GoldenLine
Zaloguj się
Łukasz M.

Łukasz M. Redaktor, korektor,
copywriter -
eKorekta24.pl

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Oto zdanie:

"Polonistyka to na szczęście nie jedyna droga do pracy redaktora i korektora. Papier to nie wszystko. Liczą się przede wszystkim umiejętności".

Prawdę mówiąc, zgłupiałem. Myślałem, że to powinno być osobno, tak jak oddzielnie napiszemy "nie ładny, ale brzydki", choć w zdaniu wyżej brak bezpośredniego zaprzeczenia.

Spotykam się ze sprzecznymi opiniami:
- WSO (2006) każe razem,
- tu Bańko każe razem: http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=390,
- tu Bańko każe osobno: http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=5956,
- tu Maliński też każe razem: http://obcyjezykpolski.strefa.pl/?md=archive&id=61,
- a tu jest długa dyskusja, gdzie przykłady z korpusu pokazują wyraźnie, że uzus jest rozchwiany: http://forum.gazeta.pl/forum/w,374,94315818,,Niejedyny....

Co Wy na to, bo już sam nie wiem?
Link do wypowiedziLink
Julia K.

Julia K. ed.

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

A gdyby tak na próbę niejedyną zastąpić np. nietrudną (nie trudną), to jak byś napisał?
Link do wypowiedziLink
Łukasz B.

Łukasz B. redaktor

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

"Nie jedyna droga, ale jedna z wielu,
odpuść sobie, bracie, odpuść przyjacielu" :)

Ale "niejedyna droga", gdy nie ma konstrukcji z ale, lecz + przymiotnik przeciwstawny.

Wlazł kotek na płotek i mruga,
ładna to piosenka, niedługa.
Nie długa, nie krótka, lecz w sam raz,
zaśpiewaj, koteczku, jeszcze raz!
:)
Link do wypowiedziLink
Michał G.

Michał G. redaktor, mistrz
polskiej ortografii
2016

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Wytyczne w korekcie "Gazety Wyborczej" - jako pochodna dyskusji w gronie Komisji Ortograficzno-Onomastycznej RJP (której członkinią jest red. Teresa Kruszona) - są takie oto:
On niejedyny tak postąpił.
ale:
To nie jedyna różnica.
- ponieważ tutaj partykuła "nie" odnosi się do wyrazu "jest", pominiętego w zdaniu (elipsa), a nie do przymiotnika "jedyny". Na tej samej zasadzie: To nie odosobniony przypadek; To wcale nie jedyna różnica.

Kto chce wierzyć, niechaj wierzy :) Z czym oczywiście wiąże się skonstatowanie, że w WSO hasło "niejedyny" jest niedopracowane.
Link do wypowiedziLink
Julia K.

Julia K. ed.

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Michał Gniazdowski:
ale:
To nie jedyna różnica.
- ponieważ tutaj partykuła "nie" odnosi się do wyrazu "jest", pominiętego w zdaniu (elipsa), a nie do przymiotnika "jedyny".

Tak samo wyjaśnia to prof. Bańko. Bardzo fajnie, ale wg mnie bez sensu.

To nie dobra zupa.
I też można sobie to wyjaśnić, że partykuła, że się odnosi itp.
Link do wypowiedziLink
Michał G.

Michał G. redaktor, mistrz
polskiej ortografii
2016

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Julia K.:
To nie dobra zupa.
I też można sobie to wyjaśnić, że partykuła, że się odnosi itp.

Można.
Przy czym przypadek to ciut tendencyjny - tu źle brzmi opuszczenie "jest", właśnie przez narzucający się, a nader pasujący składniowo (i opozycyjnie) przymiotnik "niedobra". Ale nawet w tym zdaniu, jeśli zaakcentujemy "nie", nie będzie wątpliwości: zaprzeczymy składnik "dobra" (albo całe "dobra zupa", albo tylko "zupa" - w zależności od starannej intonacji).

Podobnie, napiszemy przecież: To nie zupa. (czyli: tego, co mam na talerzu, nie można nazwać zupą) - chociaż "nie" z rzeczownikami pisze się razem. Tyle że nie jest przyjęte kategoryzować posiłki jako "zupy" bądź "niezupy" (czyli wszystkie pozostałe posiłki) - mimo że przecieżby się dało, z formalnologicznego punktu widzenia...

To nie*smaczna zupa. - tutaj różnica jest wyraźniejsza:
To niesmaczna zupa. - bo za słona i już; źle smakuje.
To nie smaczna zupa. - albo po prostu niesmaczna, albo mało lub średnio smaczna.

W zdaniu, w którym zaprzeczymy przymiotnik określający maksimum smaku:
To nie przepyszna zupa.
- pisownia "nieprzepyszna" wręcz w ogóle się nie narzuca.Michał Gniazdowski edytował(a) ten post dnia 17.04.12 o godzinie 00:52
Link do wypowiedziLink
Julia K.

Julia K. ed.

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

To wszystko racja, ale właśnie chodzi o uzasadnienie, które jest błędne.
Upraszczając: nie można sformułowania nie widzę przeszkód skrócić do nie przeszkód. Inaczej w ogóle nie powinniśmy poprawiać zdań typu: Nie smaczna ta zupa. Takie opuszczenie wyrazu jest jest nieuprawnione.

Mamy zasady:
http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629531
http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629529

I mamy tam furtkę:

„Czasami w zdaniu takiego przeciwstawienia brakuje, ale łatwo się go domyślić: To nie przyjaciel, kto tak postępuje”.

I tego się trzymajmy, nie dopisujmy jakichś zasad z kapelusza, które wyglądają prawie jak dobre.
Link do wypowiedziLink
Michał G.

Michał G. redaktor, mistrz
polskiej ortografii
2016

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Julia K.:
To wszystko racja, ale właśnie chodzi o uzasadnienie, które jest błędne. (...)
I tego się trzymajmy, nie dopisujmy jakichś zasad z kapelusza, które wyglądają prawie jak dobre.

Żadnych zasad znikąd nie dopisujemy, uzasadnienie przywołałaś sama! - to właśnie owa kontekstualna furtka: "Czasami w zdaniu takiego przeciwstawienia brakuje, ale łatwo się go domyślić: To nie przyjaciel, kto tak postępuje".

Czy naprawdę pisałabyś: To nieprzepyszna zupa? Sensowne użycie tego zdania jest takie: kelner zachwalał zupę dnia, twierdząc, że jest ona przepyszna. Zamówiłem, spróbowałem i stwierdzam: To nie przepyszna zupa. W domyśle (brakujące przeciwstawienie), przykładowo: To nie przepyszna zupa, ale jakaś lura. I na tej samej zasadzie: To nie jedyny taki przypadek (nie jedyny, lecz jeden z wielu - o których za chwilę).
Link do wypowiedziLink
Łukasz M.

Łukasz M. Redaktor, korektor,
copywriter -
eKorekta24.pl

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Tutaj też dziękuję za pomoc ;) W takim razie wychodzi na to, że faktycznie warto by dopracować hasło w WSO. Warto by poruszyć ten problem na łamach poradni PWN-u, gdyby udało się komuś trafić na niewyczerpany limit pytań :)
Link do wypowiedziLink
Julia K.

Julia K. ed.

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Ale nie może być tak, że np. zdanie:

Nie jest dobrze napisane

będziemy skracali do:

Nie dobrze napisane.
Link do wypowiedziLink
Joanna Fiuk

Joanna Fiuk Rzucam okiem,
rzeźbię, szlifuję

Temat: "Nie jedyna" czy "niejedyna"?

Julia K.:
To wszystko racja, ale właśnie chodzi o uzasadnienie, które jest błędne.
Upraszczając: nie można sformułowania nie widzę przeszkód skrócić do nie przeszkód. Inaczej w ogóle nie powinniśmy poprawiać zdań typu: Nie smaczna ta zupa. Takie opuszczenie wyrazu jest jest nieuprawnione.

Mamy zasady:
http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629531
http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629529

I mamy tam furtkę:

„Czasami w zdaniu takiego przeciwstawienia brakuje, ale łatwo się go domyślić: To nie przyjaciel, kto tak postępuje”.

I tego się trzymajmy, nie dopisujmy jakichś zasad z kapelusza, które wyglądają prawie jak dobre.

Zgadzam się. To jest po prostu zbędne komplikowanie, dzielenie włosa na czworo. Poza tym jak wyobrażacie sobie poprawianie podobnych przykładów? Za każdym razem pytać autora, co miał na myśli?
Link do wypowiedziLink
« Wróć do tematów
Odpowiedz

Podobne tematy


Następna dyskusja:

emotikon (emotikona) oddmie...




Wyślij zaproszenie do
Anuluj