Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Eliseo Diego*

Jest tylko

               W głębi ciemnego znalazłem się lasu

                                              (Dante)

Wiersz jest tylko
rozmową w półcieniu
starego pieca, kiedy już wszyscy
odeszli i dookoła szeleści
przepastny las; wiersz

jest tylko garścią słów,
które ktoś ukochał i które zmieniają
miejsce z czasem, i już są
zaledwie plamą,
niewyrażalną nadzieją;

wiersz jest tylko
radością, rozmową
w półcieniu, gdy wszyscy
już odeszli, i oto
jest cisza.

tłum. z hiszpańskiego Marek Baterowicz

*notka o autorze, inne jego wiersze w oryginale i linki do polskich
przekładów w temacie Poezja iberyjska i iberoamerykańska
Ten post został edytowany przez Autora dnia 27.10.13 o godzinie 04:10
Jolanta Chrostowska-Sufa

Jolanta Chrostowska-Sufa Redakcja, korekta,
adiustacja, kampanie
internetowe, zlec...

Temat: Czym jest wiersz?

Leopold Staff

Ars poetica


Echo z dna serce, nieuchwytne,
Woła mi: "Schwyć mnie, nim przepadnę,
Nim zblednę, stanę się błękitne,
Srebrzyste, przezroczyste, żadne!"

Łowię je spiesznie jak motyla,
Nie, abym świat dziwnością zdumiał,
Lecz by się kształtem stała chwila
I abyś, bracie, mnie zrozumiał.

I niech wiersz, co ze strun się toczy,
Będzie, przybrawszy rytm i dźwięki,
Tak jasny jak spojrzenie w oczy
I prosty jak podanie ręki.

z tomiku "Barwa miodu" 1936
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Wallace Stevens

O poezji nowoczesnej


Poemat umysłu w akcie odnajdywania
Tego, co będzie odpowiednie. Nie zawsze musiał
Szukać: scena była przygotowana; poemat powtarzał
Wcześniej napisany scenariusz.
Potem cały teatr zamieniono
Na coś innego. Jego przeszłość stała się pamiątką.

Musi być żywy, musi opanować mowę konkretnego miejsca.
Musi stawić czoło mężczyznom tego czasu i wyjść na spotkanie
Kobietom tego czasu. Musi myśleć o wojnie
I odnajdywać to, co będzie odpowiednie. Musi
Budować nową scenę. Musi stanąć na tej scenie
I, jak zdesperowany aktor, powoli
I z uwagą wypowiadać słowa, które już w uchu,
Najdelikatniejszym uchu umysłu, powtarzają
Dokładnie to, co chce ono usłyszeć. Na ten dźwięk
Niewidoczna publiczność zaczyna słuchać,
Nie sztuki, ale samej siebie, wyrażonej
W uczuciu jakby dwojga ludzi, jakby dwóch
Uczuć zlewających się w jedno. Aktor jest
Metafizykiem w ciemności, szarpie
Instrument, szarpie obojętną strunę, która wydaje
Dźwięki przechodzące czasem w niespodziewanie czyste tony,
Obejmujące cały umysł, poniżej którego zejść nie potrafi,
Poza który nie chce wykroczyć.
Musi
Być odnajdywaniem zadowolenia, może
Być o mężczyźnie na łyżwach, tańczącej kobiecie, kobiecie
Która czesze włosy. Poemat jako akt umysłu.

tłum. Jacek Gutorow

Wiersz ten jest w oryginale w temacie Poezja anglojęzyczna
oraz w innym tłumaczeniu, Stanisława Barańczaka w temacie W zamieci słowa...
Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 07.06.09 o godzinie 08:20
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Robert Bringhurst

Te wiersze, rzekła


Te wiersze, te wiersze,
te wiersze, rzekła, są wierszami
w których nie ma miłości. To są wiersze człowieka
który mógłby opuścić swoją żonę i dziecko, bo
hałasowały w jego pracowni. To są wiersze
człowieka, który mógłby zamordować własną matkę, by
po niej dziedziczyć. To są wiersze człowieka
takiego jak Platon, rzekła, mając na myśli coś, czego nie
pojąłem, co jednak
mnie uraziło. To są wiersze człowieka
który sypiałby raczej sam niż z kobietami,
rzekła. To są wiersze człowieka
o oczach jak ostrza i dłoniach kieszonkowca,
utkane z wody, logiki
i głodu, bez odrobiny miłości. To
są wiersze bezduszne jak śpiew ptaka i nieświadome
niczym liście wiązu, które kochając kochają tylko
błękitny bezmiar nieba, powietrze i ideę
liści wiązu. Miłość-siebie-samego jest końcem, rzekła,
ku rzeczy o której się śpiewa – nie ku śpiewowi ani ku śpiewającemu.
Te wiersze, rzekła...

Jesteś, powiedział,
piękna.

To nie miłość, rzekła – miała rację.

tłum. Krzysztof Korżyk
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Charles Simic

Wiersz


Co dzień rano zapominam, jak to jest.
Patrzę, jak dym się wspina
Wielkimi krokami nad miasto.
Nie należę do nikogo.

Potem przypominam sobie buty,
Konieczność ich wzucia
I to, jak sznurując je, zgięty,
Będę wpatrywać się w ziemię.

tłum. Stanisław Barańczak
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Marian Ośniałowski

Poezja


Poezja nie ma celu
muzyki nikt nie wysłowi
...noc modra w złote gwiazdy
na blask się rozksiężycowi!
Za siedmioma dalami
pod niebem kobaltowym
tańczy senna Anitra,
szepczą liście palmowe...
W bezpowrotną powrotność
pójdzie smutny Alali...
Umrze senna Anitra
ażeby żyć dalej.
Najzwyczajniejszy słowik
zaśpiewa w wiosennym szumie...

W poezji sensu nie trzeba,
muzyki nikt nie zrozumie!

z tomu "Wiersze i proza", 2008Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 10.06.10 o godzinie 06:15
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Raymond Souster

Wyprowadź ten wiersz na dwór


Wyprowadź ten wiersz na dwór pod jakimkolwiek pozorem,
jeśli musisz, wyciągnij go przez otwarte okno,
chwyć go, porwij prosto z biurka poety,
a potem pójdź z wierszem na spacer po ogrodzie, weź go na ręce
wśród miękkich, żółtych girland wierzby,
nie żądaj już od niego ciemności, cichych, cichych przekleństw o północy,
małostkowych lamentów w nie kończących się porannych
godzinach, żadnych dreszczy w chłodni zimowego serca,
każ mu znowu śpiewać, głośniej, jeszcze głośniej, tak głośno,
by wszyscy sąsiedzi wyszli na dwór (ale kogo to obchodzi),
poproś, aby przybrał bardziej ludzką twarz, aby okazał nową
czułość, przyzwól mu nawet na ckliwość między dziewiątą
a siedemnastą,
a potem puść wolno, tego cudzoziemca w świeżym, zielonym
świecie, niech sobie pochodzi po grządkach, niech się przywita
z każdym ptakiem, który przysiada na ciągle nagich gałęziach
morwy.

tłum. z angielskiego Jerzy JarniewiczTen post został edytowany przez Autora dnia 27.10.13 o godzinie 04:14
Zofia H.

Zofia H. Życie jest poezją,
poezja-życiem.

Temat: Czym jest wiersz?

Nikos Chadzinikolau

Ars poetica


Nie pozostaje nic bez powtórzeń
- to przetaczanie krwi
od szczegółu
po owocowanie treści
i prawda spełnia się w materii
wydzieranej uparcie,
wyzwalanej na nowo.

z tomiku "Godzina znaczeń", 1969r.

Ars poetica

Pieśn łączy mnie z czasem
Nie znam lepszej miary
dla człowieka.
I tak wchodzę w lot Ikara
przez ból,
przeciw mieczom i kulom
na chwałę wolności.

z tomiku "Bezsenność",1970r.Zofia M. edytował(a) ten post dnia 17.06.09 o godzinie 22:41
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Ars poetica
według (nie)znanego poety


(Reminiscencje z jednego konkursu recytatorskiego
organizowanego corocznie przez Miejsko-Powiatową
Bibliotekę Publiczną im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
w Dzierżoniowie)
                        zakryj groby płaszczem rzeki
                                           Krzysztof Kamil Baczyński

I cóż to za metafora…?!!! grzmiał
poeta do osłupiałej
młodzieży z kilku okolicznych ogólniaków.
Nikt nie kwestionuje, że
Baczyński był
wielkim poetą, ale i jemu zdarzały się
b u b l e ! Tu młodzież
zdrętwiała. Tak buble, nie bójmy się rzeczy
nazywać po imieniu: buble, niedoróbki poetyckie,
gnioty… Metafora w wierszu
powinna być:
jasna, prosta, zrozumiała i mocno osadzona w
r e a l i z m i e… Tu głos zawiesił,
przerwał – jak Wojski – choć wszyscy słyszeli,
że gra jeszcze …
Posłuszna młodzież słyszała również
to magiczne,
niedopowiedziane przez poetę,
s ł o w o
i dobrze wiedziała, o jaki realizm i z jakim
jedynie ideowo
słusznym przymiotnikiem poeta się upominał.
Poeta był powszechnie
z n a n y, chociaż nie ze swej twórczości, ale
z powszechnie znanego faktu,
że w młodości był
znajomym innego, znanego poety:
legendy, mitu enfant terrible polskiej poezji
współczesnej, uwielbianego i czczonego
głównie przez młodzież,
twórcy subtelnych liryków i ballad,
i mniej już poetyckich
burd pijackich i obyczajowych skandali.
I ten właśnie znany powszechnie
fakt, znajomości znanego poety z nieznanym,
sankcjonował w ustach
tego drugiego – nie bójmy się rzeczy nazywać
po imieniu – zwykłe dyrdymały,
duby smalone i pseudouczone pierdoły.
Metafora w wierszu
powinna być jasna jak słońce,
prosta jak budowa cepa, zrozumiała
jak mowa parlamentarzysty
na kacu, no i oczywiście mocno
o s a d z o n a.

21. 06. 2009

z tomiku:
Ryszard Mierzejewski „Parodie, pastisze i satyry poetyckie”,
w przygotowaniu
Ten post został edytowany przez Autora dnia 25.06.20 o godzinie 20:41
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Artur Lundkvist

Poetyka

I.


Poezja nie podołałaby roli portowego dźwigu.
Poezja zajmuje się przede wszystkim tym, co nieznaczne,
nieomal niedostrzegalne i pozbawione ciężaru.
Źdźbło trawy na wietrze to język poezji,
która w kwietniowym płatku, gdy spada trzepocząc,
jak gdyby próbował stać się skrzydłem,
rozpoznaje swój własny ruch, swoje spadające życie.
Krople z nich najmniejszymi odbiciami lustrzanymi,
mech jak piana zeschnięta na skalnej ścianie,
słomka toczona przez wiatr,
jaskrawozielony brzeżek śniedzi
na kranie wodociągu w szkolnym korytarzu,
sierpy upstrzone ptasimi odchodami,
jasny promień kobiecych włosów nad głogowym żywopłotem,
ściemniałym z zimowego chłodu,
poezja zbiera w sobie to wszystko,
przemieszanie rzeczy, piankę z powierzchni realności.
Poezja dotyka opuszkami palców i rzęsami,
z czułością niedostępną uchwytowi dźwigu.

II.

Dlaczego poezja nie miałaby przypaść do ziemi,
jak samica ptaka, która oddalić chce niebezpieczeństwo.
A później ulecieć nagle w powietrze?
Dlaczego nie mogłaby być wiązanką złocieni
ciśniętą do taczki oblepionej smołą?
Albo śniegiem topniejącym w różowej dłoni dziecka?
Jaskółką pozostawiającą rysę na szczytowej ścianie domu?
Kwiatem, pod którym rozpada się skamielina?
Dwoma pęknięciami krzyżującymi się na tafli szkła?
Poezja: demoniczna pełnia niewinności.
Jagnię w płomieniach na łące.
Chart, który owinął się w prześcieradło.
Lustro, przed którym zdechła czapla,
podobna do parasola postrzępionego przez burzę.
Piasek błyszczący bielą jak brzuch kobiety w morzu.
Blady aster w pysku buldoga.
Cierń, który razi głowę lwa.
Murek otwierający szpilką od włosów kasę na dnie oceanu.
Piórko utrzymujące samolot na niebie.
Statek przemytników krwawiący na falach jak zranione zwierzę.

Poezja:
sznur do bielizny rozpięty między latarnią morską a drzewem wiśniowym.

tłum. ze szwedzkiego Zygmunt ŁanowskiRyszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 21.06.09 o godzinie 11:59
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Vicente Huidobro*

Ars poetica


Niech wers będzie jak klucz
który otwiera tysiąc bram.
Opada liść; coś przelatuje;
Ile oczy widzą, stworzone zostanie,
a dusza słuchacza niech trwa w drżeniu.

Wymyślaj nowe światy i pilnuj swego słowa;
Przymiotnik, gdy nie daje życia, zabija.

Jesteśmy w cyklu nerwów.
Mięsień zwisa,
Jak wspomnienie, w muzeach;
Lecz to nie dlatego mamy mniej siły:
Prawdziwy wigor
Znajduje się w głowie.

Dlaczego opiewacie różę, och Poeci!
Zmuście ją by zakwitła w wierszu;

Tylko dla nas
Żyją wszelkie rzeczy pod Słońcem.

Poeta to mały Bóg.

1916

tłum. Piotr Sobolczyk

wersja oryginalna pt. „Arte poética” w temacie
Poezja iberyjska i iberoamerykańska

inny przekład, Marty Jordan pod tym samym tytułem,
w temacie Być poetą...
Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 17.12.10 o godzinie 14:55
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

Gunnar Ekelöf*

Poetyka


Ciszy masz słuchać
ciszy za apostrofami, aluzjami
ciszy w retoryce
czy w tak zwanej formalnej doskonałości
To szukanie bezsensu
w tym, co pełne treści
i na odwrót
I wszystko, co tak kunsztownie staram się opiewać
jest dla kontrastu czymś prostym
a całe wypełnienie puste
Co napisałem
jest między wierszami.

z tomu „Opus incertum”, 1959

tłum. ze szwedzkiego Zygmunt Łanowski

wersja oryginalna pt. „Poetica” w temacie
Poezja skandynawska
Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 22.10.11 o godzinie 10:33
Zofia H.

Zofia H. Życie jest poezją,
poezja-życiem.

Temat: Czym jest wiersz?

Tomasz Jastrun

Ziarna


Nie lubię długich wierszy

Krótki wiersz jest jak kamień
Można nim cisnąć
Podrzucić jak piłkę
Lub połknąć przed zaśnięciem

Długie wiersze są jak ulice
Gdzie na poboczach stają samochody
A leniwy tłum ogląda wystawy

Krótki wiersz zmieści się w jednym oddechu
W jednej otwartej lub zaciśniętej dłoni
W jednym westchnieniu i jęku

Długie wiersze są dzisiaj niepraktyczne
Trudno się skupić przy nich
W nieustającym bełkocie zdarzeń

Krótki wiersz jest znakiem naszych czasów
Ziarnem które czeka na swoją porę

z tomiku "Obok siebie", Warszawa 1989r.

Wiersz znajduje się na forum także w wątku: Poetyckie środki wyrazu Zofia M. edytował(a) ten post dnia 06.07.09 o godzinie 15:26
Paulina Czeredys

Paulina Czeredys "Nic się nie zdarza,
jeśli nie jest
wpierw marzeniem"

Temat: Czym jest wiersz?

***

wierszem do mnie mów
mów wierszem
w magię znaków
zamień myśli Swe najgłębsze

zaplecionych w warkocze liter słów
tak łatwo nie rozwieje wiatr
i może zachowasz odczuć tęczę
gdy na pamięci czas odciśnie swój ślad...

***
Michał M.

Michał M. powoli zmierzam do
celu

Temat: Czym jest wiersz?

Paulina C.:
***

wierszem do mnie mów
mów wierszem


Witaj Paulino,
Z ogromną przyjemnością przeczytałem Twój wiersz. Mam jednak wrażenie, że lepiej by mu było w temacie "Inspiracje, nawiązania i parafrazy poetyckie". Powyższy wiersz jest bo wiem inspiracją, parafrazą tekstu piosenki "Szeptem do mnie mów", znanej z wykonania Hanny Banaszak, a także Anny Marii Jopek.
Ale decyzja należy do Ciebie, przecież Autor ma zawsze rację.
Pozdrawiam, czekam na kolejne Twoje wiersze.
MichałMichał Maczubski edytował(a) ten post dnia 17.07.09 o godzinie 23:02
Michał M.

Michał M. powoli zmierzam do
celu

Temat: Czym jest wiersz?

Reiner Kunze

credo w dobry dzień


...co są w sercu bosi
Jan Skácel

Kiedy piszesz wiersz, a zatem w sercu
jesteś bosy

omijaj miejsca, gdzie
coś w tobie pękło

Żaden mech
nie dorósł do takich skorup

Owszem, istnieje
strofa bez ran

przeł. Jakub Ekier
Ryszard Mierzejewski

Ryszard Mierzejewski poeta, tłumacz,
krytyk literacki i
wydawca; wolny ptak

Temat: Czym jest wiersz?

André Frénaud

Bezużyteczna maszyna


Maszyna do robienia szumu
co rży i błaga i obwieszcza
nie tylko po to byście zmilkli
może nie po to by mnie bawić
z wyobcowanych słów złożona
by jedno odbarwiało drugie
by wniknąć w ciężką gęstość nasion
ażeby przebić wszystkie ziarna
by przejść wszystkimi otworami
by wchłonąć niezdobytą wodę
której prądy drżą bez szumu
maszyna do łowienia ciszy
aby wam nakłaść jej do uszu
w łopocie skrzydeł bezużytecznych

z tomu „Il n'y a pas de paradis”, 1962

tłum. Artur Międzyrzecki

wersja oryginalna pt. „Machine inutile”
w temacie W języku Baudelaire'a
Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 04.01.12 o godzinie 09:04
Michał M.

Michał M. powoli zmierzam do
celu

Temat: Czym jest wiersz?

Urszula Kozioł

Do wiersza


to słowo chce sobie zaskarbić
twoją pamięć

to słowo chce uzyskać
jeszcze jedną odpowiedź

to słowo chce zyskać na czasie
pragnie zdobyć miejsce
w pierwszych szeregach mowy

* * * (litery przyszłych wierszy)

litery przyszłych wierszy
jeszcze się pasą
na niczyjej murawie
a już co koń wyskoczy
nadciągają rozproszone sensy
i poprzez nachromowane świtem pola
wloką gnuśne
jakby jeszcze zaspane strofy
do wodopoju
i zaraz potem
ścielą się do białości bieli
tą swoją czernią znikąd
z powietrza?
ze snu?

z tomu "Przelotem"Michał Maczubski edytował(a) ten post dnia 29.07.09 o godzinie 22:29
Paulina Czeredys

Paulina Czeredys "Nic się nie zdarza,
jeśli nie jest
wpierw marzeniem"

Temat: Czym jest wiersz?

Michał Maczubski:
Paulina C.:
***

wierszem do mnie mów
mów wierszem

... Powyższy wiersz jest bo wiem inspiracją, parafrazą tekstu piosenki "Szeptem do mnie mów", znanej z wykonania Hanny Banaszak, a także Anny Marii Jopek...
Michał

Witaj Michale,

Masz rację - ten fragment, który zacytowałeś, często dźwięczy mi w głowie i był pierwszym skojarzeniem, jakie się pojawiło po przeczytaniu tematu przewodniego... a tak w ogóle, to myślę sobie, że:

wiersze są jak... Dzieci

czasem
tak długo będą
przyciągać Naszą uwagę
dopóki
nie ofiarujemy Im
cząstki Siebie...

P.S. Bardzo mi się podoba ten drugi wiersz...Paulina C. edytował(a) ten post dnia 30.07.09 o godzinie 10:27
Michał M.

Michał M. powoli zmierzam do
celu

Temat: Czym jest wiersz?

Paulina C.:

Masz rację - ten fragment, który zacytowałeś, często dźwięczy mi w głowie i był pierwszym skojarzeniem, jakie się pojawiło po przeczytaniu tematu przewodniego... a tak w ogóle, to myślę sobie, że:

wiersze są jak... Dzieci

czasem
tak długo będą
przyciągać Naszą uwagę
dopóki
nie ofiarujemy Im
cząstki Siebie...

P.S. Bardzo mi się podoba ten drugi wiersz...


Witaj Paulino,
Tak jest, jeśli wierszom dajemy cząstkę siebie, niekoniecznie identyfikując się z podmiotem wiersza, wówczas może powstać ciekawa mieszanka emocji, które splecione z harmonią wiersza mogą dać większe działanie w odbiorze u czytelnika.

PS. Mówisz o tym wierszu powyżej? (litery przyszłych wierszy)?
Mnie też się spodobała metafora rozbieganych, wolnych mustangów liter. Pozdrawiam, Michał.Michał Maczubski edytował(a) ten post dnia 30.07.09 o godzinie 10:48

Następna dyskusja:

Czym jest wolność?




Wyślij zaproszenie do