Temat: Akcje pracownicze i podział majątku po rozwodzie
Kolega Wojtek się trochę zapędził:)
Powłane przez niego orzecznictwo dotyczy czegoś zupełnie innego - KWESTII DOPUSZCZALNOŚCI ROZPORZĄDZANIA PRZEZ MAŁŻONKA PRZEDMIOTEM WCGODZĄCYM W SKŁAD MAJATKU WSPÓLNEGO NA RZECZ MAJĄTKU ODRĘBNEGO DRUGIEGO MAŁŻONKA. Wątpliwości budziło bowiem, czy takie przesunięcia majatkowe (tj. z majątku wspólnego do majątku osobistego tylko jednego małżonka) są dopuszczalne. Jak wiemy, kro stanowi wprost, że podział majatku wspólnego czasie trwania wspólnosci ustawowej jest niedopuszczalny. Sąd w powołanym orzeczeniu uznał, że skoro kro nie stanowi nic o sytuacji wyłączenia przez małżonków, na rzecz ich majątków odrębnych, przedmiotów majątkowych objętych wspólnością, a ponadto również i przepisy o zarządzie majątkiem wspólnym nie zawierają żadnych zakazów w tym przedmiocie to takie przesunięcia są dopuszczalne. W orzeczeniu tym nie rozstrzygał kwestii przynależności akcji nabytych w czasie trwania wspólnosci ustawowej przez jednego z małżonków do majątku wspólnego/osobistego.
Akcje nabyte przez jednego z małżonków ze środków z majątku wspólnego, mogą oczywiście stać się składnikiem majątku osobistego, jeżeli małżonkowie tak postanowili.
Ale po kolei: Jak już wcześniej pisałam takie akcje, o ile nie zachodzi któryś z wypadków wskazanych w art. 33 kro przynależą do majatku wspólnego. Zawsze w sprawach o podział majatku wspólnego to małżonek, który twierdzi,że dane prawo majątkowe stanowi skałdnik jego majątku osobistego musi to udowodnić. Jeśli tego nie udowodni sąd dokonuje zwykłego porównania czasu nabycia danego prawa i okresu trwania wspólnosci ustawowej. Taka jest zasada i kropka.
Jeśli zatem wpis do rejestru spółki akcyjnej nastąpił w czasie trwania wspólności ustawowej to akcje te stanowią majątek wspólny. Wielokrotnie temat był wałkowany przez Sąd Najwyższy, przede wszystkim na gruncie akcji prawniczych nabytych bezpłatnie na podstawie ustawy o komercjalizacji (sporo tych orzeczeń zapadło w przenajróżniejszych stanach faktycznych, głownie w sytuacji, gdy ekspektatywa powastała w czasie trwania wspólności a samo nabycie praw miało miejsce już po jej ustaniu). Tezy są jednoznaczne i nie budzi wątpliwosci przede wszytskim to, że akcje wogóle mogą stanowić składnik majatku wspólnego.
Inną natomiast jest kwestią wykonywanie praw z akacji. Jeżeli np. tylko jeden ze współmałżonków był stroną umowy nabycia akcji (twoja koleżanka) to tylko on jest traktowany jako akcjonariusz w stosunkach spółka-małżonek. Sąd Najwyższy wypowiadał się co do tego, że możliwa jest sytuacja, gdy w stosunkach między małżonkiem który jest akcjonariuszem (tj. tym, który był stroną umowy ) a spółką akcja należy jedynie do tego małżonka (ze wszystkimi konsekwencjami), a w stosunkach między małżonkami akcja może być objęta wspólnością majątkową. W takiej sytuacji małżonek-wspólnik może rozporządzać akcją bez koniecznosci uzyskania zgody współmałżonka niebędącego akcjonariuszem. Oddzielenie tych dwóch sfer jest możliwe, ponieważ zagadnienie to regulują dwie różne gałęzie prawa - ksh i kro. Dlaczego jest to możliwe? A no dlatego, że nie budzi wątpliwosci iż akcja to papier wartościowy łączący w sobie zarówno prawa o charakterze majątkowym jak i korporacyjnym. Akcja w jego przejawie materialnym, odzwierciedlającym prawa "własnościowe" w spółce (potocznie zawsze mówi się, o posiadaniu akcji a nie o posiadaniu praw) jest elementem majątku wspólnego, natomiast prawa iobowiązki korporacyjne wykonuje tylko małżonek -akcjonariusz, strona umowy nabycia akcji.
Tu o ile dobrze przeczytałam i tak mamy do czynienia z AKCJAMI IMIENNYMI, czyli takimi z których uprawnienia przysługują osobie wskazanej w dokumencie akcji. Przy akcja imiennych wobec spółki za akcjonariusza uważa się osobę wpisaną do księgi akcyjnej.
Polecam np. artykuł pani Anny Stępień który ukazał się w Przeglądzie Prawa Handlowego z 2006 roku, Nr 12 "Akcje należące do majątku wspólnego małżonków". Oto jedna z tez autorki - cytuję: "Wątpliwość dotyczy tego, czy art. 332 1 k.s.h. ma zastosowanie tylko do sytuacji, gdy stroną czynności prawnej, na podstawie której doszło do nabycia akcji, był jeden z małżonków, czy dotyczy także takiej, gdy czynność prawna została dokonana przez oboje małżonków. Akcje nabyte ze środków z majątku wspólnego wchodzą do tego majątku bez względu na to, czy stroną czynności prawnej był jeden z małżonków, czy też oboje. Ta ostatnia okoliczność ma tylko wpływ na to, który z małżonków będzie wykonywał prawa i obowiązki wynikające z akcji. W przypadku dokonania czynności prawnej przez oboje małżonków będzie miała zastosowanie regulacja zawarta w art. 333 § 2 i 3 k.s.h. W razie zaś dokonania czynności prawnej przez jednego z małżonków małżonek-strona czynności prawnej będzie wykonywał wszelkie prawa i obowiązki akcjonariusza. Wydaje się, że art. 3321 k.s.h. należy stosować w obu wyżej wskazanych sytuacjach"
I jeszcze jednak kwestia - majątek wspólny obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich(art. 31 kro). Pojęcie "przedmioty majątkowe" użyte z w art. 31 kro obejmuje prawa majątkowe zarówno bezwzględne (przede wszytskim prawo włąsnosci rezcy ale i inne prawa), jak i względne (głownie wierzytelności), ponadto chodzi tu takze o pewne sytuacje prawne, w szczególności posiadanie rzeczy, oczekiwanie prawne, tzn ekspektatywy.
Trochę długie te moje wywody:), ale podsumowanie jest proste - akcje wchodzą do tego majątku bez względu na to, czy stroną czynności prawnej był jeden z małżonków, czy też oboje, chyba że zachodzi któryś z przypadków wskazany w art. 33 kro.
Dorota Szopa-Buczek edytował(a) ten post dnia 21.12.08 o godzinie 21:09