Temat: Szef nie może pytać o kryminalną przeszłość kandydata do...

Szef nie może pytać o kryminalną przeszłość kandydata do pracy

wczoraj, 08:56 | Rzeczpospolita nf.pl

Jeśli pracodawca nie ma ustawowego zezwolenia, nie może żądać od starającego się o etat zaświadczenia o niekaralności. Gdy nielegalnie wymaga tych informacji, naraża się na zasądzenie odszkodowania na rzecz rekruta - ostrzega dzisiejsza Rzeczpospolita.

Zgodnie z art. 6 ust. i pkt 10 ustawy z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym prawo do uzyskania informacji, czy dana osoba figuruje w tym rejestrze, przysługuje pracodawcom w zakresie niezbędnym do zatrudnienia pracownika, jeśli z ustawy wynika wymóg: niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Zatem zakres podmiotów uprawnionych do uzyskania danych o karalności jest znacznie ograniczony.

Jako przykład można tu wskazać przepisy ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia. Na podstawie jej art. 26 ust. 2 pkt 5 o wydanie licencji pracownika ochrony fizycznej pierwszego stopnia może ubiegać się osoba, która nie była skazana prawomocnym orzeczeniem za przestępstwo umyślne. Skoro ustawodawca stawia kandydatowi na ochroniarza wymóg niekaralności, to nie ulega wątpliwości, że pracodawca ma prawo, a nawet obowiązek zweryfikowania, czy zgłaszający gotowość do podjęcia pracy spełnia ustawowy wymóg niekaralności za przestępstwo umyślne.

CO WY NA TO?

Przecież podstawowe procedury kontroli wewnętrznej wymagają, aby pracodawca zweryfikował kandydata do pracy zanim go przyjmie do pracy, Ten wymóg dotyczy przyjęcie do pracy każdego nowego pracownika. Niektóre organizacje specyficznie wymagają dla niektórych pracowników, szczególnie dla niektórych stanowisk pracy przedstawienia zaświadczenia o niekaralności.

Wszelkie utrudnienie procesu weryfikacji przeszłości kandydata do pracy, zwiększa ryzyko przyjęcia do pracy osobę, która może popełniła rozmaite nieprawidłowości, natury kryminalnej i moralnej.

Jak mogą organizacje adekwatnie wypełnić wymóg sprawdzenia kandydata w warunkach, gdzie obecne prawo to tak bardzo utrudnia?

Temat: Szef nie może pytać o kryminalną przeszłość kandydata do...

Nie sposób się nie zgodzić, tyle że z drugiej strony pracodawcę nie zawsze powinna "obchodzić" przeszłość "kryminalna" pracownika - np. pracownik zatrudniany na stanowisku doradcy w banku miał jakiś czas temu sprawę o udział w bójce, czy wręcz pobicie (klasyczny przykład: wszyscy uczestnicy pod wpływem, alkoholu dyskoteka, noc). W zasadzie taka informacja jest dla pracodawcy teoretycznie bezwartościowa, bo w końcu absolutnie nie oznacza to, że pracownik jest np. agresywny czy pozbawiony kompetencji (może być np. świetnym sprzedawcą), a znalazł się po prostu w niewłaściwym miejscy i czasie. A nie przyjęcie go do pracy byłoby rażącym nadużyciem w takim wypadku.

Zapewne inną sytuacją będzie taka, w której kandydat ubiega się o stanowisko np. kasjera, a wcześniej był oskarżony i skazany za np. kradzież gotówki z kasy etc., ale w jakiś sposób (zdarza się dość często niestety) rozstał się z poprzednim pracodawcą "za porozumieniem stron" a nie w trybie art. 52 k.p. Wtedy takie zaświadczenie z KRK byłoby jak najbardziej na miejscu.

Wiem, że część firm żąda zaświadczeń z KRK (chyba na zasadzie "jakoś to będzie"), te "mądrzejsze" robią to na zasadzie "upoważnienia dla pracodawcy do występowania(...)", ale "mądrość" w tym przypadku jest jedynie pozorna - wystarczy, żeby odrzucony kandydat pozwał daną instytucję o "wymuszenie" takiego zaświadczenia i po sprawie.

Można by się oczywiście zastanowić nad jakimś rozwiązaniem systemowym, tyle że w takim przypadku po pierwsze problemem byłoby wskazanie sektorów w jakich jest niezbędne zbieranie takich danych (np. bankowość), po drugie wskazanie konkretnych stanowisk/zawodów (np. oficer compliance, bezpieczeństwa etc.) i wreszcie zasad na jakich można zbierać i przetwarzać takie informacje.

Temat: Szef nie może pytać o kryminalną przeszłość kandydata do...

Już od tylu lat walczę z praktyką rozwiązywania umowy o pracę "za porozumieniem stron" stosowaną zbyt powszechnie w Polsce właśnie w przypadkach, kiedy nieuczciwy pracownik powinien być zwolniony (i sprawa przekazana do prokuratora). Jednak pracodawcy, często właśnie banki, wiedzą wiele czasu (mój własny przykład trwa już 6 lat) i dodatkowej pracy wiąże się z takimi procesami w Polsce.

Wolą po prostu pozbyć się problemu i rozejść się z nieuczciwym pracownikiem „za porozumieniem stron”. Ale wtedy, rzeczywiście ich problem wnet stanie się kogoś innego problem.
Na razie muszę przerwać tą dyskusję, ale wrócę do tego temat skoro tylko będę mógł.

Temat: Szef nie może pytać o kryminalną przeszłość kandydata do...

No niestety, na rynku bankowym mamy sporą grupę osób, którzy już kilkakrotnie zasłużyli na "52", ale że było "za porozumieniem" stron to i pracują sobie bez zmartwień w kolejnym banku, być może znowu kradnąc pieniądze z kont klientów, z ich lokat, uposażając się z ubezpieczeń itd..