GoldenLine
Zaloguj się
Paweł L.

Paweł L. Inżynier Spawalnik
IWE (Spawalnictwo,
Materiałoznawstwo)

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Witam,
Mam pytanie czy w rurze ze szwem wykonanej zgodnie z norma EN 10305-3 z materiału E355 + N
dopuszczalna jest pasmowość struktury (jeśli tak to jaki stopień)? Czy po spawaniu i normalizowaniu
pasmowość zostanie całkowicie usunięta, co myślicie na ten temat?
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Nie znam wprawdzie normy EN 10305-3 ale zazwyczaj jest tak, że zapis +N przy gatunku stali oznacza, iż producent gwarantuje własności materiału zbliżone do stanu normalizowanego, natomiast nie ma odniesienia do mikrostruktury - zakładam, że wobec tego pasmowość jest dopuszczalna o ile własności są zbliżone do otrzymanych po rzeczywistym normalizowaniu.

Stąd sprawdzenie czy materiał spełnia stan +N odbywa się na zasadzie pobrania 2 próbek na rozciąganie - jedną zrywa się w stanie dostawy, drugą normalizuje się w piecu i porównuje wyniki z badań.

Co do spawania spodziewałbym się pogorszenie i rozrostu ziarna. Skoro stal ta cechuje się pasmowością to najprawdopodobniej nie posiada dodatków mikrostopowych typu Nb, V, Ti a umocnienie tej stali najprawdopodobniej wyciągane jest poprzez C i Mn - stal jest umacniana roztworowo. Stąd tendencja do pasmowości i pewnie rozrostu ziarna.

Normalizowanie oczywiście powinno pomóc - ale zależy jak się je jeszcze dobierze.

Swoją drogą jest to gatunek E355 czy E335?Mariusz Banach edytował(a) ten post dnia 17.04.12 o godzinie 21:19
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Paweł L.:
Witam,
Mam pytanie czy w rurze ze szwem wykonanej zgodnie z norma EN 10305-3 z materiału E355 + N
dopuszczalna jest pasmowość struktury (jeśli tak to jaki stopień)?

nie jest zabroniona.
btw. a według jakich kryteriów chcesz ocenić pasmowość ?
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

jedna ze starych polskich norm pozwala na ocenę pasmowości na podstawie porównania wzorców. Jutro w pracy mogę odgrzebać który to numer normy...

Nie musiałem iść do pracy - pasmowość można ocenić według PN-63/H-04504Mariusz Banach edytował(a) ten post dnia 17.04.12 o godzinie 20:04
Link do wypowiedziLink
Paweł L.

Paweł L. Inżynier Spawalnik
IWE (Spawalnictwo,
Materiałoznawstwo)

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Dokładnie jak kolega Mariusz napisał, można ocenić pasmowość za pomocą skal wzorców wykorzystując normę
PN-63/H-04504.
Wracając do tematu, skoro w normie jest zaznaczone, że do wyboru jest kilka możliwości dostawy danego elementu (np w stanie surowym po spawaniu i tak jak w interesującym mnie przypadku - w stanie normalizowanym, wydaje mi się że pasmowość struktury powinna być bliska zeru (brak pasmowości) - oczywiście po poprawnie przeprowadzonej obróbce.

Chodzi o stal E355 - stal niestopowa ( z dodatkiem jedynie aluminium z jasnych względów) i umacniana Mn.

Zastanawiające jest w takim razie sytuacja, gdzie norma podaje informacje o stanie dostawy rur z tego materiału w czterech możliwościach (jak pisałem wyżej):
- stan surowy CR1 - przeznaczona do późniejszej obróbki wyżarzania
- stan surowy CR2 - nie przeznaczona do obróbki wyżarzania
- A - po spawaniu materiał wyżarzany
- N - po spawaniu materiał normalizowany.

Struktura powinna w takim razie różnić się nie tylko wielkością ziarna ale brakiem pasmowości w przypadku stanu +N
Co Wy na to?
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

ale jak zauważyłeś norma nie podaje wymagań odnośnie pasmowości. nie spotkałem się też normą en/iso do takich pomiarów. co nie znaczy, że nie istnieje. jedynie spotkałem się z określeniem "brak widocznej pasmowości".

btw. dlaczego wychodzisz z założenia że normalizacja usunie pasmowość ?
czemu ci przeszkadza ta pasmowość ?
Link do wypowiedziLink
Paweł L.

Paweł L. Inżynier Spawalnik
IWE (Spawalnictwo,
Materiałoznawstwo)

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Krzysztof D.:
ale jak zauważyłeś norma nie podaje wymagań odnośnie pasmowości. nie spotkałem się też normą en/iso do takich pomiarów. co nie znaczy, że nie istnieje. jedynie spotkałem się z określeniem "brak widocznej pasmowości".

btw. dlaczego wychodzisz z założenia że normalizacja usunie pasmowość ?
czemu ci przeszkadza ta pasmowość ?

To, że norma nie podaje takich wymagań nie znaczy że wpływ struktury nie ma znaczenia, Oczywistą sprawa jest, że najłatwiej byłoby sprawdzić parametry wytrzymałościowe materiału i określić w ten sposób czy spełnia wymagania. Jednak ten temat dotyczy samej struktury materiału w danym stanie.
Odnośnie pomiarów to już we wcześniejszym poście wspomniane zostało, że jest polska norma do określania stopnia pasmowości wg skali wzorców, osobiście też nie spotkałem się z normą EN/ISO do tego służącej.
A dlaczego wychodzę z założenia, że normalizacja usunie tego skutki? Hmm, wydaje mi się że wyżarzanie normalizujące poza innymi pozytywnymi oddziaływaniami, charakteryzuję się tym właśnie że ujednorodnia ziarna i jest w stanie w znaczący sposób usunąć skutki wcześniejszej obróbki plastycznej (walcowania blach w tym przypadku - a co za tym idzie stanu pasmowego). I tu nie chodzi o to, że mi pasmowość przeszkadza, tylko chciałem rozwiać wątpliwości odnośnie tej sytuacji ???
Poniżej zamieszczam zdjęcie materiału o którym mowa. Powiększenie 500x

Obrazek
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Normalizowanie napewno pomoże - w końcu to jeden z celów tego zabiegu. Przy tego typu stali aby osiągnąć jednorodne ziarno kluczowym będzie szybkie przechłodzenie pomiędzy temperaturami A3 a Ar1. Czy będziesz przeprowadzał normalizowanie tej stali? Ciekawy jestem efektu końcowego...

A tak swoją drogą napewno dobry efekt by dało wyżarzanie polegające na wahadłowym nagrzewaniu wokól temperatury A3 ale zapewne trudne do przeprowadzenia...
Link do wypowiedziLink
Paweł L.

Paweł L. Inżynier Spawalnik
IWE (Spawalnictwo,
Materiałoznawstwo)

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Jeszcze wykonam tylko kilka badań nad nad tym materiałem i jeśli moje przypuszczenia się potwierdzą to zabiorę się za normalizowanie. Jeśli bedę miał zdjęcie struktury juz po obróbce wrzucę je i wtedy będzie można porównać jej wpływ na strukturę tej stali ;)
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

nie jest to jakoś wielka pasmowość na tym zdjęciu co podajesz. odstęp pomiędzy głównymi pasmami perlitu 20 mikrometrów. myślę że ma pomijalny wpływ na wyniki testów mechanicznych

kiedyś w ramach dyskusji o normalizacji zrobiłem test. wziąłem S355J2+N z ziarnem około 10 i z widoczną pasmowością, odstęp 50-70 mikrometrów.
zrobiłem normalizację w 900C przez 1h, 2h, 10h, 20h. wielkość próbki 5cm*2cm+3cm.
chłodzenie z piecem.

po godzinie - ta sama wielkość ziarna, znaczne rozdrobnienie perlitu, aczkolwiek nadal w pasmach (tzn drobne ziarna perlitu rozdzielone ferrytem, ale nadal w paśmie).
po 2h - to samo
po 10h - znaczny rozrost ziarna, większe zgrupowanie perlitu niż było.
po 20h jeszcze większe ziarno niż pierwotne, większe zgrupowanie perlitu niż było.

wychodzę z założenia że jeśli chodzi o usuniecie pasmowości to chyba musiałbyś uderzyć w wyższą temp czyli zrobić wyżarzanie ujednoradniające (1000-1200C).
zbyt długi czas wygrzewania bez pierwiastków blokujących rozrost ziarna długi czas wpływa negatywnie na obróbkę.
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

Krzysztof D.:
nie jest to jakoś wielka pasmowość na tym zdjęciu co podajesz. odstęp pomiędzy głównymi pasmami perlitu 20 mikrometrów. myślę że ma pomijalny wpływ na wyniki testów mechanicznych

kiedyś w ramach dyskusji o normalizacji zrobiłem test. wziąłem S355J2+N z ziarnem około 10 i z widoczną pasmowością, odstęp 50-70 mikrometrów.
zrobiłem normalizację w 900C przez 1h, 2h, 10h, 20h. wielkość próbki 5cm*2cm+3cm.
chłodzenie z piecem.

po godzinie - ta sama wielkość ziarna, znaczne rozdrobnienie perlitu, aczkolwiek nadal w pasmach (tzn drobne ziarna perlitu rozdzielone ferrytem, ale nadal w paśmie).
po 2h - to samo
po 10h - znaczny rozrost ziarna, większe zgrupowanie perlitu niż było.
po 20h jeszcze większe ziarno niż pierwotne, większe zgrupowanie perlitu niż było.

wychodzę z założenia że jeśli chodzi o usuniecie pasmowości to chyba musiałbyś uderzyć w wyższą temp czyli zrobić wyżarzanie ujednoradniające (1000-1200C).
zbyt długi czas wygrzewania bez pierwiastków blokujących rozrost ziarna długi czas wpływa negatywnie na obróbkę.

Chłodzenie z piecem wskazuje, że przeprowadziłeś wyżarzanie zupełne a nie normalizujące. 900 st. C to jest na granicy przemiany dla S355J2+N (co też przemawia za wyżarzaniem zupełnym). Normalizowanie powinno się przeprowadzać 30 - 50 st. powyżej temp. jednorodnego austenitu - sądzę, że powinno być conajmniej 930 st. C w opisywanym przez Ciebie przypadku (S355 zazwyczaj węgiel w zakresie 0,14 - 0,2, zgodnie z normą 0,24 max). I tak jak pisałem warto przechłodzić szybko w zakresie temp. A3 - Ar1.
Zgodnie z wiedzą książkową powinno się udać...Mariusz Banach edytował(a) ten post dnia 19.04.12 o godzinie 21:46
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

piec nie pozwalał na otwarcie przy wysokiej temp, dlatego chłodzenie z piecem.
w każdym bądź razie piszę o tym w kwestii pasmowości czyli to że jej łatwo nie usuniesz przy zwykłej normalizacji.
mój eksperyment miał wykazać co innego. chodziło o wpływ czasu wytrzymania na strukturę, bo istnieją dość rozbieżne zdania w tej kwestii. jeśli chodzi o wielkość ziarna to jeśli ma już się 10, to niewiele można więcej zrobić bez przyspieszonego chłodzenia.
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: Rura ze szfem - a pasmowość struktury

dodam jeszcze, że w przypadku stali węglowych pasmowość struktury nie jest aż tak istotna, stąd moje pytanie co ona przeszkadza.
co innego gdy mamy do czynienia z stalami poddawanymi hartowaniu. wtedy gdy osiągniesz pasma ferrytu zamiast jednorodnego martenzytu/bainitu to może być problem.
Link do wypowiedziLink
« Wróć do tematów
Odpowiedz

Podobne tematy





Wyślij zaproszenie do
Anuluj