Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Zapraszam do dyskusji nad artykułem:

Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego
Adam Bartosiewicz

Znaczna część przestępstw (wykroczeń) skarbowych związana jest z uszczupleniem należności podatkowych albo też z powstaniem niebezpieczeństwa takiego uszczuplenia. Stany te – na gruncie podatkowym – przybierają przede wszystkim formę zaległości podatkowych. Powstanie zaległości podatkowych nie oznacza wszakże automatycznie odpowiedzialności karnej skarbowej. Kwestie te przybliża niniejszy komentarz.

1. Wprowadzenie
Ustawa z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 930, z późn. zm.) - k.k.s. - traktuje o odpowiedzialności karnej za czyny zabronione związane z narażeniem na uszczuplenie albo z uszczupleniem należności publicznoprawnych, czy też w inny sposób powodujące uszczerbek albo narażające na taki uszczerbek interesy finansowe państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Głównym przedmiotem ochrony w przypadku przestępstw i wykroczeń skarbowych są zatem interesy finansowe Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego.

Jednym z głównych dochodów budżetu państwa, jak również budżetów jednostek samorządu terytorialnego, są podatki. Ustawodawca w związku z tym w sposób szczególny dąży do zapewnienia ich regularnego uiszczania: począwszy od sankcji natury ekonomicznej (odsetki za zwłokę), poprzez możliwość przymusowej ich egzekucji, aż do odpowiedzialności karnej włącznie.

Jedną z okoliczności, które mogą powodować powstanie odpowiedzialności karnej skarbowej jest istnienie po stronie podatnika zaległości podatkowych. Należy tu zwrócić uwagę, że w zależności od sposobu, w jaki powstały, od przyczyn ich powstania powodować mogą one różne konsekwencje na gruncie odpowiedzialności karnej skarbowej.

2. Pojęcie zaległości podatkowej
Pojęcie zaległości podatkowej określa przepis art. 51 §1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - o.p. Zgodnie z nim zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności (w tym także niezapłacone zaliczka na podatek oraz rata podatku).

Zaległość podatkowa jest to zatem podatek, tyle że niezapłacony w terminie płatności. Podatkiem - zgodnie z przepisem art. 6 o.p. - jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Podatek oparty jest na zobowiązaniu podatkowym. Obowiązek zapłaty podatku jest świadczeniem podatnika w tym zobowiązaniu. Zobowiązaniem podatkowym w myśl art. 5 o.p. jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Analiza powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że zaległość podatkowa to nadal podatek. Zakresy pojęć „zaległość podatkowa” i „podatek” nie są rozłączne. Pojęcie „zaległość podatkowa” jest pojęciem węższym. Zaległość podatkowa jest bowiem podatkiem, tyle że nieuregulowanym w terminie.

Dopóty bowiem nie wygaśnie zobowiązanie podatkowe, istnieje podatek, który w przypadku upływu terminu płatności ma tę dodatkową cechę, że jest zaległością podatkową.

Powyższe rozważania mają bardzo ważne znaczenie dla poprawnego zakwalifikowania zaległości podatkowej w kategoriach używanych przez prawo karne skarbowe.

3. Zaległość podatkowa jako narażona na uszczuplenie należność publicznoprawna
Powstaje pytanie, jak należy na gruncie przepisów Kodeksu zakwalifikować kategorię zaległości podatkowej. Analiza charakteru zaległości podatkowej oraz przepisów Kodeksu prowadzi do wniosku, że zaległość podatkowa jest narażoną na uszczuplenie należnością publicznoprawną, zaś spowodowanie, czy też doprowadzenie do powstania zaległości podatkowej jest narażeniem na uszczuplenie należności publicznoprawnej.

Do powyższego wniosku doprowadza analiza definicji zawartych w słowniczku ustawowym, który znajduje się w art. 53 k.k.s.

Zgodnie z przepisem art. 53 § 26 k.k.s. w rozumieniu kodeksu należność publicznoprawna jest to należność państwowa lub samorządowa, będąca przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego; należnością państwową jest podatek stanowiący dochód budżetu państwa, należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji lub należność celna, a należnością samorządową - podatek stanowiący dochód jednostki samorządu terytorialnego lub należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji.

W myśl art. 53 § 30 k.k.s. określenie „podatek” ma znaczenie nadane mu w Ordynacji podatkowej, z tym że określenie „podatek” oznacza również zaliczkę na podatek, ratę podatku, a także opłaty oraz inne niepodatkowe należności budżetu państwa o podobnym charakterze daninowym.

Tak więc podatek, zaliczka na podatek, rata podatku to należność publicznoprawna.

Powstaje wszakże problem, czy podatek niezapłacony w terminie, który nabiera cechy bycia zaległością podatkową, jest należnością uszczuploną, czy też należnością narażoną na uszczuplenie.

Zgodnie z przepisem art. 53 § 27 k.k.s. należność publicznoprawna uszczuplona czynem zabronionym jest to wyrażona liczbowo kwota pieniężna, od której uiszczenia lub zadeklarowania uiszczenia w całości lub w części osoba zobowiązana uchyliła się i w rzeczywistości ten uszczerbek finansowy nastąpił.

Wydawać by się mogło, że podatek niezapłacony w terminie (zaległość podatkowa) jest uszczuploną należnością publicznoprawną. W przypadku zaległości podatkowej bowiem osoba zobowiązania uchyla się od uiszczenia tej należności. Nie można jednak w takiej sytuacji stwierdzić, że w rzeczywistości nastąpił uszczerbek finansowy. Zaległość podatkowa to przecież nadal podatek, będący wierzytelnością Skarbu Państwa (jednostki samorządu terytorialnego). Zobowiązanie podatkowe istnieje nadal. Co więcej wierzyciel podatkowy ma prawo naliczać odsetki za zwłokę (w stosunkowo dużej przecież wysokości) od tego podatku. Nie można zatem stwierdzić, że w rzeczywistości nastąpił uszczerbek finansowy po stronie wierzyciela podatkowego.

Zgodzić się natomiast wypada, że zaległość podatkowa (podatek niezapłacony w terminie płatności) jest należnością publiczoprawną narażoną na uszczuplenie. Jak stanowi bowiem art. 53 § 28 k.k.s. narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej czynem zabronionym jest to spowodowanie konkretnego niebezpieczeństwa takiego uszczuplenia - co oznacza, że zaistnienie uszczerbku finansowego jest wysoce prawdopodobne, choć nie musi nastąpić.

Skoro bowiem podatnik nie wykonał swego zobowiązania w terminie, to istnieje obawa, że może chcieć nie wykonać go w ogóle, a zmierzał nawet będzie do doprowadzenia do jego przedawnienia. Prowadzi to do wniosku, że faktycznie zaistnieje uszczerbek finansowy po stronie wierzyciela podatkowego, chyba że wykryje on fakt powstania takiego narażenia i wdroży cały aparat przymusu państwowego, aby nie doprowadzić do uszczuplenia.

Tak więc zaległość podatkowa jest narażoną na uszczuplenie należnością publicznoprawną, zaś spowodowanie, czy też doprowadzenie do powstania zaległości podatkowej jest narażeniem na uszczuplenie należności publicznoprawnej.

4. Czyny zabronione, których znamieniem jest narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej
Taka a nie inna kwalifikacja powstania zaległości podatkowych - jako narażenia na uszczuplenie należności publicznoprawnej - jest o tyle istotna, że znamieniem wielu przestępstw (wykroczeń) skarbowych jest narażenie należności publicznoprawnej na uszczuplenie.

Zaległości podatkowe mogą powstawać z różnych przyczyn po stronie podatnika. Różne też mogą być okoliczności towarzyszące powstaniu zaległości podatkowej. W zależności od układu „okoliczności towarzyszących” różna może być kwalifikacja prawna - na gruncie Kodeksu karnego skarbowego - zachowania podatnika, w wyniku którego powstaje zaległość podatkowa.

W przypadkach podatków - w których zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy prawa, na skutek zajścia określonego w ustawie zdarzenia (np. podatki dochodowe) - powstanie zaległości podatkowej może powstać w wyniku tego, że podatnik, uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji. Powyższy czyn zabroniony opisany jest w kolejnych przepisach art. 54 k.k.s. W zależności od wysokości narażonej na uszczuplenie należności podatkowej (czyli zaległości podatkowej) czyn ten będzie odpowiednio: przestępstwem (§1), przestępstwem w typie uprzywilejowanym (§2) albo wykroczeniem (§3).

Przestępstwo opisane w § 1 zagrożone jest karą grzywny do 720 stawek dziennych, karą pozbawienia wolności (jako że przepis nie podaje tutaj limitu – górna granica ustawowego zagrożenia wynosi 5 lat) albo obiema tymi karami łącznie. Przestępstwo z § 2 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Natomiast czyn zabroniony z § 3, który jest wykroczeniem skarbowym, podlega karze grzywny do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia 1.

Należy podkreślić tutaj, że zachowanie podatnika polegające na nieujawnieniu właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub na niezłożeniu deklaracji, które to zachowanie powoduje powstanie zaległości podatkowej, musi być podjęte w zamiarze uchylenia się od opodatkowania. Przez uchylanie się od opodatkowania należy rozumieć sytuację, w której podatnik z pełną świadomością nie składa deklaracji lub nie ujawnia przedmiotu, bądź podstawy opodatkowania, po to, aby uniknąć opodatkowania.

Zaległości podatkowe mogą zostać spowodowane również przez dopuszczenie się podatnika do przestępstwa (wykroczenia) firmanctwa. Ten typ czynu zabronionego, opisany w przepisach art. 55 k.k.s. polega na posługiwaniu się - w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności - imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu. Skutkiem powyższego zachowania jest narażenie na uszczuplenie podatku (czyli powstanie zaległości podatkowych).

Zachowanie powyższe polega na posługiwaniu się danymi innego podmiotu. Znamię „posługiwania się” jest bardzo szerokie i obejmować będzie wszelkie wypadki używania przez podatnika danych innego podmiotu - np. poprzez zarejestrowanie podmiotu gospodarczego pod danymi innego podmiotu niż faktyczny przedsiębiorca, wystawianie faktur i rachunków z danymi innego podmiotu itd.

Zachowanie sprawcy podjęte ma być w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności. Sprawca dopuszczający się firmanctwa działać musi zatem w szczególnym zamiarze polegającym na chęci ukrycia rozmiarów działalności lub faktu jej prowadzenia. Na gruncie podatkowym sprawca firmuje swoją działalność danymi innego podmiotu po to najczęściej, aby uniknąć kumulacji dochodów, która spowoduje konieczność opłacania podatku dochodowego według wyższej skali albo, aby nie stracić zwolnienia podmiotowego od VAT, uzależnionego od wielkości obrotów.

Należy tutaj zwrócić jeszcze uwagę, że elementem koniecznym - dla przyjęcia firmanctwa - jest to, aby skutkiem zachowania sprawcy było narażenie na uszczuplenie należności podatkowych, czyli powstanie zaległości podatkowych. Jeżeli zaległości takie nie powstaną, to sprawcy nie można przypisać odpowiedzialności karnej na podstawie któregoś z przepisów art. 55 k.k.s.

Przestępstwo firmanctwa, w typie podstawowym opisanym w art. 55 §1 k.k.s. zagrożone jest karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności do lat 3, albo obiema tymi karami łącznie. Typ uprzywilejowany tego przestępstwa zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych. Natomiast czyn zabroniony opisany w § 3, będący wykroczeniem skarbowym, zagrożony jest karą grzywny, którą można wymierzyć w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zaległości podatkowe w podatkach powstać mogą również z tego powodu, że podatnik dopuszcza się oszustwa podatkowego, tzn. w złożonej przez siebie deklaracji podaje nieprawdę lub zataja prawdę, albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych. Typy czynów zabronionych polegających na takim zachowaniu opisane są w przepisach art. 56 k.k.s. Karalne są tutaj trzy rodzaje zachowań:

- podanie nieprawdy - polega ona na świadomym wskazaniu w deklaracji danych, które nie odpowiadają stanowi faktycznemu, np. zaniżenie kwoty przychodów, albo zawyżenie kwot kosztów działalności;

- zatajenie prawdy - polega ono na ukryciu, niewskazaniu w deklaracji określonego faktu, który może mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, np. nieujawnienie w deklaracji, że posiadana nieruchomość jest związania z działalnością gospodarczą,

- niedochowanie obowiązku zawiadomienia o zmianie danych objętych deklaracją - polega ono na niezawiadomieniu, wbrew istniejącemu i wynikającemu z przepisów prawa obowiązkowi, o zmianie okoliczności, poprzednio objętych deklaracją, które mogą mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, np. niezawiadomienie organu podatkowego o zmianie sposobu wykorzystania nieruchomości (art. 6 ust. 8 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844).

Podobnie jak i w przypadku poprzednio opisywanych czynów zabronionych, ustawodawca wyróżnił typ podstawowy oraz typ uprzywilejowany przestępstw skarbowych oraz wykroczenie skarbowe. Typ podstawowy, opisany w §1 art. 56, zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności (jako że przepis nie podaje tutaj limitu – górna granica ustawowego zagrożenia wynosi 5 lat) albo obiema tymi karami łącznie. Typ uprzywilejowany, określony w § 2, tego przestępstwa zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych. Natomiast czyn zabroniony opisany w § 3, będący wykroczeniem skarbowym, zagrożony jest karą grzywny, którą można wymierzyć w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.

5. Zaległości podatkowe a wykroczenie opisane w art. 57 § 1 kodeksu karnego skarbowego
Przepisy Kodeksu karnego skarbowego penalizują, jako wykroczenie skarbowe, jeszcze jedno zachowanie, które wymaga nieco szerszego omówienia. Otóż zgodnie z przepisem art. 57 § 1 k.k.s. podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Dla odpowiedzialności podatnika za wykroczenie skarbowe nie jest wystarczające jednokrotne zachowanie polegające na niewpłaceniu podatku w terminie. Powyższy przepis wymaga zatem, aby zachowanie to cechowało się „uporczywością”. Doktryna prawa karnego wypracowała rozumienie tego pojęcia, które co prawda dotyczy przestępstwa niealimentacji, ale nie ma przeszkód, aby przetransponować je na grunt prawa karnego skarbowego.

Opierając się zatem na dorobku doktryny, należy stwierdzić, że na „uporczywość” danego zachowania składają się dwa elementy. Pierwszy z nich związany jest z długotrwałością i powtarzalnością zachowania. Jednokrotne zachowanie z pewnością nie jest uporczywe. Kilkunastokrotne i w zasadzie nieprzerwane zachowanie będzie musiało być już natomiast uznane za uporczywe. W zależności od okoliczności konkretnego przypadku za uporczywe będzie mogło być również uznane kilkakrotnie powtarzające się zachowanie (w tym przypadku polegające na niepłaceniu podatku w terminie).

Drugą cechą zachowania „uporczywego” jest to, że sprawca ma szczególne nastawienie psychiczne wyrażające się „w nieustępliwości, chęci postawienia na swoim (obojętne z jakich pobudek), podtrzymywaniu własnego stanowiska na przekór ewentualnym próbom jego zmiany” (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1976 r., VI KZP 13/75, OSNKW 1976, nr 7-8, poz. 86. Podatnik dopuszczający się tego wykroczenia skarbowego, które cechuje się uporczywością, czynić to zatem musi ze szczególnym zamiarem - chcąc z pełną świadomością nie płacić podatku w terminie, pomimo możliwości uczynienia tego.

Wydaje się, że zachowania polegające na braku wpłaty podatku w terminie, nawet długotrwałe, nie mogą być uznane za wypełniające znamiona wykroczenia skarbowego z art. 57 k.k.s., jeżeli spowodowane są brakiem środków finansowych. Nie cechuje ich bowiem uporczywość - po stronie podatnika brak jest tego szczególnego nacechowania zachowania złą wolą. O braku złej woli w działaniu podatnika świadczyć może np. fakt, że podatnik po terminie wpłacał kwoty na poczet ciążących na nim zaległości podatkowych.

Należy zauważyć jeszcze, że przepis art. 57 § 2 k.k.s. zawiera specjalną regulację, premiującą sprawcę, który przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe wpłacił w całości należny podatek na rachunek właściwego organu. W takim przypadku sąd może odstąpić od wymierzenia kary. Podkreślić tutaj należy, że skorzystanie z tego uprawnienia przez sąd jest możliwe także wtedy, gdy podatnik nie dokonał wpłaty dobrowolnie, lecz np. na sugestię organu podatkowego.

To, że sąd odstępuje od wymierzenia kary, nie oznacza, że sprawca nie ponosi odpowiedzialności karnej skarbowej. Wydawany przez sąd wyrok jest wyrokiem skazującym, podlega on odnotowaniu w Krajowym Rejestrze Karnym.

6. Regulacje wynikające z ustawy karnej skarbowej
Kodeks karny skarbowy wszedł w życie z dniem 17 października 1999 r. Wcześniej zagadnienia odpowiedzialności karnej skarbowej regulowała - wielokrotnie nowelizowana - Ustawa karna skarbowa z dnia 26 października 1971 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 1984 r. Nr 22, poz. 103 z późn. zm.) - u.k.s.

Ustawa karna skarbowa - podobnie jak Kodeks - znała podobne typy przestępstw, związane z powstaniem zaległości podatkowych:

- uchylanie się od opodatkowania (art. 92 u.k.s.),

- firmanctwo (art. 93 u.k.s.),

- oszustwo podatkowe (art. 94 u.k.s.).

Przepisy ustawy karnej skarbowej nie znały odpowiednika art. 57 k.k.s., który penalizuje uporczywe niewpłacanie podatku w terminie. Należy jednak zauważyć, że w ustawie funkcjonował „przepis-worek”, na podstawie którego mogły być kwalifikowane wszelkie naruszenia przepisów podatkowych. Przepis art. 99 §1 u.k.s. stanowił, że kto przez naruszenie przepisów podatkowych naraża Skarb Państwa na uszczuplenie podatku, jeżeli czyn nie stanowi przestępstwa lub wykroczenia określonego w art. 92-95, 97 i 98, podlega karze grzywny do 50 000 zł.

Drugim z takich „przepisów-worków” był przepis art. 110 §1 u.k.s., dotyczący wykroczeń skarbowych. Przepis ten stanowił, że kto jako podatnik, płatnik, inkasent lub osoba obowiązana do uiszczenia opłaty skarbowej lub innego zobowiązania podatkowego narusza przepisy Ordynacji podatkowej, jeżeli czyn nie stanowi przestępstwa lub wykroczenia określonego w art. 92-95 i 97-109, podlega karze pieniężnej.

7. Zmiany w stanie prawnym
Z dniem 17 grudnia 2005 r. podwyższono górne granice kar (tzw. ustawowego zagrożenia) za czyny zabronione związane z powstaniem zaległości podatkowych.



--------------------------------------------------------------------------------


1 Do dnia 16 grudnia 2005 r. - 15 200 zł; od dnia 16 grudnia 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. - 16.980 zł;
od dnia 1 stycznia 2005 r. - 17.982 zł

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

No cóż... Niektóre tezy są moim zdaniem niezgodne z doktryną i praktyką orzeczniczą sądów. Problem dotyczy głównie komentarza do art. 57 § 1 k.k.s.

1. "Uporczywość" jako znamię tego wykroczenia nie polega jedynie na kilkukrotnym nie wpłaceniu w terminie określonym ustawą podatku. Równie dobrze może dotyczyć zobowiązania za jeden okres rozliczeniowy o ile zaległość utrzymuje się w sposób ciągły. Zastosowanie w takiej sytuacji ma konstrukcja czynu trwałego.

2. Jeżeli ktoś nie wpłacił podatku, bo nie miał na to środków jak najbardziej można dopatrzeć się uporczywości. Powstanie podatku oznacza, że ktoś dokonał operacji gospodarczej i na nią miał pieniądze. Jeżeli więc twierdzi, że nie ma pieniędzy na podatek to mija się chyba trochę z prawdą. Jeżeli dajmy na to ktoś przedsiębiorca kupuje towar i następnie go sprzedaje, to od ceny winien odliczyć podatek od towarów i usług, a następne wpłacić go do US. Jeżeli tego nie robi, a kupuje następną partię towaru i z podatków finansuje swoją działalność jest wg mnie jak najbardziej uporczywy - skoro ma środki na działalność, a nie ma ich na podatek, który wykazuje od przychodu, obrotu itp. to coś jest nie tak.

3. Wyroki w sprawach o wykroczenia nie są wpisywane do KRK. W momencie uznania przez sąd za winnego wykroczenia z art. 57 § 1 k.k.s. i zastosowania przez sąd przepisu § 2 tego art. przedsiębiorca - podatnik nie ponosi żadnej innej dolegliwości ponad tą, że znalazł się na sali sądowej.

4. Co do powołania się przez podatnika na niewiedzę w danej kwestii i w ten sposób wykazanie braku umyślności, odsyłam do orzeczenia Sądu Najwyższego z 13 lutego 1997 r. II KKN 124/96 - "nie można skutecznie powoływać się na niezawinioną nieznajomość prawa, jeżeli z ustalonych faktów wynika, że sprawca nawet nie starał się w sposób należyty zapoznać z obowiązującym uregulowaniem choć miał taką możliwość".

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Witam, bardzo proszę o opinię.
Od września 2008 roku, pracodawca nie zgłosił mnie do ubezpieczeń społecznych oraz nie płaci podatków.
Umowa została zawarta na czas nieokreslony według warunków karta nauczyciela.
Wypowiedziana w trybie natychmiastowym przez pracownika art. 55 par. 1.1 KC - uporczywe naruszanie praw pracownika.
W grudniu pracownicy złożyli pierwszy wniosek o kontrolę ZUS, następnie kontrolę US.
Postępowanie mające na celu ściągnięcie zaległych składek jest w toku, jednak pracodawca jest zadłużony i grozi złożeniem wniosku o upadłość.

Nie otrzymałam PIT-u do rozliczenia z US.
Jak wykazać dochody i od kogo US w pierwszej kolejności ściąga zaległe zaliczki na podatek?

dziękuję za wszelkie słowa
Katarzyna

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Hmm... Za niepobrane zaliczki potrącone od wypłacanych wynagrodzeń (lub pobrane a nie wpłacone) odpowiada płatnik - pracodawca (art. 77 k.k.s.). Nie ma możliwości żeby za te zaległości odpowiadał pracownik więc nie ma tu problemu.
Jeżeli chodzi natomiast o nie przekazanie pracownikowi informacji o dochodach to niestety nie ma przepisu, który sankcjonowałby nie przekazanie takiej informacji pracownikowi (przynajmniej ja nic o nim nie wiem). Pytanie czy informacja ta trafiła do właściwego US. Jeżeli nie to jest to wykroczenie z art. 76a k.k.s. i można spróbować zastosować tą argumentację w rozmowie z pracodawcą. Jeżeli natomiast informacja ta została przesłana do US to po prostu trzeba naświetlić problem i myślę, że bez problemu pracownicy US informacji takiej udzielą.
Zawsze też można złożyć zeznanie wg uznania (czyli przeliczyć samemu dochód z danego źródła) z dochodów, które nie są potwierdzone w informacji pit (chyba mówi o tym jakiś przepis nawet ale muszę to sprawdzić), a ewentualnie później złożyć korektę zeznania.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

bardzo dziękuję :)

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

No więc mam pytane związane ze sprawą.
W dniu dzisiejszym Pani z Urzędu Skarbowego wymierzyła mi mandat za uporczywe, nieterminowe niepłacenie podatku vat.
Okazało się że 3 razyw ubiegłym roku w sporych odstępach czasu nie zapłaciłem go w terminie......
Nie ma znaczenia że raczej płace przed terminem....
Z tym uporczywe zupełnie się nie zgadzam w tym przypadku....
Czy coś mógł bym wywalczyć?
O il można walczyć z US.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Łukasz Brzóska:
No więc mam pytane związane ze sprawą.
W dniu dzisiejszym Pani z Urzędu Skarbowego wymierzyła mi mandat za uporczywe, nieterminowe niepłacenie podatku vat.
Okazało się że 3 razyw ubiegłym roku w sporych odstępach czasu nie zapłaciłem go w terminie......
Nie ma znaczenia że raczej płace przed terminem....
Z tym uporczywe zupełnie się nie zgadzam w tym przypadku....
Czy coś mógł bym wywalczyć?
O il można walczyć z US.

Łukaszu, opisz szczegółowiej sprawę, jeśli liczysz na pomoc grupy.
pozdrawiam

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Aleksander:

art. 80 KKS reguluje kwestię nieprzekazania PIT-11 itp.;

powstanie zobowiązania nie zawsze jest związane z transakcją gospodarczą (np. przychód z nieodpłatnych świadczeń w naturze);

Brak jest obowiązku zaspakajania w pierwszym rzędzie zobowiązań wobec SP - jeśli masz zobowiązania z wcześniejszym terminem płatności wobec kontrahentów, to masz obowiązek im zapłacić, to że pózniej może się okazać, że nie masz kasy na podatki, to rzecz odrębna i nie wskazuje na twoją złą wolę w zakresie niepłacenia, a więc brak uporczywości.

W podatkach bardzo często obiektywnie nie da się ustalić zakresu opodatkowania, terminu czy wymiaru zobowiązania podatkowego (tzn. przepisy są niejasne, przez różne urzędy różnie interpretowane itp.).

Łukasz:

A czemu nie płaciłeś? W sytuacji gdy to nie było powtarzalne w krótkich odstępach czasu, tylko incydentalne, to raczej trudno mówić o uporczywości. Większość przestępstw w KKS ma charakter umyślny, więc trudno stwierdzić przestępstwo gdy 3 razy w roku z przyczyn niezależnych ode mnie spózniłem się z zapłatą podatku, szczególnie gdy "pomiędzy" płaciłem podatku, czyli nie miałem zamiaru nie płacić. Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Jan Leuenberger:
Aleksander:

art. 80 KKS reguluje kwestię nieprzekazania PIT-11 itp.;

Mój błąd - właściwie to kwestią sporną jest też, który przepis mówi o tym faktycznie - reguluje to zarówno 79 par. 2 jak i 80 k.k.s. - oba mówią o informacjach podatkowych.
Osobiście uważam (biorąc pod uwagę ordynację podatkową i ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, że jest to ary. 79 par. 2 ale monopolu na wiedzę nie mam ;)

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Wiem o czym mówisz, ale kiedyś przeanalizowałem tą kwestię szczegółowo, i wyszło mi, że to musi być art. 80. Z tego co pamiętam jednym z istotniejszych argumentów było, że art. 80 byłby pusty, gdyby 79 par. 2 obejmował informacje podatkowe sensu stricte. Zresztą w komentarzach potwierdzają, że to art. 80. Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

No niezupełnie ;) - art. 80 odwołuje się do art. 42 ust. 2 pkt 2 i 42c ust. 1 u.pod. doch. Natomiast informacje PIT-11 to art. 39 ust. 1 i 42 ust. 2 pkt. 1.
Oczywiście problemem jest też ustalenie definicji deklaracji i informacji odnośnie PIT-11. Z tego co pamiętam to pomimo, że nazywa się to informacją to z punktu widzenia prawa podatkowego jest deklaracją. Ale kwestia jest raczej akademicka ;)

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Teraz akurat nie mam czasu, żeby się tym zająć, ale jak znajdę chwilę opiszę dokładniej dlaczego uważam, że art. 80 jest właściwy. Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Przejrzałem to ponownie.

Art. 80 par. 2 stanowi lex specialis do 80 par. 1, który nie odwołuje się do poszczególnych przepisów, lecz do pojęcia informacji podatkowej. Natomiast pojęcie informacji podatkowej, przynajmniej w znacznej części przypadków będzie obejmowało PIT-11 (porównaj 82 par. 1 pkt 2 Ordynacji). Sprawdzałem to kiedyś w kontekście osoby prawnej prowadzącej działalność gospodarczą, więc w ich przypadku nie było wątpliwości, że definicja informacji podatkowej z rozdz. 11 OP pasuje do PIT-11. Analizując te przepisy z punktu widzenia prowadzących działalność okazałoby się, że art. 80 par. 1 jest niepotrzebny.

Przyznaję, że analizując kwestię z punktu widzenia podmiotu nie prowadzącego działalność ten argument rzeczywiście już nie do końca chwyta. Po analizie również z punktu widzenia podmiotu nieprowadzącego działalność przychylam się do stanowiska, że zarówno 79 par. 2 jak i 80 KKS regulują tą kwestię, tyle że w odniesieniu do innych kategorii podmiotów (79 wydaje się dotyczyć nieprowadzących działalności zobowiązanych do złożenia informacji, natomiast 80 wydaje się dotyczyć prowadzących działalność). Z tego wynikałoby, że ustawodawca po raz kolejny traktuje prowadzących działalność z despektem:-(.

Kwestia raczej nie zostanie uznana za akademicką przez potencjalnie karanego, który będzie podlegał albo karze za wykroczenie albo za przestępstwo skarbowe. Zupełnie inne zagrożenie karą i możliwość uzyskania "wpisu" w KRK czynią kwestię wystarczająco ważką:-). Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Być może masz rację ale:

Art. 79 § 2 k.k.s. mówi, że karze za wykroczenie skarbowe „podlega płatnik, który nie składa w terminie deklaracji.”
Art. 80 § 1 k.k.s. mówi, że karze podlega ten kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej. Par. 2 tego przepisu jest owszem lex specialis.

Art. 53 § 30 k.k.s. mówi, że określenia m.in. „deklaracja” i „informacja podatkowa” mają znaczenie nadane im w ordynacji podatkowej.
Zgodnie z art. 3 ust. 5 o.p. deklaracją są „również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.”

Art. 82 par. 1 pkt 2 o.p. dotyczy informacji o umowach zawieranych z nierezydentami i nie dotyczy obywateli polskich, a więc jeżeli dotyczy PIT-11 to tylko tych, które dotyczą umów zawieranych z obcokrajowcami (wg mnie nie dotyczy w ogóle PIT-11). Ewentualnie można by się zastanawiać co oznacza pkt 3 „w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach”, jednakże sięgając do treści rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie informacji podatkowych można wysnuć wniosek, że przepis ten dotyczy informacji, które obowiązek maja przekazywać inne organy np. nadzór budowlany czy wydziały komunikacji w odniesieniu do rejestrowanych pojazdów.

Co do wpisu w KRK odnośnie ewentualnego nie złożenia w terminie PIT-11 to art. 79 k.k.s. jest faktycznie tylko wykroczeniem skarbowym natomiast w tym kontekście to zastosowanie miałby raczej art. 80 par. 1 w zw. z par. 4 a więc też wykroczenie i brak wpisu w KRK.
Ale jak już pisałem to tylko moja opinia i monopolu na wiedzę nie mam :)
Pozdrawiam :)Aleksander Kasprzycki edytował(a) ten post dnia 02.06.09 o godzinie 14:31

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Jeśli przyjmiemy, że art. 80 dotyczy również PIT-11, to nie można z automatu uznać, że to zawsze będzie przypadek mniejszej wagi. Zresztą KKS ma definicję w tym zakresie.

Co do art. 82 OP - rzeczywiście źle napisałem, miałem oczywiście na myśli pkt 3, który odwołuje się do odrębnych ustaw, a nie aktów wykonawczych wydanych na podstawie OP, więc ten argument jest raczej chybiony. pkt 2 oczywiście nie dotyczy PIT-11.

Art. 80 par. 2 jest lex specialis do par. 1, czyli samo jego istnienie nie pozwala na twierdzenie, że art. 80 nie reguluje kwestii PIT-11 - tylko do tego się odnosiłem.

Informacji zawartych w pierwszych czterech akapitach jestem oczywiście świadom - nie opisywałem tego, bo założyłem, że obaj to wiemy.

Monopolu na wiedzę nikt nie ma, ale warto dyskutować:-). Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Dokładnie :)

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

A tak jeszcze mi się przypomniało o kolejnej oczywistości:
sprawcą czynu z art. 79 k.k.s. może być tylko płatnik (a więc podmiot, który ma obowiązek wystawienia PIT-11), natomiast art. 80 ma katalog otwarty i mówi "ten kto" czyli nie koniecznie płatnik.
Myślę, że można niejako przez analogię porównać art. 79 par. 2 do art. 56 par. 4 - ta sama zasada, inny podmiot (płatnik - podatnik).

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Nie do końca dostrzegam, gdzie tkwi argument przemawiający za Twoim stanowiskiem? To że 79 mówi tylko o płatnikach, a 80 nie ogranicza się do płatników wskazuje jednakowoż, że płatnicy też mogą być objęci 80, więc .....? Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Rozpędziłem się i w efekcie wyszło niezupełnie jak chciałem - art. 79 dotyczy tylko płatnika i informacji PIT-11 wystawianych przez niego, które dotyczą osób mających miejsce zamieszkania w Polsce i tu rozliczają się ze swoich dochodów. Art. 80 dotyczy płatnika ale tylko w odniesieniu do osób, które nie maja miejsca zamieszkania w Polsce. Przynajmniej tak mi wychodzi z analizy tych wszystkich przepisów (chyba, że za dużo czasu w nich spędziłem ;) ).
Pozdrawiam.

Temat: Zaległości podatkowe w świetle kodeksu karnego skarbowego

Chyba jednak się zapętliłeś - tak jak mówisz byłoby gdyby art. 80 nie miał ust. 1 który w żadnej mierze nie ogranicza się do wskazania konkretnych informacji podatkowych, tylko mówi o wszelkich informacjach podatkowych. Ust. 2 przewiduje po prostu zaostrzoną odpowiedzialnością za czyn, który mieści się również w ramach ust. 1, ale ust. 1 obejmuje nie tylko ten jeden czyn. Ergo tylko 80 ust. 2 ogranicza się do konkretnych informacji dotyczących zagranicznych, ale ust. 2 jest lex specialis do ust. 1, który mówi o informacjach podatkowych bez ograniczania ich zakresu. Pozdrawiam.