konto usunięte

Temat: Baza teoretyczna, czyli co powiniśmy wiedzieć o...

Zapraszam serdecznie do zamieszczania w tym miejscu wszelkich nowinek i ciekawostek dotyczących szampanów...

W ramach wstępu zaczynamy od historii....

"Szampan (z franc. champagne, od vin de Champagne) – szczególny rodzaj wina musującego (często też – mylnie – nazwą tą określa się ogół białych win musujących), znany na całym świecie i potocznie kojarzony ze świętowaniem i luksusem. Nazwę swą zawdzięcza Szampanii, regionowi w północno-wschodniej Francji, głównemu miejscu jego produkcji.

Szampan jest produkowany bez sztucznego nasycania napoju dwutlenkiem węgla. Dwutlenek węgla tworzy się w nim na skutek naturalnego procesu dojrzewania wina w butelkach. Do butelek nalewa się młode, nie do końca przefermentowane wino, a następnie przechowuje się lekko pochylone w stronę korka butelki w piwnicach, w stałej temperaturze 3-5°C.

W odróżnieniu od szampana, którego nazwa została zastrzeżona w 1911 r., inne francuskie wina musujące produkowane metodą szampańską nazywane są "mousseux". Z kolei w Szampanii produkuje również wina o słabej mocy, które noszą inne nazwy: czerwone (Bouzy), białe (Coteaux champenois) lub różowe (rosé des Riceys). Jednak w tej historycznej prowincji produkuje się głównie wina białe musujące ze szczepów winogron chardonnay, pinot noir i pinot meunier, które nazywane są po prostu "szampanem", bez podawania szczegółów. Wina te uchodzą za doskonałe i dlatego są stosunkowo drogie.
Uprawa winorośli w Szampanii sięga epoki gallo-romańskiej, kiedy Rzymianie posadzili pierwsze krzewy winne w tym regionie. Uprawa winorośli przetrwała dzięki staraniom kleru, w szczególności z Reims i Châlons-en-Champagne.

W epoce feudalnej wina z Szampanii zakwalifikowano do "win francuskich" (vins de France), uważanych za produkty Basenu Paryskiego. Za panowania Henryka IV utrwaliło się w Paryżu określenie "wino szampańskie", ale w regionie ta nazwa przyjmowała się trudno, ponieważ słowo champagne oznaczało nieużytki, nadające się tylko na pastwiska dla owiec.

W ciągu XVII w. wina z Szampanii zyskiwały coraz więcej zwolenników na dworach królewskich Francji i Anglii na skutek działań kilku rodzin paryskich, które posiadały ziemie w Szampanii. Tamten wiek charakteryzował się także ewolucją win szampańskich zgodnie z upodobaniami konsumentów win szarych, bardzo słabo zabarwionych, które w opinii winiarzy źle dojrzewają w beczkach.

Szampan jest więc szybko butelkowany od lat 1660. aby zapewnić najlepsze zachowanie aromatu (utoczenie z beczki przed końcem pierwszej fermentacji), ale w zamian stał się on naturalnie gazowany (szczególnie szampany o słabej zawartości alkoholu, słabo zabarwione i utoczone z beczki w okresie równonocy wiosennej). Ta cecha musowania przysparza wielu trosk winiarzom, do tego stopnia, że szampan nazywany jest "winem diabelskim" lub saute-bouchon (wystrzeliwacz korków) z powodu wybuchających butelek lub wystrzeliwanych pod ciśnieniem korków. Z tych powodów, gdyby Anglicy nie stali się zwolennikami tego musującego wina, nie byłby on być może taki jak jest obecnie, ponieważ od tamtej epoki Anglicy zaczęli hurtowo kupować od mieszkańców Szampanii beczki musującego wina, które butelkowali potem sami. To oni stwierdzili, że najlepszym okresem do wytworzenia musowania wina jest wiosna. W 1676 poeta londyński pisał: musujący szampan szybko dodaje sił biednym zmęczonym kochankom.

W 1670, Dom Pérignon (1638-1715), mnich-szafarz opactwa benedyktyńskiego w Hautvillers był pierwszym winiarzem stosującym dobór winogron, który poprawia jakość i eliminuje niektóre wady wina. Także Dom Pérignon wprowadził używanie korka z dębu, przywiązanego do butelki włóknem konopnym nasyconym olejem, co pozwala winu zachować świeżość i pianę. Ponadto kazał wzmocnić butelki (wykonywane z grubego szkła), aby uniknąć ich wybuchania. Mimo dokonań tego mnicha, przyczyna musowania wina pozostawała nieznana aż do badań Pasteura nad fermentacją w XIX w. Kopalnie kredy w pobliżu opactwa dom Pérignona były wykorzystywane do przechowywania szampana w stałej temperaturze i wilgotności. Później specjalnie w tym celu wykuwano w pokładach kredy kolejne piwnice na wino.

Kanonik Jean Godinot napisał w 1718, że "od ponad 20 lat Francuzi zaczęli gustować w winie musującym" (szampan musujący miał być po raz pierwszy we Francji wprowadzony do sprzedaży w specjalnych butelkach około 1695). Z innych danych archiwalnych wynika, że około 1729 Nicolas Ruinart założył w Reims pierwszy kantor handlujący musującym winem z Szampanii [1]. W 1730 założono podobny zakład "Chanoine Frères" w Épernay.

W XVIII w. szampan zaczął zdobywać międzynarodowe uznanie, dzięki właścicielom słynnych "domów szampana" (maisons de champagne), którzy zapewniali reklamę, np. Florenz-Louis Heidsieck i Claude Moët, później w XIX w. dzięki Pierre-Nicolas-Marie Perriet-Jouët i rodzinie Bollinger. Również niektóre kobiety po śmierci mężów kontynuowały ich działalność, m.in. panie: Pommery, Perrier i Clicquot (nazwana Grande Dame de Champagne -"Wielką Panią Szampana"), które także przyczyniły się do rozsławienia szampana. Talleyrand nazwał szampana "winem cywilizacji".

Zanim nauczono się "szampanizowania" win białych, stawały się one niekiedy (w pewnych latach) w sposób naturalny musujące. Wiadomo, że naturalnie musujące wina były produkowane w całej Szampanii, jak również w Aube (w okolicach Bar sur Aube), w Haute-Marne, w regionie Bourbonne (wino Soyers, gronowe, wytwarzane z meslier doré miało znaną charakterystykę, zanim te winnice zniszczyła phylloxera).

W 1928 nazwa "szampan" dotyczyła jedynie winorośli uprawianych na powierzchni 8 000 hektarów i dających 24 milionów butelek wina."

Źródło: Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Szampan

konto usunięte

Temat: Baza teoretyczna, czyli co powiniśmy wiedzieć o...

Poniżej podaję jako uzupełnienie wiedzy teoretycznej namiary na dwie książki poświęcone tematyce szampanów. Dokonano ich tłumaczenia, więc są dostępne na lokalnym rynku w przystępnej polskiej wersji językowej.

Życzę miłej lektury:)

1. "Szampany : przewodnik dla koneserów", Michael Edwards ; [przekł. z ang. Agnieszka Łukomska i Liliana Mieszczańska],Warszawa: Warszawski Dom Wydawniczy, cop. 1995.

2."Szampan" [tł. Joanna Figlewska ; red. prowadzący Ewa Ciszkowska],Warszawa : "G+J", cop. 2002.Katarzyna K. edytował(a) ten post dnia 17.10.09 o godzinie 14:34
Maciej Małecki

Maciej Małecki Strategy Creating
Director

Temat: Baza teoretyczna, czyli co powiniśmy wiedzieć o...

Szampan wraz z whisky to najbardziej lubiane przeze mnie alkohole. Szkoda tylko że ciężko jest znależć w Polsce miłośników tego wspaniałego wina z którymi wspólnie można by kosztować nowych, jeszcze nie próbowanych gatunków. Może z czasem się to zmieni chociaż obserwując zainteresowanie tą grupą nie będzie to chyba ani łatwe ani szybko...

Temat: Baza teoretyczna, czyli co powiniśmy wiedzieć o...

Jest wiele odmian szampana jednak ja ostatnio zaczęłam go mieszać z różnymi trunkami np. z likierem z porzeczki pyszne. Na moim blogu kulinarnym umieściłam ze dwa przepisy poleam.
http://wwwpysznejadlo.blogspot.com/

konto usunięte

Temat: Baza teoretyczna, czyli co powiniśmy wiedzieć o...

.Ewelina Grzesińska edytował(a) ten post dnia 03.07.11 o godzinie 19:17

Następna dyskusja:

Cytaty, anegdoty o szampana...




Wyślij zaproszenie do