Formy prowadzenia działalności gospodarczej – którą wybrać? cz. I

Eric Ries, autor bestsellerowej książki „Metoda Lean Startup” stwierdził, że „Startup to ludzka instytucja stworzona z myślą o budowaniu nowych produktów lub usług w warunkach skrajnej niepewności.” Każdemu, kto zakłada nową firmę towarzyszy niepewność.

Niepewność co do tego, czy na rynku jest odpowiednio duży popyt na produkt, który będziemy produkować lub usługę, którą chcemy świadczyć. Początkujący przedsiębiorca musi także stawić czoła wielu barierom administracyjnym i prawnym oraz wziąć pod uwagę zabezpieczenie takich kwestii, jak: własność intelektualna firmy, zatrudnianie pracowników, podpisanie korzystnych umów z partnerami biznesowymi czy też sfinansowanie początkowej działalności. Wszystkie te kwestie postaramy się w jak najbardziej przystępny sposób przybliżyć w serii artykułów, której pierwszą część właśnie czytacie.

Rejestracja jako sposób na uniknięcie kłopotów?

Bardzo często zdarza się, że początkujący przedsiębiorcy odkładają w czasie formalne zarejestrowanie swojej firmy. Niestety praktyka pokazuje, że takie postępowanie może nieść za sobą bardzo poważne skutki. W przypadku wystąpienia nieporozumień w zespole może to doprowadzić do poważnych zawirowań w realizacji naszego pomysłu biznesowego, a w konsekwencji nawet jej zaniechanie. Dlatego nie warto decyzji o zarejestrowaniu przedsiębiorstwa odkładać nawet na chwilę.

Jednoosobowa działalność gospodarcza i spółka cywilna

Pierwszą i podstawową formą prowadzenia działalności gospodarczej jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Aby zarejestrować taką działalność konieczne jest złożenie wniosku do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Możemy to bez większych problemów zrobić w każdym Urzędzie Gminy/Dzielnicy/Miasta w Polsce oraz przez internet na www.firma.gov.pl. Rejestracja jest bezpłatna. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na szereg podmiotów, które podszywając się pod CEIDG i próbując wyłudzić od nas pieniądze – po zarejestrowaniu działalności gospodarczej, będą nam przesyłać wszelkiej maści faktury i wezwania do wniesienia opłaty za rejestrację. Nie dajmy się zwieść. W takim przypadku najlepszym wyjściem jest zwyczajny brak reakcji na tego typu korespondencję. Jeżeli zamierzamy zostać płatnikiem podatku VAT, będziemy musieli w odpowiednim Urzędzie Skarbowym złożyć właściwy wniosek. Wiąże się z wniesieniem opłaty w kwocie 170 złotych. Podczas rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej nie potrzebujemy żadnego kapitału początkowego, ale warto zwrócić uwagę na fakt, iż za zobowiązania swojej firmy odpowiadamy całym swoim majątkiem, co może także w niektórych przypadkach oznaczać także majątek naszego małżonka. Kolejną niewymagającą rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka cywilna. Spółkę taką może prowadzić dwóch lub więcej przedsiębiorców, to jest osób, które wcześniej zarejestrowały jednoosobową działalność gospodarczą w CEIDG. Działalność w tej formie można prowadzić dodatkowo, obok już istniejącej działalności gospodarczej lub wyłącznie w formie spółki cywilnej. Założenie spółki cywilnej wiąże się z koniecznością podpisania umowy spółki, która powinna zawierać w szczególności oznaczenie stron umowy, wskazanie okresu, na jaki umowa została zawarta. Powinna ona także zawierać zapisy dotyczące sposobu reprezentacji spółki, a także informacje o wkładach wniesionych do spółki przez Wspólników. Wkłady te mogą zostać wniesione w formie pieniężnej lub niepieniężnej, np. w postaci pracy na rzecz spółki czy też know-how. Za zobowiązania spółki cywilnej odpowiadają solidarnie jej wspólnicy całym swoim majątkiem. Warto w tym miejscu zauważyć, że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a zatem wszelkie mienie oraz środki pieniężne stanowią współwłasność wspólników na podstawie wspomnianej wcześniej umowy.

Spółki osobowe

Do spółek osobowych zaliczamy spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową oraz spółkę komandytowo – akcyjną. Charakterystyczną cechą spółek osobowych jest to, że stanowią tak zwane ułomne osoby prawne, to znaczy, że są jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, posiadają natomiast zdolność prawną, która wynika z przepisów ustaw. Jednostki takie w toku swojego działania mogą zaciągać zobowiązania oraz pozywać i być pozywane. W przeciwieństwie do spółki partnerskiej, której wspólnikami mogą być wyłącznie przedstawiciele wolnych zawodów (np. prawnicy, architekci czy maklerzy), wspólnikami pozostałych typów spółek osobowych mogą być wszystkie osoby fizyczne lub prawne. Podstawą działania każdej z wspomnianych spółek jest umowa, przy czym pamiętać musimy o tym, że umowa spółki komandytowej oraz statut spółki komandytowo – akcyjnej należy sporządzić w formie aktu notarialnego. Rejestracja każdej spółki osobowej wymaga wpisu do KRS, co wiąże się z dochowaniem dodatkowych formalności oraz wniesieniem opłat rejestracyjnych. W przypadku spółki jawnej odpowiedzialność za jej zobowiązania ponosi każdy ze wspólników całym swoim majątkiem bez ograniczeń solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. W przypadku spółki partnerskiej, odpowiedzialność całym majątkiem ponosi co do zasady wyłącznie ten z partnerów, który spowodował szkodę. Umowa spółki może jednak stanowić, iż odpowiedzialność tę ponoszą wszyscy partnerzy solidarnie lub tylko niektórzy z nich. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku spółki komandytowej. Mamy tutaj do czynienia z dwoma rodzajami wspólników: komplementariuszami oraz komandytariuszami. Komplementariusze ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, komandytariusze natomiast wyłącznie do wysokości sumy komandytowej wniesionej do spółki i ujawnionej w KRS. Warto w tym miejscu zwrócić także uwagę na to, że to komplementariusze mają prawo do zarządzania spółką komandytową. Kwestia odpowiedzialności inaczej prezentuje się w przypadku spółki komandytowo – akcyjnej, gdzie za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem odpowiadają komplementariusze, natomiast jej akcjonariusze są z tej odpowiedzialności zwolnieni. Warto pamiętać, że przy zakładaniu tej ostatniej konieczne będzie wniesienie minimum 50.000 zł wkładu na pokrycie kapitału zakładowego. Wybór odpowiedniej formy prawnej prowadzenia naszej działalności gospodarczej jest sprawą kluczową dla każdego przedsiębiorcy, dlatego przed jej założeniem warto przeanalizować wszelkie „za” i „przeciw” każdej z tych form. Już za dwa tygodnie, w kolejnym artykule tej serii opowiemy o spółkach kapitałowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.