Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Jest wiele argumentów za i przeciw, chciała bym poznać Wasze opinie?
Czy likwidator spółki z o.o. powinien ponosić odpowiedzialność z art 299 ksh tak jak członkowie zarzadu?

Dla mnie art 280 ksh jest jasny, zastanawia mnie skad tyle głosów odmienych?

Zapoznałam sie z orzecznictwem SN, dopiero uchwała z 2008r. przewiduje ponoszenie takiej odpowiedzialnosci przez likwidatorów, wczesniejsze wyroki zdecydowanie zaprzeczały , jako by art 280 ksh był uzasadnieniem tego problemu.

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Przykładowo, skoro mogą wszczynać nowe interesy (282 KSH), to dlaczego nie mieliby choćby w tym zakresie odpowiadać?

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Ja bym poszedł w kierunku funkcjonalnego rozumienia całej regulacji. Ustanawiający subsydiarną odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością art. 299 ksh stanowi gwarancję dla wierzycieli spółki, stwarzając im możliwość prowadzenia egzekucji z dodatkowego źródła, jakim jest majątek osób, które w imieniu tejże spółki zaciągały zobowiązania, w sytuacji, gdy egzekucja z majątku samej spółki okazała się nieskuteczna.

Likwidatorami są, co do zasady członkowie zarządu, których działania wyrażające się w toku prowadzenia spraw spółki, a przede wszystkim jej reprezentacji stanowią źródło zobowiązań spółki. Likwidatorzy mają za zadanie zakończyć byt prawny spółki, co wiąże się z problemem uregulowania zaciągniętych przez nich na spółkę zobowiązań. Dlatego też uważam, że w sytuacji, w której członkowie zarządu stają się likwidatorami, powinno stosować się art. 299 ksh - wejście spółki w stan likwidacji nie może, przecież chronić członków zarządu i ograniczać tych gwarancji, które ustawodawca przyznał wierzycielom w toku normalnego funkcjonowania spółki.

Pewne zastrzeżenia miałbym jednak, co do sytuacji, w której likwidatorami są osoby spoza członków zarządu (istnieje o tym zapis w umowie, wspólnicy podjęli taką uchwałę) - wówczas nie zachodzi, bowiem przypadek, w którym przeprowadzające postępowanie likwidacyjne osoby są tymi samymi, które zaciągały zobowiązania spółki. Likwidatorzy ci nigdy bowiem jej nie reprezentowali, a więc w ich przypadku opowiedziałbym się za wyłączeniem stosowania art. 299 ksh.

Taki jest mój osobisty pogląd, co do przywołanej uchwały SN z 2008 roku.

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Pewne zastrzeżenia miałbym jednak, co do sytuacji, w której likwidatorami są osoby spoza członków zarządu (istnieje o tym zapis w umowie, wspólnicy podjęli taką uchwałę) - wówczas nie zachodzi, bowiem przypadek, w którym przeprowadzające postępowanie likwidacyjne osoby są tymi samymi, które zaciągały zobowiązania spółki. Likwidatorzy ci nigdy bowiem jej nie reprezentowali, a więc w ich przypadku opowiedziałbym się za wyłączeniem stosowania art. 299 ksh.

Taki jest mój osobisty pogląd, co do przywołanej uchwały SN z 2008 roku.

Ale w takiej sytuacji, jeżeli likwidatorzy nie bedą odpowiadać, a członków zarzadu juz ruszyć nie możemy - bo społka jest w likwidacji, wierzyciele byli by pozbawieni tego wyjątkowego zabezpieczenia. Nie ma kto ponieść odpowiedzialnosci...

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Jakub Kawka:
Ja bym poszedł w kierunku funkcjonalnego rozumienia całej regulacji. Ustanawiający subsydiarną odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością art. 299 ksh stanowi gwarancję dla wierzycieli spółki, stwarzając im możliwość prowadzenia egzekucji z dodatkowego źródła, jakim jest majątek osób, które w imieniu tejże spółki zaciągały zobowiązania, w sytuacji, gdy egzekucja z majątku samej spółki okazała się nieskuteczna.

chyba gwarancyjną odpowiedzialność

Likwidatorami są, co do zasady członkowie zarządu, których działania wyrażające się w toku prowadzenia spraw spółki, a przede wszystkim jej reprezentacji stanowią źródło zobowiązań spółki. Likwidatorzy mają za zadanie zakończyć byt prawny spółki, co wiąże się z problemem uregulowania zaciągniętych przez nich na spółkę zobowiązań. Dlatego też uważam, że w sytuacji, w której członkowie zarządu stają się likwidatorami, powinno stosować się art. 299 ksh - wejście spółki w stan likwidacji nie może, przecież chronić członków zarządu i ograniczać tych gwarancji, które ustawodawca przyznał wierzycielom w toku normalnego funkcjonowania spółki.

co do konkluzji zgadzam się, co do wywodu nie do końca

Pewne zastrzeżenia miałbym jednak, co do sytuacji, w której likwidatorami są osoby spoza członków zarządu (istnieje o tym zapis w umowie, wspólnicy podjęli taką uchwałę) - wówczas nie zachodzi, bowiem przypadek, w którym przeprowadzające postępowanie likwidacyjne osoby są tymi samymi, które zaciągały zobowiązania spółki. Likwidatorzy ci nigdy bowiem jej nie reprezentowali, a więc w ich przypadku opowiedziałbym się za wyłączeniem stosowania art. 299 ksh.

Tutaj się kategorycznie nie zgadzam. To, kto zaciągnął zobowiązanie nie ma znaczenia. Odpowiadają wszyscy członkowie zarządu i likwidatorzy na zasadzie art. 280 ksh, którzy pełnili tą funkcję od powstania zobowiązania aż do ustania bytu prawnego spółki. Jeżeli dług powstał w roku 1995, a od 1995 do 2009 w zarządzie kolejno zasiadało 20 różnych osób, a w samym 2009 pięciu różnych likwidatorów, odpowiadają solidarnie wszyscy... cały 25 osobowy team :)

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

z tego co pamietam w orzeczncitwie sa rozbieznosci, ale jakies ostatnie bylo na nie. znam spólki, ktore rozmyslie prowadzone sa jako w likwidacji. tak samo mozna uciec nie majac zarzadu a majac prokurenta. ewidentne luki, ale chyba de lega lata nie wiele da sie zrobic zwazywszy, ze 299 to instytucja wyjatkowa.

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Filip Nowakowski:
z tego co pamietam w orzeczncitwie sa rozbieznosci, ale jakies ostatnie bylo na nie. znam spólki, ktore rozmyslie prowadzone sa jako w likwidacji. tak samo mozna uciec nie majac zarzadu a majac prokurenta. ewidentne luki, ale chyba de lega lata nie wiele da sie zrobic zwazywszy, ze 299 to instytucja wyjatkowa.

Co racja to racja. Ale koniec końców od tego są prawnicy, żeby interpretować po swojemu :). Dlaczego uważasz ze 299 to instytucja wyjątkowa? Moim zdaniem bardzo eksploatowana ostatnimi czasy :)

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Michał Werpachowski:
chyba gwarancyjną odpowiedzialność

Rację mamy oboje ;)

Odpowiedzialność członków zarządu sp. z o.o., jak również odpowiedzialność wspólników spółek osobowych (z wyjątkami) za zobowiązania spółki w przypadku, gdy nie jest możliwe prowadzenie egzekucji z majątku spółki określa się w doktrynie mianem odpowiedzialności subsydiarnej (tak piszą w komentarzach i w zasadzie we wszystkich artykułach o tejże tematyce np. http://gospodarka.gazeta.pl/firma/1,31455,6058289,Odpo... ; http://www.prawnik.pl/blog/4/index.php?/archives/5-Odp... ; http://www.skarbiec.biz/subsydiarna-odpowiedzialnosc.html )

Fakt, że jest to odpowiedzialność subsydiarna nie kłóci się z tym, że jest to również odpowiedzialność gwarancyjna, bo rzeczywiście członkowie zarządu odpowiadają nie za własne zobowiązania, tylko za zobowiązania spółki. Charakter subsydiarny dotyczy, zaś nie faktu szkody, tylko możliwości prowadzenia egzekucji z majątku członków zarządu przy spełnieniu przesłanki bezskuteczności egzekucji z majątku spółki.

Michał Werpachowski:
Tutaj się kategorycznie nie zgadzam. To, kto zaciągnął zobowiązanie nie ma znaczenia. Odpowiadają wszyscy członkowie
zarządu i likwidatorzy na zasadzie art. 280 ksh, którzy pełniltą funkcję od powstania zobowiązania aż do ustania bytu prawnego spółki. Jeżeli dług powstał w roku 1995, a od 1995 do 2009 w zarządzie kolejno zasiadało 20 różnych osób, a w samym 2009 pięciu różnych likwidatorów, odpowiadają solidarnie wszyscy... cały 25 osobowy team :)

Według mnie ma jednak znaczenie, chociażby dlatego, że powołanie likwidatorów spoza grona członków zarządu wcale nie uniemożliwia prowadzenia egzekucji z majątku owych członków zarządu, a prowadzenie jej z majątku likwidatorów, którzy nie byli w zarządzie, nie prowadzili spraw spółki i nie reprezentowali jej, w związku z czym nie ponosili odpowiedzialności za powstanie zobowiązań, byłoby - moim zdaniem - niedopuszczalne.

Zwracam uwagę, że ratio legis art.299 ksh jest sankcja za nierzetelność w prowadzeniu spraw spółki (nie tylko za nieuregulowanie jej zobowiązań, ale też przykładowo za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, pamiętajmy że złożenie takiego wniosku wyłącza odpowiedzialność z art.299). Należałoby, więc pamiętać o sankcyjnym wymiarze art.299 i w związku z tym uważać z jego zbyt częstym stosowaniem, zwłaszcza wobec tych osób, które taką nierzetelnością się nie cechowały.

odpowiada, więc 20 osobowy team ;)

W praktyce jednak, co do tych spraw, punkt widzenia może zależeć od punktu siedzenia ;)

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Michał Werpachowski:
Tutaj się kategorycznie nie zgadzam. To, kto zaciągnął zobowiązanie nie ma znaczenia. Odpowiadają wszyscy członkowie zarządu i likwidatorzy na zasadzie art. 280 ksh, którzy pełnili tą funkcję od powstania zobowiązania aż do ustania bytu prawnego spółki. Jeżeli dług powstał w roku 1995, a od 1995 do 2009 w zarządzie kolejno zasiadało 20 różnych osób, a w samym 2009 pięciu różnych likwidatorów, odpowiadają solidarnie wszyscy... cały 25 osobowy team :)

No nie do końca. Nie jest to aż takie oczywiste - polecam orzecznictwo SN w tym zakresie.

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Tutaj się kategorycznie nie zgadzam. To, kto zaciągnął zobowiązanie nie ma znaczenia. Odpowiadają wszyscy członkowie zarządu i likwidatorzy na zasadzie art. 280 ksh, którzy pełnili tą funkcję od powstania zobowiązania aż do ustania bytu prawnego spółki. Jeżeli dług powstał w roku 1995, a od 1995 do 2009 w zarządzie kolejno zasiadało 20 różnych osób, a w samym 2009 pięciu różnych likwidatorów, odpowiadają solidarnie wszyscy... cały 25 osobowy team :)

Moim zdaniem zupełnie się mylisz.
Nie dam sobie głowy uciąć, ale nie bedą w takiej sytacji odpowiadać wszyscy, a tylko Ci, którzy we własciwym czasie nie zgłosili wniosku o ogłoszenie upadłości lun nie wszczęto postępowania układowego( i dalsze okolicznosci z 229 paragraf 2).
Z tego wynika, ze jak zobowiazanie powstało w 1995, a wtedy spółka była w doskonałej kondycji, to członek zarzadu działajacy do np.2000 nie bedzie ponosił odpowiedzialnosci, jezeli przesłanki upadłosci zaistaniły w 2005. czas powstania zobowiaznia nie ma tu znaczenia.

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Filip Nowakowski:
z tego co pamietam w orzeczncitwie sa rozbieznosci, ale jakies ostatnie bylo na nie.

Ostatnie bylo na tak, uchwała z 2008. "odpowiedzialność związana z bezskutecznością egzekucji okreslonego zobowiazania wobec spółki z o.o. ponosza na podstawie art. 299 ksh osoby bedące członkami jej zarządu lub likwidatorami w czasie istnienia tego zobowiazania."

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Iza Szewczyk:

Tutaj się kategorycznie nie zgadzam. To, kto zaciągnął zobowiązanie nie ma znaczenia. Odpowiadają wszyscy członkowie zarządu i likwidatorzy na zasadzie art. 280 ksh, którzy pełnili tą funkcję od powstania zobowiązania aż do ustania bytu prawnego spółki. Jeżeli dług powstał w roku 1995, a od 1995 do 2009 w zarządzie kolejno zasiadało 20 różnych osób, a w samym 2009 pięciu różnych likwidatorów, odpowiadają solidarnie wszyscy... cały 25 osobowy team :)

Moim zdaniem zupełnie się mylisz.
Nie dam sobie głowy uciąć, ale nie bedą w takiej sytacji odpowiadać wszyscy, a tylko Ci, którzy we własciwym czasie nie zgłosili wniosku o ogłoszenie upadłości lun nie wszczęto postępowania układowego( i dalsze okolicznosci z 229 paragraf 2).
Z tego wynika, ze jak zobowiazanie powstało w 1995, a wtedy spółka była w doskonałej kondycji, to członek zarzadu działajacy do np.2000 nie bedzie ponosił odpowiedzialnosci, jezeli przesłanki upadłosci zaistaniły w 2005. czas powstania zobowiaznia nie ma tu znaczenia.

Jeżeli spółka była w doskonałej kondycji to zobowiązanie spłaciła. Przypominam, że zgodnie z orzecznictwem i częścią doktryny niewypłacalność będąca przesłanką złożenia wniosku o upadłość spółki zachodzi jeżeli spółka nie spłaca swoich zobowiązań przez dwa tygodnie. Jeżeli zobowiązanie powstało w 1995 r. - tutaj źle się wyraziłem - jeżeli zobowiązanie stąło się wymagalne w 1995 r. - jeżeli stało się wymagalne i nie było spłącone to jest przesłanką pozytywną ukształtowania się odpwoiedzialności z 299 ksh - odpowiedzialność będą ponosili wszyscy członkowie zarządu którzy pełnili tą funkcję w czasie kiedy zobowiązanie było wymagalne.

Złożenie wniosku o upadłość we właściwym terminie (to precyzuje orzecznictwo) jest przesłanką egzoneracyjną ale tylko o tyle, o ile wniosek nie został oddalony z uwagi na brak środków w spółce na pokrycie kosztów tego postępowania. W praktyce - 99% wniosków o upadłość jest wnioskami spóźnionymi, wobec tego w praktyce łatwo obalić ich egzoneracyjny charakter.

Swoje tezy popieram około 8 postępowaniami cywilnymi z 299 ksh które przeprowadziłem.

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Słabość strony przeciwnej i trudności dowodowe to nie argument absolutny :). Ja się nie zgadzam z twierdzeniem, że odpowiadają solidarnie wszyscy hurtem - czego dowodzi jedna z ostatnich uchwał SN (akurat w Izbie Pracy, ale problem ten sam). Aczkolwiek racja, w rzeczywistości sądowej to może to wyglądać inaczej....

Temat: Likwidator sp z o.o. a art. 299 k.s.h

Jest o to pytanie prawne Rzecznika Praw Obywatleskich przedstawione do rozpoznania w składzie 7 sędziów. Sprawa ma sygnaturę III CZP 91/09. Nie jestem pewny, ale chyba jeszcze nie ma terminu posiedzenia w tej sprawie.