Temat: odpowiedzialność za mienie

Czy można zmusić pracownika, albo inaczej czy może on odmówić (jeśli tak, to na jakiej podstawie) do przypisania mu przedmiotów z różnych miejsc w zakładzie pracy i ustanowienie go osobą odpowiedzialną?
są to eksponaty które oglądają wycieczki. Oczywiście pracownik ten oprowadza po sali z tymi eksponatami, ale inni również.

Temat: odpowiedzialność za mienie

Wojciech Doroszuk:
Czy można zmusić pracownika, albo inaczej czy może on odmówić (jeśli tak, to na jakiej podstawie) do przypisania mu przedmiotów z różnych miejsc w zakładzie pracy i ustanowienie go osobą odpowiedzialną?
są to eksponaty które oglądają wycieczki. Oczywiście pracownik ten oprowadza po sali z tymi eksponatami, ale inni również.

Jeżeli jest odpowiedzialna za mienie, bo wynika to z zakresu obowiązków i czynności, to tak, a jeżeli w zakresie tychże obowiązków nie ma takiego zapisu to nie.

Temat: odpowiedzialność za mienie

kodeks pracy:

Rozdział I

Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy

Art. 114. [Wina pracownika] Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach niniejszego rozdziału.

Art. 115. [Granice odpowiedzialności] Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda.

Art. 116. [Ciężar dowodu] Pracodawca jest obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody.

Art. 117. [Ograniczenie odpowiedzialności pracownika] § 1. Pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia.

§ 2. Pracownik nie ponosi ryzyka związanego z działalnością pracodawcy, a w szczególności nie odpowiada za szkodę wynikłą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka.

§ 3. (skreślony).

Art. 118. [Wyrządzenie szkody przez kilku pracowników] W razie wyrządzenia szkody przez kilku pracowników każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody, odpowiadają oni w częściach równych.

Art. 119. [Wysokość odszkodowania] Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.

Art. 120. [Szkoda osoby trzeciej] § 1. W razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca.

Rozdział II

Obowiązki pracownika

Art. 100. [Podstawowe obowiązki pracownika] § 1. Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.

§ 2. Pracownik jest obowiązany w szczególności:

1) przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,

2) przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku,

3) przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,

4) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego <<mienie>> oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,

5) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,

6) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

Rozdział II

Odpowiedzialność za <<mienie>> powierzone pracownikowi

Art. 124. [Odpowiedzialność w pełnej wysokości] § 1. Pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

1) pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności,

2) narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,

odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.

§ 2. Pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione w § 1, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się.

§ 3. Od odpowiedzialności określonej w § 1 i 2 pracownik może się uwolnić, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Art. 125. [Wspólna odpowiedzialność materialna] § 1. Na zasadach określonych w art. 124 pracownicy mogą przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za <<mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta na piśmie przez pracowników z pracodawcą.

§ 2. Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie. Jednakże w razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.

Art. 126. [Delegacja] § 1. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia zakres i szczegółowe zasady stosowania przepisów art. 125 oraz tryb łącznego powierzania mienia.

§ 2. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić warunki odpowiedzialności za szkodę w mieniu, o którym mowa w art. 124 § 2 i w art. 125:

1) w ograniczonej wysokości, ustalonej tym rozporządzeniem,

2) na zasadach przewidzianych w art. 114-116 i 118.

Art. 127. [Stosowanie przepisów ustawy] Do odpowiedzialności określonej w art. 124-126 stosuje się odpowiednio przepisy art. 117, 121, 1211 i 122.

Temat: odpowiedzialność za mienie

Wojciech Doroszuk:
Czy można zmusić pracownika, albo inaczej czy może on odmówić (jeśli tak, to na jakiej podstawie) do przypisania mu przedmiotów z różnych miejsc w zakładzie pracy i ustanowienie go osobą odpowiedzialną?
są to eksponaty które oglądają wycieczki. Oczywiście pracownik ten oprowadza po sali z tymi eksponatami, ale inni również.

No w zasadzie odpowiedź została po części udzielona, a właściwie trzeba ją wyłuskać z przepisów podanych przez Jacka. Kluczem w tej sprawie jest treść art. 124 par. 3 k.p. - pracownik pomimo podpisania takiej umowy i tak będzie mógł uchylić się od odpowiedzialności, jeśli pracodawca nie zapewnił mu możliwości (technicznych) zabezpieczenia powierzonego mienia.

W stanie faktycznym, który podałeś wydaje mi się pracownikowi dość łatwo będzie uwolnić się od odpowiedzialności za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia. Tytułem ilustracji można wskazać Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 1976 r, (IV PR 22/76), w którym stwierdzono iż "Pracownik sekcji gospodarczo-technicznej szkoły wyższej, któremu powierzono administrację kilku budynków należących do uczelni oraz pieczę nad wyposażeniem (urządzeniem) pomieszczeń biurowych, sal wykładowych, pracowni naukowych itp., ponosi odpowiedzialność za braki składników majątkowych znajdujących się w tych pomieszczeniach na podstawie przepisów rozdziału I działu V kp, a nie według zasad odpowiedzialności przewidzianych dla mienia powierzonego mu z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się (art. 124 § 2 kp). Odpowiedzialność jego na podstawie art. 124 § 2 kp może występować tylko w odniesieniu do takiego powierzonego mu mienia, które pozostaje pod jego bezpośrednim nadzorem w pomieszczeniu zamkniętym i jest wydawane za pokwitowaniem odbioru, stanowiącym równocześnie dowód rozliczenia się z tego mienia."

Proponowałbym zatem, aby przed podpisaniem umowy o odpowiedzialności materialnej wystąpić do pracodawcy na piśmie i wskazać na powyższe okoliczności, w szczególności zaś na fakt, iż brak zapewnienia pracownikowi instrumentów, za pomocą których będzie on mógł zabezpieczyć mienie, uczyni tę umowę bezskuteczną.

Temat: odpowiedzialność za mienie

serdecznie dziękuję Panom za pomoc, mam jeszcze jedno pytanie czy zawsze musi ktoś odpowiadać za mienie, chodzi mi o to czy każdy przedmiot wciągnięty na stan firmy musi być czyjś? czy nie może być tak że nie ma osoby odpowiedzialnej? a odpowiedzialna jest firma.

Temat: odpowiedzialność za mienie

Ponowię pytanie czy zawsze musi ktoś odpowiadać za mienie, chodzi mi o to czy każdy przedmiot wciągnięty na stan firmy musi być czyjś? czy nie może być tak że nie ma osoby odpowiedzialnej? a odpowiedzialna jest firma. czy może ktoś z Państwa podpowie.

Temat: odpowiedzialność za mienie

Wojciech Doroszuk:
Ponowię pytanie czy zawsze musi ktoś odpowiadać za mienie, chodzi mi o to czy każdy przedmiot wciągnięty na stan firmy musi być czyjś? czy nie może być tak że nie ma osoby odpowiedzialnej? a odpowiedzialna jest firma. czy może ktoś z Państwa podpowie.

Nie, oczywiście tak być nie musi.

Odpowiedzialność materialna (za powierzone mienie) dotyczy tylko tego mienia, które można należycie zabezpieczyć zgodnie z tym, co pisałem powyżej (np. gotówka w kasie, towar na magazynie itp.)

Jeśli chodzi o pozostałe mienie, to pracownik odpowiada za jego utratę lub zniszczenie na zasadzie winy. Jeśli zatem dane mienie zostało utracone, lecz żaden z pracowników nie jest winien tej utracie (np. doszło do kradzieży przez osobę z zewnątrz), to żadnego pracownika nie można tym obciążyć, chyba że dany pracownik zdarzenie to zauważył i mógł mu zapobiec, albo chociażby doprowadzić do odzyskania mienia.

Temat: odpowiedzialność za mienie

serdecznie Panu dziękuję, pytam dlatego że u znajomej każdą rzecz którą firma zakupi wpisuje się na czyjś stan (mam na myśli np.: krzesło, czajnik, itp. dochodzi do absurdów). Jedna osoba ma 15 czajników i szuka przy inwentaryzacji gdzie który stoi. Zastanawiam się więc jaki jest przepis który pozwalałby na wpisanie jako osby odpowiedzialnej po prostu firmy, a nie konkretnego człowieka.

Temat: odpowiedzialność za mienie

Witam,
a jak wygląda kwestia, kiedy pracodawca wymaga podpisania umowy indywidualnej za powierzone mienie? Sytuacja wygląda następująco: Pracownik jest przydzielany do pomocy przy produkcie 3 razy do roku i pracodawca wymaga od niego podpisania takiej umowy. Czy musi podpisywać umowę? Skoro 100% odpowiedzialność ma pracownik, który się tym na bierząco zajmuje?

Jarosław Markieta:

Wojciech Doroszuk:
Ponowię pytanie czy zawsze musi ktoś odpowiadać za mienie, chodzi mi o to czy każdy przedmiot wciągnięty na stan firmy musi być czyjś? czy nie może być tak że nie ma osoby odpowiedzialnej? a odpowiedzialna jest firma. czy może ktoś z Państwa podpowie.

Nie, oczywiście tak być nie musi.

Odpowiedzialność materialna (za powierzone mienie) dotyczy tylko tego mienia, które można należycie zabezpieczyć zgodnie z tym, co pisałem powyżej (np. gotówka w kasie, towar na magazynie itp.)

Jeśli chodzi o pozostałe mienie, to pracownik odpowiada za jego utratę lub zniszczenie na zasadzie winy. Jeśli zatem dane mienie zostało utracone, lecz żaden z pracowników nie jest winien tej utracie (np. doszło do kradzieży przez osobę z zewnątrz), to żadnego pracownika nie można tym obciążyć, chyba że dany pracownik zdarzenie to zauważył i mógł mu zapobiec, albo chociażby doprowadzić do odzyskania mienia.