пропозиції роботи
Roman
Zawadza
Właściciel,
Freelancer, Broker
informacji naukowej
Temat: PhD in Germany +++ Studia doktoranckie w Niemczech +++...
http://www.doktorarbeit24h.deOGÓLNE ZASADY PRZYJĘĆ NA STUDIA DOKTORANCKIE I STUDIÓW DOKTORANCKICH W NIEMCZECH
Co to są studia doktoranckie?
Studia doktoranckie są pierwszym po ukończeniu studiów wyższych potwierdzeniem kwalifikacji naukowych i pierwszym krokiem do dalszej, nie tylko naukowej kariery. Zasadniczym elementem tych studiów jest praca doktorska w postaci pisemnej rozprawy naukowej. Jest ona odzwierciedleniem teoretycznych i praktycznych umiejętności doktoranta, jak również przedstawia jego samodzielny wkład dla nauki (niejednokrotnie potwierdzony publikacją w czasopiśmie naukowym). Bardzo ważny jest wybór miejsca, gdzie realizowane będą studia doktoranckie - renomowany ośrodek gwarantuje doskonałe warunki pracy i na pewno pomaga w dalszej karierze, ale już w procesie aplikacyjnym należy spodziewać się dużej konkurencji i dużego odsiewu kandydatów.
Punkt wyjścia do podjęcia studiów doktoranckich
Przy podejmowaniu decyzji dotyczącej tego, czy robić doktorat, czy też nie, należy zadać sobie pytanie, czy jest się w stanie całkowicie poświęcić pracy w laboratorium przez najbliższe trzy lub cztery lata (bo tyle trwają przeciętnie studia doktoranckie w Niemczech) po średnio 8-10, czasem nawet 12 godzin dziennie. Należy również uświadomić sobie, dlaczego chce się robić doktorat: czy ma być to przyczynek do dalszej wyłącznie naukowej kariery i pozostania na uczelni lub w jakimś instytucie naukowo-badawczym, czy też może chce się w przyszłości znaleźć zatrudnienie w prywatnych firmach.
Bardzo ważne jest to, na co niemieccy profesorowie i doktorzy zwracają szczególna uwagę przy selekcji kandydatów na studia doktoranckie, a mianowicie: samodzielność, pomysłowość i jednocześnie umiejętność pracy w zespole kandydata, jak również cierpliwość, umiejętność znajdowania i pokonywania problemów, które mogą się pojawić we własnej pracy. Oczywiście nie trzeba dodawać, iż należy posiadać solidnie ugruntowaną wiedzę teoretyczną i praktyczną. W renomowanych ośrodkach wybierani są często kandydaci, którzy posiadają już jakieś osiągnięcia naukowe, najlepiej poparte publikacjami.
System studiów doktoranckich w Niemczech - wiele instytucji, różne drogi.
Niemiecki system studiów doktoranckich różni się zasadniczo od systemów anglosaskich, gdzie doktorat najczęściej jest wpleciony w trzystopniowy system studiów (najpierw po trzech latach licencjat, Bachelor of Science - B.Sc., następnie po dwóch latach magister, Master of Science - M.Sc., a po rozprawie doktorskiej tytuł doktora, Philosphy Doctor - Ph.D. lub Medical Doctor - MD). Natomiast system ten jest praktycznie taki sam jak w przypadku Polski i innych krajów europejskich - najpierw kończy się studia wyższe, a następnie osobno aplikuje się na studia doktoranckie do wybranej uczelni lub instytutu.
DOKTORAT W SKRÓCIE
Doktor (z łac. docere - uczyć, nauczać; doctus - uczony) oznacza w Niemczech najwyższy stopień akademicki. Uzyskuje się go poprzez studia doktoranckie na uniwersytecie (Universitat), politechnice (Technische Universitat), w Gesamthochschule lub wyższej szkole pedagogicznej (Padagogische Hochschule).
Studia doktoranckie (uwaga: dotyczy absolwentów uczelni niemieckich) można rozpocząć mając tytuł magistra (Magister, Diplom, Master lub Bachelor), lub ukończone studia w Fachhochschule z wynikiem 5.0. Prawnicy, lekarze i nauczyciele mogą rozpocząć studia doktoranckie już po pierwszym egzaminie państwowym (Staatsexamen), w niektórych przypadkach z odpowiednią oceną końcową.
W celu uzyskania tytułu doktora, należy napisać pracę (rozprawę doktorską), która zawiera nowe osiągnięcia naukowe. W czasie studiów opiekę nad doktorantem sprawuje promotor (Doktorvater lub Doktormutter), którym jest najczęściej profesor (Professor) lub doktor habilitowany (Privatdozent), będący samodzielnym pracownikiem naukowym. W zależności od przepisów doktorat może być robiony na uniwersytecie (intern) lub poza nim (extern) w jednostce mającej status uniwersytecki.
Egzamin doktorski odbywa się przed gremium złożonym z przedstawicieli wydziału i składa się z ustnej obrony rozprawy doktorskiej (Disputation) oraz z pytań dotyczących wiedzy z określonych przedmiotów lub zakresu materiału odnoszącego się do tematyki doktoratu (Rigorosum).
Rozprawa doktorska musi być zasadniczo opublikowana w czasopiśmie naukowym, przy czym dopuszcza się również możliwość publikacji on-line. Dopiero wówczas procedura przyznawania tytułu jest zakończona, a absolwent uzyskuje dyplom potwierdzający tytuł doktora i może się nim oficjalnie posługiwać. Niektóre uczelnie dopuszczają również możliwość posługiwania się tytułem doktora już w okresie między obroną a publikacją wyników pracy.
W Niemczech tytuł doktora nadawany jest wyłącznie przez uniwersytety lub instytuty mające status uniwersytecki ("wissenschaftliche Hochschule"). Tytułów tych nie nadają uczelnie o charakterze wyższej szkoły zawodowej, czyli Fachhochschule.
TYTUŁY DOKTORSKIE W NIEMCZECH
• Dr. agr. (agriculturae): Doktor Rolnictwa
• Dr. disc. pol. (disciplinarum politicarum): Doktor Nauk Społecznych lub Politycznych
• Dr.-Ing. (Doktor-Ingenieur): Doktor-Inżynier. (wprowadzony w 1899 roku na niemieckich politechnikach).
• Dr. iur. (iuris): Doktor Nauk Prawnych
• Dr. iur. utr. (iuris utriusque): Doktor Obydwu Praw (świeckich i kościelnych)
• Dr. iur. can. (iuris canonici): Doktor Prawa Kanonicznego
• Dr. med. (medicinae): Doktor Medycyny
• Dr. med. dent. (medicinae dentariae): Doktor Stomatologii
• Dr. med. vet. (medicinae veterinariae): Doktor Weterynarii
• Dr. nat. techn. (naturalium technicarum): Doktor Gleboznawstwa
• Dr. oec. (oeconomiae): Doktor Ekonomii
• Dr. oec. publ. (oeconomiae publicae): Doktor Gospodarki Narodowej
• Dr. oec. troph. (oecotrophologiae): Doktor Nauk o Żywności
• Dr. paed. (paedogogiae): Doktor Oświaty
• Dr. phil. (philosophiae): Doktor Filozofii (obejmuje wydziały filozofii, ale również filologię, historię, psychologię, pedagogikę, a także matematykę)
• Dr. phil. nat. (philosophiae naturalis): Doktor Nauk Przyrodniczych (z naciskiem na aspekty społeczne, dotyczy dziedzin, w których nie są przeprowadzane eksperymenty naukowe na organizmach żywych lecz jedynie prac teoretycznych, np. z matematyki)
• Dr. PH (public health): Doktor Nauk o Zdrowiu
• Dr. rer. agr. (rerum agriculturarum): Doktor Nauk Rolniczych
• Dr. rer. biol. vet. (rerum biologiae veterinariae): Doktor Nauk o Zwierzętach
• Dr. rer. biol. hum. (rerum biologiae humanae habilitatus): Doktor Nauk o Ludziach
• Dr. rer. comm. (rerum commercialium lub mercantilium): Doktor Nauk o Handlu
• Dr. rer. cult. (rerum culturarum): Doktor Nauk o Kulturze
• Dr. rer. cur. (rerum curae): Doktor Nauk o Pielęgniarstwie
• Dr. rer. forest. (rerum forestalium): Doktor Nauk Leśnych
• Dr. rer. hort. (rerum horticulturarum) Doktor Nauk Ogrodniczych
• Dr. rer. medic. (rerum medicarum): Doktor Nauk Medycznych
• Dr. rer. mont. (rerum montanarum): Doktor Nauk Górniczych
• Dr. rer. nat. (rerum naturalium): Doktor Nauk Przyrodniczych
• Dr. rer. oec. (rerum oeconomicarum): Doktor Nauk Ekonomicznych
• Dr. rer. pol. (rerum politicarum): Doktor Nauk Politycznych
• Dr. rer. physiol. (rerum physiologicarum): Doktor Biologii Człowieka
• Dr. rer. publ. (rerum publicarum): Doktor Nauk Administracyjnych
• Dr. rer. sec. (rerum securitatem): Doktor Nauk o Bezpieczeństwie
• Dr. rer. silv. (rerum silvestrium): Doktor Nauk Leśnych (w byłym DDR)
• Dr. rer. soc. (rerum sociologiae): Doktor Nauk o Socjologii
• Dr. sc. hum. (scientiarum humanarum): Doktor Nauk o Człowieku
• Dr. sc. pol. (scientiae socialis): Doktor Nauk Społecznych
• Dr. sc. agr. (scientiae agriculturae): Doktor Nauk o Rolnictwie
• Dr. Sportwiss.: Doktor Nauk o Sporcie
• Dr. theol. (theologiae): Doktor Teologii
• Dr. troph. (throphologiae): Doktor Nauk o Żywieniu
Wykaz tytułów można znaleźć na stronie: http://hochschulkompass.de
Aby dostać się na doktorat, należy przede wszystkim znaleźć promotora, który wyrazi zgodę na opiekę, czyli będzie dla doktoranta "Doktorvater" lub, jeśli to kobieta, "Doktormutter". Najprostszym sposobem jest zapoznanie się np. w internecie z ofertą uniwersytetów niemieckich i wybranie interesującej nas dziedziny badań, a następnie napisanie maila lub listu do profesora (dokładny opis tego, jakie dokumenty należy przesłać, można znaleźć w następnym rozdziale). Oferty doktoratów wszelkich instytucji publicznych (uniwersytetów, instytutów naukowo-badawczych) niezależnie od dziedziny są powszechnie ogłaszane i można je znaleźć w gazetach, czasopismach lub na odpowiednich stronach internetowych.
Doktorat można robić:
• w specjalnych szkołach doktorantów (GRAKOs = Graduiertenkollegs, ang. graduate colleges), które działają albo wyłącznie w obrębie uniwersytetu, albo tworzone są wspólnie przez różne instytuty naukowo-badawcze uniwersyteckie i pozauniwersyteckie. Graduiertenkollegs finansowane i nadzorowane są przez Niemiecką Wspólnotę Badawczą (DFG = Deutsche Forschungsgemeinschaft - odpowiednika polskiego Komitetu Badań Naukowych);
• w ramach uniwersyteckich centrów badawczych (SFB = Sonderforschungsbereich, ang. coolaborative research centers);
• będąc zatrudnionym na wyższej uczelni (Universitaten, Technische Universitaten, Technische Hochschulen, ang. universities, technical universities) i prowadząc badania na wydziale - jest to wówczas praca na pół etatu, doktorant nie ma zajęć ze studentami;
• będąc zatrudnionym w instytucie naukowo-badawczym państwowym lub prywatnym (Forschungsinstitute, ang. non-university research institutes) - praca na pół etatu;
• wieczorowo, pracując np. w dzień w firmie;
Istnieje więc dużo możliwości podjęcia studiów doktoranckich dostosowanych do sytuacji życiowej i materialnej kandydata. Studia doktoranckie w Niemczech są indywidualnymi badaniami naukowymi doktoranta nadzorowanymi przez promotora i nie wymagają uczęszczania na dodatkowe zajęcia (z wyjątkiem Graduiertenkollegs i innych szkół doktorantów) ani tym bardziej zajęć ze studentami. Obecnie w Niemczech kształci się około 100 tys. doktorantów.
