konto usunięte

Temat: 30.10

30 października jest 303. (w latach przestępnych 304.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 62 dni.

imieniny: Anioł, Benwenuta, Edmund, Eutropia, Gerard, German, Julian, Klaudiusz, Liberat, Makary, Maksym, Marceli, Przemysław, Saturnin, Serapion, Sęczygniew, Sulimir, Zenobia
Polska - Narodowy Dzień Spódnicy [1] - National Skirt Day (NSD), wg amer. zapisu daty 03.10 [2] 10 marca
Rosja - Dzień Pamięci Ofiar Represji Politycznych ( od 1991 ) [3]
Wspomnienia i święta Kościoła katolickiego
św. Eutropia
św. Gerard
św. German
św. Julian, św. Eunus i św. Makary
św. Liberat z Lono Piceno
św. Maksym
św. Saturnin
św. Serapion
bł. Anioł z Acri
bł. Benwenuta Bojani

Wydarzenia w Polsce
1813 – gen. Jan Henryk Dąbrowski został naczelnym wodzem wojsk polskich Księstwa Warszawskiego.
1853 – beatyfikacja Andrzeja Boboli.
1873 – ksiądz i pszczelarz Jan Dzierżoń został ekskomunikowany za krytykowanie dogmatu o nieomylności papieża.
1887 – otwarto odcinek Kolei Galicyjskiej Dębica-Nadbrzezie.
1904 – została odsłonięta kolumna Adama Mickiewicza we Lwowie.
1918 – Tarnów jako pierwsze miasto odzyskał niepodległość.
1919 – powstał Aeroklub Polski w Poznaniu.
1935 – rozwiązano BBWR.
1939 – III Rzesza i Związek Radziecki dokonały ostatecznego podziału Polski.
1944 – PKWN wydał dekret o ochronie państwa
1950 – przeprowadzono wymianę pieniędzy w stosunku 1 nowy złoty = 100 starych złotych.
1954 – założono parki narodowe Babiogórski, Tatrzański i Pieniński.
1957 – uruchomiono pierwszy blok w elektrownii Blachownia.
1976 – w gdyńskiej stoczni uruchomiono drugi suchy dok.
1979 – Czechowice-Dziedzice: w pożarze w kopalni Silesia zginęło 22 górników.
1984 – zatrzymano trzech funkcjonariuszy SB podejrzanych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki.
1985 – opuszczono banderę na łodzi podwodnej ORP Kondor.
1989 – odbyła się premiera filmu 300 mil do nieba.
1998 – zakończono wydobycie węgla w KWK Morcinek.
2008 – Grzegorz Lato został wybrany na nowego prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej.

Wydarzenia na świecie
553 – bitwa pod Mons Lactarius.
701 – Jan VI wybrany papieżem.
942 – rozpoczął się pontyfikat papieża Marynusa II.
1270 – wyprawy krzyżowe: zakończyła się VII krucjata.
1340 – połączone wojska Kastylii i Portugalii rozbiły oddziały Maurów nad Rio Salado
1470 – Henryk VI powrócił na tron Anglii.
1805 – wojny napoleońskie: bitwa pod Caldiero.
1864 – zawarcie kończącego wojnę duńską traktatu pokojowego w Wiedniu
1905 – car Mikołaj II nadał pierwszą konstytucję Rosji i stworzył zgromadzenie narodowe Dumę.
1918 – I wojna światowa: Włosi pokonali Austriaków pod Veneto.
1920 – doszło do bitwy pod Karsem podczas wojny armeńsko-tureckiej.
1925 – John Logie Baird stworzył w Wielkiej Brytanii pierwszy przekaźnik telewizyjny.
1938 – Orson Welles nadał w radiu Wojnę światów, wywołując panikę wśród słuchaczy.
1941 – Franklin Delano Roosevelt wyraził zgodę na udzielenie pożyczki dla państw alianckich w ramach Lend-Lease Act.
1947 – Genewa: podpisano Układ w Sprawie Taryf Celnych i Handlu GATT.
1961 – ZSRR: na archipelagu Nowa Ziemia zdetonowano najpotężniejszą dotychczas bombę jądrową Car.
1963 – pierwsze Lamborghini zeszło z linii produkcyjnej.
1968 – odbyła się premiera filmu Żandarm się żeni.
1973 – w Stambule otwarto Most Bosforski.
1974 – Muhammad Ali został mistrzem świata wagi ciężkiej w boksie, pokonując George'a Foremana. Walka odbyła się w Kinszasie, stąd znana jest jako Rumble in the jungle (papranina w dżungli).
1975 – Juan Carlos I królem Hiszpanii.
1978 – odbyła się premiera filmu Śmierć na Nilu.
1978 – rozpoczęła się wojna ugandyjsko-tanzańska.
1980 – Salwador i Honduras podpisały traktat pokojowy, kończący trwający od 1969 spór graniczny, tzw. wojnę futbolową.
1983 – Argentyna: po 7 latach rządów junty wojskowej przeprowadzono pierwsze demokratyczne wybory.
1995 – separatyści z Quebecu przegrali minimalnie referendum w sprawie oderwania prowincji od Kanady.
1998 – odbyła się premiera filmu Cyrulik syberyjski.
2001 – Michael Jackson wydał swój dziesiąty album Invicible.

Urodzili się
1218 – Chūkyō, cesarz Japonii (zm. 1234)
1447 – Łukasz Watzenrode, polski duchowny katolicki, biskup warmiński, dyplomata (zm. 1512)
1735 – John Adams, amerykański polityk, dyplomata, wiceprezydent i prezydent USA (zm. 1826)
1741 – Angelika Kauffmann, szwajcarska malarka (zm. 1807)
1751 – Richard Sheridan, irlandzki dramaturg (zm. 1816)
1762 – André de Chénier, francuski poeta (zm. 1794)
1768 – Teofil Wolicki, polski duchowny katolicki, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński, prymas Polski (zm. 1829)
1790 – Karol Lipiński, polski skrzypek, kompozytor (zm. 1861)
1835 – Cyprian Godebski, polski rzeźbiarz (zm. 1909)
1839 – Alfred Sisley, francuski malarz pochodzenia brytyjskiego (zm. 1899)
1840 – William Graham Sumner, amerykański socjolog (zm. 1910)
1844 – Harvey Wiley, amerykański chemik (zm. 1930)
1958 – Duiliu Zamfirescu, rumuński pisarz (zm. 1922)
1859 – Karl Stürgkh, hrabia, austriacki polityk, premier Austrii (zm. 1916)
1861 – Antoine Bourdelle, francuski rzeźbiarz (zm. 1929)
1869 – Edmund Dalbor, polski duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński, prymas Polski (zm. 1926)
1870 – Franciszek Lilpop, polski architekt (zm. 1937)
1871 – Paul Valéry, francuski poeta (zm. 1945)
1873 – Francisco Madero, meksykański polityk, prezydent Meksyku (zm. 1913)
1878 – Artur Scherbius, niemiecki inżynier, założyciel firmy produkującej Enigmę (zm. 1929)
1882 – Günther von Kluge, niemiecki dowódca wojskowy, feldmarszałek III Rzeszy, dowódca 4 Armii, Grupy Armii Środek i Grupy Armii B (zm. 1944)
1884 – Katarzyna Żbikowska, polska aktorka (zm. 1967)
1885 – Ezra Pound, amerykański poeta (zm. 1972)
1887 – Georg Heym, niemiecki pisarz (zm. 1912)
1893 – Charles Atlas, amerykański kulturysta pochodzenia włoskiego (zm. 1972)
1893 – Roland Freisler, niemiecki prawnik, działacz nazistowski, przewodniczący Trybunału Ludowego, uczestnik konferencji w Wannsee (zm. 1945)
1895 – Gerhard Domagk, niemiecki lekarz, patolog, mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1964)
1895 – Dickinson Richards, amerykański fizjolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1973)
1896 – Ruth Gordon, amerykańska aktorka (zm. 1985)
1899 – Maria Kuncewiczowa, polska pisarka (zm. 1989)
1900 – Ragnar Granit, fiński neurofizjolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1991)
1905 – Johnny Miles, kanadyjski lekkoatleta, maratończyk (zm. 2003)
1906 – Giuseppe Farina, włoski kierowca wyścigowy Formuły 1, mistrz świata (zm. 1966)
1906 – Hermann Fegelein, niemiecki działacz nazistowski (zm. 1945)
1908 – Zygmunt Albert, polski lekarz, profesor i rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu (zm. 2001)
1908 – Dmitrij Ustinow, rosyjski generał, polityk, minister obrony ZSRR (zm. 1984)
1910 – Jadwiga Rutkowska, polska prawnik (zm. 1994)
1911 – Ruth Hussey, amerykańska aktorka (zm. 2005)
1916 – Karol Hruby, polski aktor (zm. 1982)
1920 – Norman Bird, brytyjski aktor (zm. 2005)
1920 – Marian Harasimowicz, polski aktor
1920 – Jerzy Rakowiecki, polski reżyser teatralny, aktor (zm. 2003)
1921 – Wacław Bojarski, polski pisarz, satyryk (zm. 1943)
1922 – Jadwiga Czachowska, polska literaturoznawca, profesor PAN
1924 – Andrzej Werblan, polski historyk, polityk, wicemarszałek Sejmu PRL, profesor Uniwersytetu Śląskiego
1925 – Teo Macero, amerykański producent muzyczny, saksofonista, kompozytor (zm. 2008)
1926 – Eugeniusz Walaszek, polski aktor (zm. 1991)
1928 – Zofia Grabska, polska aktorka
1928 – Daniel Nathans, amerykański mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1999)
1930 – Nestor Almendros, hiszpański operator filmowy (zm. 1992)
1930 – Clifford Brown, amerykański trębacz jazzowy (zm. 1956)
1931 – Nasho Jorgaqi, albański pisarz, scenarzysta filmowy
1932 – Louis Malle, francuski reżyser filmowy (zm. 1995)
1933 – Tadeusz Chyła, polski piosenkarz
1934 – Bogdan Chorążuk, polski pisarz, malarz, autor tekstów piosenek
1936 – Polina Astachowa, rosyjska gimnastyczka sportowa, mistrzyni olimpijska
1937 – Claude Lelouch, francuski reżyser filmowy
1939 – Leland Hartwell, amerykański biochemik, laureat Nagrody Nobla
1939 – Grace Slick, amerykańska wokalistka zespołów: Jefferson Airplane i Jefferson Starship
1941 – Theodor Hänsch, niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla
1945 – Henry Winkler, amerykański aktor, reżyser filmowy
1946 – Peggy Lipton, amerykańska aktorka
1946 – Włodzimierz Antkowiak, polski malarz, pisarz
1946 – Chris Slade, brytyjski perkusista zespołów: Manfred Mann's Earth Band, Asia, Uriah Heep i The Firm
1947 – Krzysztof Daukszewicz, polski satyryk, brad, felietonista
1947 – Lena Szurmiej, polska aktorka, reżyserka teatralna
1948 – Ilda Figueiredo, portugalska polityk
1949 – Arabella Churchill, brytyjska filantropka (zm. 2007)
1949 – Andrzej Rybiński, polski gitarzysta i wokalista zespołu Andrzej i Eliza
1951 – Harry Hamlin, amerykański aktor telewizyjny, filmowy i teatralny
1954 – Gayga, polska piosenkarka
1954 – Maria Pokrzywińska, polska kompozytorka, pedagog
1956 – Zoran Milanović, chorwacki polityk
1956 – Juliet Stevenson, angielska aktorka
1957 – Kevin Pollak, amerykański aktor
1959 – Marc Alexandre, francuski judoka, mistrz świata, mistrz olimpijski
1959 – Hanna Lemańska, polska pisarka (zm. 2008)
1960 – Diego Maradona, argentyński piłkarz, reprezentant Argentyny, mistrz świata
1961 – Ronald Garan, amerykański astronauta
1962 – Stefan Kuntz, niemiecki piłkarz, reprezentant Niemiec, mistrz Europy
1964 – Jean-Marc Bosman, belgijski piłkarz
1964 – Sandra Magnus, amerykańska astronautka
1966 – Dariusz Marciniak, polski piłkarz, reprezentant Polski (zm. 2003)
1967 – Gavin Rossdale, brytyjski gitarzysta zespołów: Bush i Institute
1969 – Stanislav Gross, czeski polityk, premier Czech
1970 – Xie Jun, chińska szachistka, arcymistrzyni, mistrzyni świata
1970 – Robert Kantereit, polski dziennikarz radiowy
1970 – Ekaterini Voggoli, grecka lekkoatletka, dyskobolka, mistrzyni Europy
1971 – Fredi Bobic, niemiecki piłkarz pochodzenia słoweńskiego, reprezentant Niemiec, mistrz Europy
1972 – Adam Gruca, polski DJ, prezenter radiowy
1973 – Maurizio Lobina, włoski muzyk zespołu Eiffel 65
1973 – Anna Svärd, szwedzka curlerka, mistrzyni olimpijska
1975 – Dimityr Iwankow, bułgarski piłkarz, bramkarz, reprezentant Bułgarii
1978 – Magdalena Fronczewska, polska piosenkarka
1979 – Katarzyna Błachiewicz, polska aktorka
1979 – Michał Kruk, polski aktor
1982 – Monika Buchowiec, polska aktorka
1983 – Tadeusz Tyc, polski piłkarz
1985 – Anna Podolec, polska siatkarka, reprezentantka Polski, mistrzyni Europy
1986 – Margareta Kozuch, niemiecka siatkarka pochodzenia polskiego, reprezentantka Niemiec
1986 – Thomas Morgenstern, austriacki skoczek narciarski, mistrz świata, mistrz olimpijski
1989 – Anastasia Liukin, rosyjska gimnastyczka sportowa, mistrzyni świata, mistrzyni olimpijska

Zmarli
130 – Antinous, grecki kochanek casarza Hadriana (ur. pomiędzy 110 a 115)
1611 – Karol IX Sudermański, król Szwecji (ur. 1550)
1626 – Willebrord Snell, holenderski astronom, matematyk (ur. 1580)
1654 – Go-Kōmyō, cesarz Japonii (ur. 1633)
1757 – Osman III, sułtan Turcji (ur. 1699)
1787 – Ferdinando Galiani, włoski ekonomista, dyplomata (ur. 1728)
1809 – William Cavendish-Bentinck, książę Portland, brytyjski polityk, premier Wielkiej Brytanii (ur. 1738)
1816 – Fryderyk I, król Wirtembergii (ur. 1754)
1823 – Sir Edmund Cartwright, brytyjski wynalazca, twórca mechanicznego krosna (ur. 1743)
1881 – George De Long, amerykański podróżnik, badacz Syberii (ur. 1844)
1883 – Robert Volkmann, niemiecki kompozytor (ur. 1815)
1890 – Maksymilian Nowicki, polski zoolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, twórca Towarzystwa Tatrzańskiego (ur. 1826)
1893 – John Abbott, kanadyjski polityk, premier Kanady (ur. 1821)
1893 – Karl Bodmer, szwajcarski malarz (ur. 1809)
1910 – Henri Dunant, szwajcarski działacz społeczny, założyciel Czerwonego Krzyża, laureat Nagrody Nobla (ur. 1828)
1912 – Jan Gall, polski kompozytor, dyrygent (ur. 1856)
1912 – James Sherman, amerykański polityk, wiceprezydent USA (ur. 1855)
1915 – Sir Charles Tupper, kanadyjski polityk, premier Kanady (ur. 1821)
1923 – Andrew Bonar Law, brytyjski polityk, premier Wielkiej Brytanii (ur. 1858)
1935 – Sylvain Lévi, francuski orientalista, indolog (ur. 1863)
1936 – Ferdynand Ruszczyc, polski malarz, grafik, scenograf (ur. 1870)
1939 – Wacław Gąsiorowski, polski pisarz (ur. 1869)
1943 – Max Reinhardt, niemiecki reżyser teatralny (ur. 1873)
1947 – Oswald Burhardt, ukraiński poeta, historyk literatury, tłumacz (ur. 1891)
1953 – Imre Kálmán, węgierski kompozytor (ur. 1882)
1955 – Stefan Hubicki, polski generał, polityk, minister pracy i opieki społecznej (ur. 1877)
1956 – Pío Baroja, hiszpański pisarz (ur. 1872)
1956 – Władimir Fiłatow, ukraiński lekarz, chirurg, okulista (ur. 1875)
1961 – Luigi Einaudi, włoski ekonomista, polityk, prezydent Włoch (ur. 1874)
1967 – Julien Duvivier, francuski reżyser filmowy (ur. 1896)
1968 – Rose Wilder Lane, amerykańska pisarka, dziennikarka (ur. 1886)
1968 – Ramón Novarro, meksykański aktor (ur. 1899)
1969 – Zdzisław Skowroński, polski pisarz, scenarzysta filmowy (ur. 1909)
1970 – Stefan Dybowski, polski polityk, wojewoda kielecki i białostocki, minister kultury i sztuki (ur. 1903)
1974 – Klara Sarnecka, polska aktorka (ur. 1897)
1975 – Gustav Ludwig Hertz, niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1887)
1978 – Marian Melman, polski aktor, reżyser teatralny (ur. 1900)
1983 – Stefan Lichański, polski pisarz, krytyk literacki (ur. 1914)
1983 – Jerzy Wiśniewski, polski historyk, genealog, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (ur. 1928)
1984 – Anna Rynkowska, polska historyk, archiwista (ur. 1903)
1986 – Andrzej Markowski, polski kompozytor, dyrygent (ur. 1924)
1987 – Joseph Campbell, amerykański antropolog (ur. 1904)
1991 – Eugeniusz Walaszek, polski aktor (ur. 1926)
1997 – Samuel Fuller, amerykański reżyser filmowy (ur. 1912)
2000 – Steve Allen, amerykański aktor (ur. 1921)
2002 – Juan Antonio Bardem, hiszpański reżyser filmowy (ur. 1922)
2004 – Peggy Ryan, amerykańska aktorka (ur. 1924)
2005 – Daniel Kac, polski pisarz, tworzący w języku jidysz (ur. 1908)
2006 – Clifford Geertz, amerykański antropolog (ur. 1926)
2007 – Wiktor Budzyński, polski producent filmowy (ur. 1921)
2007 – Ramiz Mirzajew, azerski działacz sportowy, prezes Federacji Piłkarskiej Azerbejdżanu (ur. 1954)
2007 – John Woodruff, amerykański lekkoatleta, biegacz, mistrz olimpijski (ur. 1915)
2008 – Walentin Bubukin, rosyjski piłkarz, reprezentant ZSRR, mistrz Europy (ur. 1933)