Temat: NOWE REGULACJE Terminy odliczenia - czyli Terra, ale nie...

Odliczenie podatku naliczonego od nowego roku ma następować w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu czynności, która jest źródłem prawa do odliczenia

Powstanie obowiązku podatkowego z tytułu danej czynności nie jest jedynym warunkiem powstania prawa do odliczenia. Jeśli bowiem podatek naliczony wynika z faktury, bądź z dokumentu celnego, prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje nie wcześnie niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (w tym fakturę wystawioną przez podatnika od wartości dodanej – w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) bądź dokument celny.

Czyli można odliczyć najwcześniej w rozliczeniu za okres, w którym oba warunki się spełniły – tzn. otrzymano fakturę i powstał obowiązek podatkowy.

W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej wskazano , że zmiany są zgodne z orzecznictwem TS UE. W szczególności powołano się na wyrok w sprawie C-152/02 (Terra Baubedarf-Handel GmbH przeciwko Finanzamt Osterholz-Scharmbeck). W wyroku tym Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia może być wykonane w odniesieniu do okresu, w którym są spełnione obie przesłanki, tzn. że towar został dostarczony lub usługa wykonana i podatnik posiada fakturę lub równoważny dokument.
Należy przy tym zauważyć, że do takiego poglądu doprowadził Trybunał m.in. wzgląd na to, że jeśli przyjąć, iż prawo do odliczenia zawsze powstawałoby w momencie, gdy od danych czynności powstał obowiązek podatkowy, to wówczas późniejsze otrzymanie faktury (której posiadanie jest warunkiem do odliczenia) skutkowałoby koniecznością składania korekt deklaracji (celem wykonywania odliczeń w terminie powstania obowiązku podatkowego).
Mając na uwadze powyższe fakty (jak również okoliczność, iż z brzmienia ust. 11 komentowanego przepisu wynika, że polski ustawodawca uważa, że natychmiastowe odliczenie podatku naliczonego nie musi być zasadą, jeśli podatnik sam chce odliczyć podatek w terminie późniejszym), wydaje się, że można było interpretować powyższe przepisy w ten sposób, że prawo do odliczenia powstaje od okresu, w którym powstał obowiązek podatkowy od danej czynności, zaś jego wykonanie jest możliwe pod warunkiem, że składając deklarację podatkową za ten okres podatnik jest w posiadaniu faktury (dokumentu celnego).

Wówczas przykładowo podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej usługę wykonaną 30.września danego roku, która to faktura została otrzymana 3.października, mógłby zostać odliczony w deklaracji za wrzesień (oczywiście przy założeniu, że byłaby ona składano po 3.października).

Czy organy podatkowe będą skłonne zaakceptować taka wykładnię?

Temat: NOWE REGULACJE Terminy odliczenia - czyli Terra, ale nie...

Tak, to bardzo ciekawy problem. W Dyrektywie jest odróżniony moment powstania prawa do odliczenia (art. 167) i moment (warunki) powstania prawa do skorzystania z odliczenia (art. 178). Na gruncie Dyrektywy ewidentnie może być tak, że prawo do odliczenia powstaje już we wrześniu (30 września następuje powiedzmy wydanie towaru lub zapłata), ale skorzystać można z niego dopiero po otrzymaniu faktury (otrzymanie jej przez nabywcę następuje np. 3 października).

Myślę jednak, że skoro ETS na gruncie Dyrektywy uznał, że prawo do odliczenia powstaje w momencie łącznego spełnienia obu warunków (obowiązek podatkowy + faktura), to tym bardziej do takiego wniosku należy dojść na gruncie planowanych przepisów krajowych, które w ogóle nie odróżniają momentu powstania prawa do odliczenia i momentu powstania prawa do skorzystania z prawa do odliczenia. Po prostu - w podanym przykładzie prawo do odliczenia powstanie 3 października i będzie można z niego skorzystać w rozliczeniu za październik, za listopad lub za grudzień. Zresztą, myślę że w świetle wyroku ETS nasze przepisy krajowe lepiej oddają ducha Dyrektywy niż sama Dyrektywa. To prędzej na gruncie Dyrektywy powiedziałbym, że w opisanym przypadku można odliczyć VAT już w deklaracji za wrzesień. W końcu we wrześniu powstało (na gruncie Dyrektywy, ale już nie na gruncie prawa krajowego) prawo do odliczenia, a fakt, że sama faktura została otrzymana w październiku niczego nie zmienia, o ile w chwili składania deklaracji za wrzesień podatnik dysponuje już tą fakturą.

Oczywiście można snuć przypuszczenia, że ETS kierował się tym, aby nie zmuszać podatnika do zbędnych korekt, a w związku z tym - w opisanej sytuacji - dopuściłby, że prawo do odliczenia powstaje już we wrześniu i już w rozliczeniu za wrzesień, pod warunkiem posiadania faktury w momencie składania deklaracji, można z tego prawa do odliczenia skorzystać. Wątpię jednak, czy jakikolwiek sąd krajowy wobec takiej a nie innej sentencji wyroku ETS, nie pozostawiającej w zasadzie żadnego marginesu na odstępstwa, wydałby tego typu wyrok. Ale kto wie.Dawid Milczarek edytował(a) ten post dnia 21.10.12 o godzinie 21:44

Temat: NOWE REGULACJE Terminy odliczenia - czyli Terra, ale nie...

Dawid Milczarek:
W końcu we wrześniu powstało (na gruncie Dyrektywy, ale już nie na gruncie prawa krajowego) prawo do odliczenia, a fakt, że sama faktura została otrzymana w październiku niczego nie zmienia, o ile w chwili składania deklaracji za wrzesień podatnik dysponuje już tą fakturą.

dokładnie

Oczywiście można snuć przypuszczenia, że ETS kierował się tym, aby nie zmuszać podatnika do zbędnych korekt, a w związku z tym - w opisanej sytuacji - dopuściłby, że prawo do odliczenia powstaje już we wrześniu i już w rozliczeniu za wrzesień, pod warunkiem posiadania faktury w momencie składania deklaracji, można z tego prawa do odliczenia skorzystać.

i to jest moim zdaniem doskonały przykład na to, jak teza dotycząca jednostkowego przypadku (i mająca niby ułatwiać życie podatnikom) rozrosła się do swojej karykatury i przestała pełnić zamierzoną funkcję
ale oczywiście będziemy się jej ślepo trzymać...

[swoją drogą nowe określenie Trybunału - "tsułe" coraz częściej kojarzy się z "psuje" ;-) ]