bardzo chciałbym wiedzieć, gdzie szukać należy właściciela praw do publikacji.
We wzorniku Wytwórni na Rejtana występuje jako "Blok gruby", ale oczywiście informacji skąd pochodzi licencja brak.

Blok Smukły od 6-72 p. Blok Ściągły od 6-72 p. oraz Blok Ciężki od 6-72 p., jak też Blok Apis od 8-72 p. produkowała odlewnia Jan Idźkowski i Ska w latach 20 i 30 XX w. oraz później po znacjonalizowaniu w 1946 r. Odlewnia Czcionek przy Rejtana 16.
Pismo to praktycznie figuruje we wszystkich późniejszych wzornikach polskich drukarń.

Blok Gruby zamieszczony na 187 s. wzornika Odlewni przy Rejtana 16 to na pierwszy rzut oka ten sam krój co Blok Ciężki. A Blok ze strony 185 to to samo co Blok Ściągły. Nie ma niestety śladu po Bloku Smukłym w nowszym wzorniku.

Wojskowe Zakłady Kartograficzne miały w swoim wzorniku z 1972 Blok Ściągły w postaci klocków drewnianych o rozmiarze 2, 3, 4, 5, 6 kwadratów. We wspomnianym wzorniku jest też Blok Ciężki i Ściągły od 6-72 punktów, odbitka z czcionek metalowych bardzo wysokiej jakości.

Andrzej Tomaszewski w: Pismo drukarskie, Ossolineum 1989 na s. 69, podaje:

"Blok (Block) krój antykwy jednoelementowej bezszeryfowej, zaproj. w 1908-1927 przez H. Hoffmanna dla berl. odlewni czcionek H. Berthold, która do dziś produkuje fotomatryce z tym krojem. Jedna z odmian Bloku występuje w Polsce pod nazwą Apis, a dwie pozostałe produkowane są w warszawskiej Odlewni Czcionek "Grafmasz" pod nazwą Blok w stopniach 7-72 p.".

Oglądnij wszystkie odmiany dostępne w wersji OpenType tu:

http://www.myfonts.com/fonts/berthold/block-be/

RRobert Oleś edytował(a) ten post dnia 14.03.08 o godzinie 21:23

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

Dzięki za wskazówki
Berthold Block znam, owszem, ale to inny krój niż Bloki z polskich wzorników. Odmiana Condensed wygląda co najmniej bardzo podobnie do Apisa.
Według mnie te kroje, które w Polsce nazywały się Blok, powstały w Rosji lub w ZSRR, w Poligrafmaszu, na bazie Berthold Block, zdaje się pod nazwą Hermes. Ta rosyjska (domniemana) wersja stała się też bazą dla rodziny FB Hermes, którą obejrzeć można w działaniu m.in. w dodatku do znanego dziennika p.t. Co Jest Grane.

Tropy te jednak niestety nie prowadzą do właściciela praw do publikacji (i do nazwy).Błażej Pindor edytował(a) ten post dnia 15.03.08 o godzinie 00:38
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Błażej Pindor:
Dzięki za wskazówki
Berthold Block znam, owszem, ale to inny krój niż Bloki z polskich wzorników. Odmiana Condensed wygląda co najmniej bardzo podobnie do Apisa.
Według mnie te kroje, które w Polsce nazywały się Blok, powstały w Rosji lub w ZSRR, w Poligrafmaszu, na bazie Berthold Block, zdaje się pod nazwą Hermes. Ta rosyjska (domniemana) wersja stała się też bazą dla rodziny FB Hermes, którą obejrzeć można w działaniu m.in. w dodatku do znanego dziennika p.t. Co Jest Grane.

Tropy te jednak niestety nie prowadzą do właściciela praw do publikacji (i do nazwy)

Jedyny rosyjski wątek jaki znam to wersja Bloc z 1997 Tagira Safajewa opublikowana przez ParaType.

Kolejna cyfroawa adaptacja to wersja Bitstream Gothic 821 Condensed, dostępna też na płytach Telefontu oraz pismo Monotype Informal Black.

FB Hermes, daleko odchodząca od oryginału adaptacja pisma Block.
Zupełnie inne glify np. "a" i "c" itp.

Moim zdaniem jedynym pismem nie istniejącym w obecnym katalogu Bertholda jest właśnie pismo Blok Smukły będące w katalogu Idźkowski i Ska z roku ok 1920-31 (katalog nie jest datowany). Pozostałe wzory pism są łudząco podobne do BE Block.
František Muzika podaje nazwę pisma Heinza Hoffmanna z 1908 r. jako Blok, a nie Block. Niestety nie dysponuję żadnym wzornikiem Bertholda z tamtych lat aby to sprawdzić.

R

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

Jest jeszcze w Paratype wersja następująca:


Obrazek


również Safajewa, tyle że z 1993, pod nazwą Hermes.

Strona Paratype podaje, że powstała na podstawie kroju Placard, odlewni Lange mieszczącej się w Petersburgu, której projekt z kolei oparty był na Hermes Grotesk z Wöllmer Foundry w Berlinie, z połowy 19 wieku.
Myślę, że Paratype jako spadkobierca Poligrafmaszu, dysponuje znacjonalizowanym podczas rewolucji archiwum Lange'a. Czyli ta wersja Hermesa (tylko odmiana wąska, ale z całym zestawem cyrylicy) powstał inną drogą, niż w FB.
Matthew Budderick oparł swoją rodzinę FB Hermes (chyba) na wzorniku Wöllmera. Oczywiście tym wzornikiem nie dysponuję.
Rzeczywiście a jest zmienione i terminatory nie są ścięte pionowo, całość jest narysowana od nowa, ale właściwie charakter jest ten sam.
Właścicielem praw do Hermesa używanego w PRL, czyli Bloku, może być więc Paratype.

Nie wiem, jak ma się do tej historii Block Bertholda.Błażej Pindor edytował(a) ten post dnia 15.03.08 o godzinie 11:25
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Błażej Pindor:
Jest jeszcze w Paratype wersja następująca:


Obrazek


również Safajewa, tyle że z 1993, pod nazwą Hermes.

Strona Paratype podaje, że powstała na podstawie kroju Placard, odlewni Lange mieszczącej się w Petersburgu, której projekt z kolei oparty był na Hermes Grotesk z Wöllmer Foundry w Berlinie, z połowy 19 wieku.
Myślę, że Paratype jako spadkobierca Poligrafmaszu, dysponuje znacjonalizowanym podczas rewolucji archiwum Lange'a. Czyli ta wersja Hermesa (tylko odmiana wąska, ale z całym zestawem cyrylicy) powstał inną drogą, niż w FB.
Matthew Budderick oparł swoją rodzinę FB Hermes (chyba) na wzorniku Wöllmera. Oczywiście tym wzornikiem nie dysponuję.
Rzeczywiście a jest zmienione i terminatory nie są ścięte pionowo, całość jest narysowana od nowa, ale właściwie charakter jest ten sam.
Właścicielem praw do Hermesa używanego w PRL, czyli Bloku, może być więc Paratype.

Nie wiem, jak ma się do tej historii Block Bertholda.

Napisz proszę, w jakim polskim wzorniku jest pismo Hermes?

Andrzej Tomaszewski w swoim [i]Leksykonie pism drukarskich[i], Krupski i Sk-a, Warszawa 1996, podaje b. ciekawą informację pisząc w haśle: Idźkowski i Ska m.in o tym, że:

Odlewnię założono w 1909 roku, oraz, że na początku działalności zakupiono 5 odlewarek Kustermann i nie mając własnych projeketów pism kopiowano niemieckie kroje głównie z berlińskiej odlewni H. Berthold A.G.

We wspomnianym przeze mnie wzorniku z lat 20 XX w. wszystkie oryginalne polskie projekty mają numer patentu. Odmiany pisma Blok nie mają takiego numeru, z czego można wnioskować, ze wzorcem było pismo BE Block, lub Hermes Grotesk (Lange/Woelmer/Schriftguss) lub inne.

Porównując jednak pismo BE Block do pisma z odlewni Idźkowski Ska
widać różnice:

górne wydłużenie litery t jest ścięte pod kątem, a nie proste.
górne zwieńczenie linery c jest prawościęte, a dolne pionowo ścięte itp. Takich różnic jest sporo. Wprowadzano je celowo by nie płacić licencji. Innymi słowy robiono pismo od zera na wzór innego.

A porównując pismo cyfrowe Paratype Hermes do odbitek z wzornika Idźkowski i Ska nie widać tych różnic tak wiele. (Na oko) :)

http://www.identifont.com/list?3+Hermes%20(ParaType)+0...

Wydaje mi sie, że masz więc sporo racji w doszukiwaniu się wzorca w piśmie Hermes Grotesk. Jednak aby to stwierdzić jednoznacznie trzeba mieć wzór z tamtych lat.

Odnośnie pisma FB Hermes dobrą wskazówką jest jest informacja zawarta tu:

http://www.identifont.com/list?3+Hermes%20(ParaType)+1...

Gdzie jest napisane, że FB Hermes jest oparty również na projekcie Heinza Hoffmana:

"Hermes: Based on a design by Heinz Hoffmann. Released as Block by Berthold and Hermes by Schriftguss and Wollmer".

Inne ciekawe zestawienie jest tu:
http://bjorn.kiev.ua/daemons/fontsyn.htm
to może Cię naprowadzić.

Ja bym jednak starał się dotrzeć do rosyjskich wzorników z tamtych lat, aby zobaczyć różnice w projekcie.

Mogę o nie popytać moich znajomych z Rosji i Ukrainy. Może coś będą mieli.

Z drugiej strony nie wydaje mi sie, abyś musiał się martwić o prawa autorskie. Zrobiłeś digitalizację pisma Blok.

I pierwszą rzeczą jaką należy sprawdzić, to udać się do Muzeum Drukarstwa w Warszawie przy ul. Łuckiej by dowiedzieć, sie co było wzorcem dla Bloku, i kto zmienił nazwę z Ciężki na Gruby i kiedy.
Bo oryginalna nazwa z odlewni Idźkowski tzn. Ciężki i Ściągły funkcjonowała jeszcze w 1972 r. w wzorniku WZK. Taka też nazwa funkcjonuje na wzorcach klocków drewnianych, które Odlewnia Idźkowski też robiła przed wojną.

Jest też prawdopodobne, że Blok, posłużył jako wzorzec dla innych projektów ponieważ zyskał sporą popularność czcionki te był sprzedawany do Czech i ZSRR i wielu innych krajów.

Inna sprawa to Blok Smukły. To zupełnie odmienny projekt godny zainteresowania.

RRobert Oleś edytował(a) ten post dnia 15.03.08 o godzinie 14:41

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

Myślę, że żeby prześledzić tę ewolucję (czy też łańcuch inspiracji), trzebaby mieć wszystkie wspomniane wzorniki w dłoni.
Czyli:
Idźkowski i Ska, Odlewnia na Rejtana,
Wöllmer, Berthold z 1909, Lange, Полиграфмаш.
Niestety, dysponuję na razie jedynie Katalogiem Wyrobów Odlewni Czcionek przy ul. Rejtana.

Na marginesie, Schriftguss Wöllmer znaczy chyba po prostu "Odlewnia Wöllmer".

Dziękuję za wskazówki.
Do Muzeum Drukarstwa trzebaby przejść się tak czy siak, ale teraz chociaż mam dobry powód.

Co do Bloku Smukłego, chętnie obejrzę jakąś próbkę.Błażej Pindor edytował(a) ten post dnia 15.03.08 o godzinie 16:49
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Błażej Pindor:

Na marginesie, Wöllmer Schriftguss znaczy chyba po prostu "Odlewnia Wöllmer".

Bardzo prawdopodobne, choć w Niemczech przed wojną były odlewnie pod nazwą Schriftguss AG i Schriftguss KG.
Schriftguss to bardziej "Odlew"

http://www.klingspor-museum.de/KlingsporKuenstler/Schr...

Tutaj są informacje na temat dat powstania konkretnych pism BE Block.

http://www.klingspor-museum.de/KlingsporKuenstler/Schr...

Zresztą cała strona zawiera pomocne info.

Czy możesz mi powiedzieć, która z polskich powojennych drukarń używała pisma pod nazwą Hermes?. Bo umknęło nam to w tym wątku.

R

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

Hm
Chyba nie mówiłem nic nt. Hermesa w polskiej drukarni?
Odlewnia na Rejtana miała w katalogu pod nazwą Blok czcionkę, którą Paratype sprzedaje pod nazwą Hermes. Tyle na temat Hermesa w PRL?

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

W 1864 roku Wilhelm Woellmer zakłada w Berlinie pod własnym nazwiskiem odlewnię czcionek. W 1883 roku firmę przejmuje Siegmund Borchardt, utrzymując nazwę Woellmer.

W roku 1890 w Dreźnie bracia Butter zakładają pod odlewnię czcionek pod nazwą Gebrüder Butter. W 1922 r. odlewnia ta przekształca się w spółkę akcyjną, przyjmując nazwę Schriftguß AG.

W roku 1893 berlińska fabryka maszyn drukarskich, założona w 1858 roku przez Hermanna Bertholda, przejmuje odlewnię czcionek Gustav Reinhold i rozpoczyna produkcję pism.

Dwa lata później szefem drukarni firmowej wytwórni Bertholda zostaje urodzony w 1856 roku Hermann Hoffmann.

W 1908 wytwórnia Berthold publikuje pismo Block, zaprojektowane przez Hoffmanna. W 1911 wytwórnia Woellmer kopiuje projekt Bertholda i publikuje go pod nazwą Hermes Grotesk. W latach 1913—1927 Hoffmann dodaje kolejne odmiany pisma Block, a Woellmer tworzy kopie tychże.

W Rosji cyrylicką wersję pisma wydaje petersburska odlewnia Lange (pod nazwą Гермес Гротеск).

W latach 20. i 30. XX wieku Schriftguß współpracuje z innymi odlewniami np. Barnhart Bros. & Spindler, Ludwig & Mayer, C.E. Weber — firmy wymieniają się zasobami krojów pism.

W 1937 roku Schriftguß przekształcony zostaje w spółkę komandytową (KG). W 1938 roku odlewnia Woellmer zostaje zlikwidowana, po jej likwidacji zasoby matryc przechodzą w posiadanie odlewni Genzsch & Heyse, Gebr. Klingspor, C. E. Weber oraz właśnie Schriftguß KG.

Po wojnie Schriftguß KG wznawia działalność. W 1948 zostaje przez rząd wschodnioniemiecki znacjonalizowana, czego efektem jest stworzenie przedsiębiorstwa państwowego VEB Schriftguß Dresden. Dwa lata wcześniej zostaje znacjonalizowana odlewnia Schelter & Giesecke w Lipsku — powstaje VEB Druckmaschinenwerk Leipzig. W 1951 zakłady w Dreźnie i Lipsku zostają połączone, powstaje VEB Typoart. Typoart szybko staje się jednym z najbardziej znanych producentów pism drukarskich krajów RWPG, tworząc nowe projekty pod kierownictwem Heberta Thannhaeusera, a potem Alberta Kapra. Typoart upada w roku 1995.

A.Adam Twardoch edytował(a) ten post dnia 17.03.08 o godzinie 21:42
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Oto odpowiedź Andrzeja Tomaszewskiego

http://d2d.pl/storage/typo/Block.pdf

R

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

Trochę mnie zatkało.
Czy któryś z panów dysponuje skanami wymienionych katalogów? Zwłaszcza Wöllmera.

O ile dobrze zrozumiałem, kształt kroju Blok jest dziś właśnością publiczną, jak np. Bembo?
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: Co to za krój pisma, font?

Błażej Pindor:
Trochę mnie zatkało.
Czy któryś z panów dysponuje skanami wymienionych katalogów? Zwłaszcza Wöllmera.

Znalazłem kilka:
Hafried Verlag, Hamburg
http://www.flickr.com/photos/n1ke/27823766/sizes/o/

Berthold:
http://www.flickr.com/photos/n1ke/27815013/sizes/o/

Pozostałe zdjęcia zaskoczą chyba wszystkich czytających tę grupę
http://www.flickr.com/photos/n1ke/

Polecam.
Rafal Szulc

Rafal Szulc rozwiazuje problemy,
optymalizuje
procesy, 2G/3G DB
confi...

Temat: Co to za krój pisma, font?

Moze troche dejde od aktualnego watku rozmowy i wroce do pytania glownego, czyli 'Co to za krój pisma, font? '

W teledysku ponizej w poczatkowych napisach pojawia sie super czcionka z lat 80tych :) Jak sie nazywa, gdzie mozna ja znalezc ?

http://pl.youtube.com/watch?v=b6Gdg9hhOas
Leszek Dariusz S.

Leszek Dariusz S. dojrzałem do zmiany
pracy

Temat: Co to za krój pisma, font?

Ten krój ma nazwę Blippo - nie powinno być problemu z nabyciem (np Linotype)
Rafal Szulc

Rafal Szulc rozwiazuje problemy,
optymalizuje
procesy, 2G/3G DB
confi...

Temat: Co to za krój pisma, font?

dzieki :)

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?


Obrazek
krzysztof kozake edytował(a) ten post dnia 23.07.08 o godzinie 20:50

konto usunięte

Temat: Co to za krój pisma, font?

czy pomoze mi ktos odszyfrowac co tozo za font?



Wyślij zaproszenie do