Temat: Zajęcie komornicze a brak możliwości zamknięcia konta
off-topic - niezły sposób na wyciąganie przez bank pieniędzy....
Do rzeczy. Po pierwsze, trochę mnie dziwi stanowisko - jak to Pan określa - "Konsumentów". Któż to? UOKiK? Powiatowy/Miejski rzecznik konsumentów?
Mam bowiem wątpliwości - i to poważne, czy wyłączenie możliwości wypowiedzenia przez posiadacza rachunku umowy rachunku bankowego, nie kształtuje praw tegoż posiadacza - będącego konsumentem, w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami jednocześnie rażąco naruszając jego interesy.
Jedną z przykładowych klauzul niedozwolonych, a wskazanych w kodeksie cywilnym, jest ta:
(...) uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które pozbawiają wyłącznie konsumenta uprawnienia do rozwiązania umowy, odstąpienia od niej lub jej wypowiedzenia.
Proszę zatem dokonać analizy, czy w przypadku zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego, w umowie (regulaminie) wyłączone zostało również - analogicznie jak do prawa konsumenta - prawo Banku do wypowiedzenia umowy.
Na pierwszy rzut oka powyższe może wydawać się troszkę kuriozalne, niemniej UOKiK i SOKiK (sąd) są bardzo twórcze. Na gruncie trochę innej kwestii - albowiem obciążania konsumenta kosztem złożonego przez bank wypowiedzenia umowy, SOKiK stanął na stanowisku, iż:
"Należy również wskazać, że omawiane wzorce umów, w przypadku wypowiedzenia umowy pożyczki/kredytu przez konsumenta, nie przewidują analogicznych opłat na jego rzecz. W ocenie Sądu, opłata za zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy, będąc zastrzeżoną tylko na rzecz pozwanego, w sposób nieuzasadniony i nadmierny obciąża konsumenta i jako taka kształtuje jego obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy" (Sygn. akt XVII AmC 96/08).
Dodam, że kwestionowana opłata wynosiła 15 i 20 zł, więc jest zbliżona do wskazanego przez Pana miesięcznego kosztu (10 zł), jaki de facto konsument musi płacić za jednostronne "zrzeczenie" się uprawnienia do wypowiedzenia umowy. Jest zatem jakieś pole do popisu, niemniej wymaga zaangażowania i napisania to tu, to tam:)
Po drugie, nie bez znaczenia jest i to, iż żaden przepis procedury cywilnej nie wyłącza uprawnienia posiadacza rachunku bankowego do wypowiedzenia umowy w przypadku jego zajęcia. Zasadne w takiej sytuacji jest pytanie o cel, w jakim wyłączenie prawa do wypowiedzenia umowy zajętego rachunku bankowego zostało przez bank wprowadzone.... I czemu służyć ma niemożliwość wypowiedzenia umowy, w sytuacji, w której na zajęty rachunek bankowy nie wpływają żadne pieniądze.... Co prawda trzeba mieć na względzie, iż zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego ma także skutek co do kwot wpłaconych na ten rachunek po dokonaniu zajęcia, niemniej gdyby ustawodawca uznał ten cel - możliwość zaspokojenia się wierzyciela z kwot jakie ewentualnie mogą na rachunek wpłynąć po jego zajęciu- za prawnie doniosły, to z pewnością stosowny zapis zakazujący posiadaczowi wypowiedzenia umowy zawarty byłby w kpc. Zapisu takiego jednak nie odnalazłem.
Mimo tego, co wyżej napisałem, chciałbym zwrócić uwagę na sprawę, jaka była przedmiotem rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny - Postanowienie z dnia 19 czerwca 2013 r., Sygn. akt Ts 11/13. Co prawda TK merytorycznie nie rozpoznał skargi, niemniej nie to jest istotne. Z treści uzasadnienia postanowienia wynika, iż:
1. 24 maja 2011 r. komornik sądowy zawiadomił skarżącego o zajęciu jego rachunku bankowego
2. 31 maja 2011 r. skarżący złożył w banku oświadczenie o natychmiastowym wypowiedzeniu umowy tego rachunku.
3. Bank uznał jednak, że oświadczenie to jest bezskuteczne.
4. W konsekwencji skarżący wniósł pozew, w którym domagał się uznania umowy rachunku bankowego za rozwiązaną ze skutkiem na dzień sprzed wpływu na jego rachunek kwoty 1444 zł, którą bank przekazał wierzycielowi.
5. Wyrokiem z 29 lutego 2012 r. (sygn. akt IX GC 1612/11) Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie Sąd Gospodarczy – IX Wydział Gospodarczy oddalił powództwo skarżącego. W uzasadnieniu powołał się na art. 893 w zw. z art. 887 k.p.c., w myśl których z mocy samego zajęcia wierzytelności z tytułu rachunku bankowego wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika z tytułu posiadanego rachunku bankowego. W związku z powyższym w chwili zajęcia rachunku skarżący utracił prawo do rozwiązania umowy o jego prowadzenie.
6. Skarżący wniósł apelację od wyroku sądu rejonowego, którą Sąd Okręgowy w Warszawie – XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy oddalił wyrokiem z 7 września 2012 r. (sygn. akt XXIII Ga 482/12).
Jak więc wynika z powyższego - przy założeniu, iż rzeczywiście takie były motywy oddalenia powództwa - Sąd przyjął, iż z przepisu, który brzmi:
"Z mocy samego zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. Na żądanie wierzyciela komornik wydaje mu odpowiednie zaświadczenie",
można wyprowadzić wniosek, iż posiadacz rachunku/dłużnik pozbawiony zostaje uprawnienia do wypowiedzenia umowy rachunku bankowego. Szczerze, stanowiska takiego nie rozumiem i nie popieram. Oznaczałoby ono bowiem, iż np. pracownik, którego wynagrodzenie zostało zajęte przez komornika, pozbawiony zostałby prawa do wypowiedzenia umowy o pracę... A chyba nie jest :) Za to umowę o pracę - przyjmując powyższą argumentację sądu - mógłby wypowiedzieć wyłącznie pracodawca i wierzyciel. Co więcej, takie ujęcie niejako może sugerować, że wierzyciel staje się stroną umowy rachunku bankowego w miejsce dłużnika. Przepis jednak mówi, iż wierzyciel nabywa jedynie prawo wykonywania niektórych praw i roszczeń dłużnika. Z tego też względu, nie znajduję żadnego uzasadnienia z wyprowadzenie przez sąd z tegoż przepisu pozbawienia posiadacza rachunku uprawnienia do doprowadzenia do rozwiązania stosunku prawnego. Niemniej, warto mieć na względzie, iż takie poglądy wyrażane są przez sądy powszechne.
Zastanawiam się jeszcze nad takim rozwiązaniem - może nie jest górnych lotów, niemniej jest szansa, że zadziała. Otóż skoro z rachunku bankowego wierzyciel nie jest zaspokajany - tak przynajmniej zakładam - a istnieje konieczność ponoszenia przez dłużnika kosztów prowadzenia tego rachunku, to wezwałbym wierzyciela do złożenia bądź to oświadczenia o wypowiedzeniu umowy rachunku bankowego bądź złożenia do komornika wniosku o umorzenie postępowania z tego rachunku, z zagrożeniem, iż w przypadku braku podjęcia tych czynności, będę dochodził zapłaty kosztów prowadzenia rachunku od wierzyciela.
Powodzenia w KNF.
To się napisałem:)
ms
Bartłomiej F.:
Dostaliśmy odpowiedź z Millennium:
Wyjaśniamy, ze z na Pani rachunkach zaewidencjonowane jest zajęcie egzekucyjne. Zgodnie z obowiązującymi w Banu regulacjami (Regulamin ogólny otwierania i prowadzenia rachunków bankowych dla osób fizycznych), nie może Pani wypowiedzieć umowy rachunku bankowego, w trakcie skutecznego zajęcia rachunku bankowego....
Zaznaczamy, że zamknięcie rachunków może zostać dokonane wyłącznie w przypadku uchylenia zajęcia, bądź uzyskaniu zgody organu egzekucyjnego na realizację takiej dyspozycji.
Idziemy z tym do KNF