Maria S.

Maria S. Civis totius
mundi...

Temat: 39 lat temu zmarł Witold Gombrowicz

W w 1969 roku zmarł we Francji Witold Gombrowicz. Jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich XX w. - awangardowy prozaik, dramaturg i eseista.

Debiutował zbiorem opowiadań psychologiczno-fantastycznych "Pamiętnik z okresu dojrzewania" (1933). Utrzymana w tonie groteski powieść "Ferdydurke" (1937) zarysowała główne problemy jego twórczości: potęgę formy oraz ról społecznych w stosunkach między ludźmi i w ich psychice. Do wojny opublikował jeszcze sztukę "Iwona, księżniczka Burgunda" (1938, wystawienie 1957) oraz niedokończoną powieść "Opętani" (druk w gazetach codziennych 1939 pod pseudonimem Zdzisław Niewieski, Paryż 1973, wydanie krajowe 1990).

W Argentynie napisał głośny dramat "Ślub" (wystawienie polskie 1960) oraz powieść "Trans-Atlantyk" (1953 wydanie łączne w Paryżu, 1957 wydanie krajowe), w której potraktował satyrycznie polskie stereotypy narodowe i kulturalne.

Kolejne ważne utwory to powieści "Pornografia" (Paryż 1960, 1968) i "Kosmos" (Paryż 1965, 1986). Bardzo znaczący jest również groteskowo-parodystyczny dramat "Operetka" (wystawienie w Polsce 1975).

Szeroki wachlarz problemów intelektualno-artystycznych oraz informacji biograficznych przyniósł "Dziennik 1953-1956" (Paryż 1957, wydanie krajowe 1986), "Dziennik 1957-1961" (Paryż 1962, wraz z "Operetką" 1986), "Dziennik 1967-1969" (1993).

W swoich utworach zawarł swoistą filozofię stosunków międzyludzkich. W charakterystycznym, groteskowym i parodystycznym stylu zadawał podstawowe pytania dotyczące filozofii człowieka, estetyki i historii. Sam dzielił literaturę polską na epokę przed Gombrowiczem i epokę po nim. Istotnie - wpływ niezależnej i niezwykle krytycznej myśli pisarza na pisarstwo nie tylko polskie jest ogromny. Krytykował, ale nie narzekał - śmiał się jednym z najwyraźniejszych, najostrzejszych śmiechów w naszej kulturze.

za http://ksiazki.wp.pl