Wiele osób nie planuje swojej kariery i nie wyznacza konkretnych celów zawodowych. Wyniki badań psychologicznych dowodzą, że ci, którzy spisują swoje cele, osiągają znacznie więcej.
Na rynku pracy lepiej radzą sobie kandydaci, którzy wiedzą, na jakie stanowisko chcą aplikować. Jeśli zastanawiasz się, jak wyznaczyć cel zawodowy, mam dla Ciebie 6 kroków, które warto wykonać. Moje propozycje przedstawię na przykładzie jednej z moich klientek.
Jak wyznaczyć cel, aby wspierał Cię w działaniu?
1. Twój cel musi być konkretny. Zacznij od bardzo precyzyjnych odpowiedzi na następujące pytania:
- Co konkretnie chcesz osiągnąć?
- Jak będzie wyglądać sytuacja, gdy osiągniesz swój cel?
- Jakiego rezultatu oczekujesz?
Moja klientka początkowo odpowiadała na te pytania zbyt ogólnie: „Chcę pracować z ludźmi, w czymś związanym z psychologią”. Dlatego pytałam dalej, aż wyznaczyła sobie bardzo precyzyjne zadanie: „Zostanę rekruterem”. Tak sformułowany cel był już znacznie bardziej konkretny.
2. Twój cel musi być wymierny. A zatem musisz wiedzieć, po czym poznasz, że cel został osiągnięty.
- Co konkretnie będziesz robić/czuć/myśleć, kiedy osiągniesz swój cel?
Nie wystarczy stwierdzić, że kiedy go osiągniesz, będziesz szczęśliwy i spełniony. Dlatego i tutaj pytałam do skutku. Klientka stwierdziła, że cel będzie osiągnięty, dopiero wtedy, kiedy podpisze umowę z agencją rekrutacyjną.
3. Twój cel musi być osiągalny. To, znaczy, że powinien mieścić się w zakresie Twoich możliwości i w dużym stopniu zależeć od Ciebie. Zadaj sobie pytania:
- Czy w praktyce można osiągnąć ten cel?
- Jakie ewentualne trudności mogą przeszkodzić Ci w osiągnięciu tego celu?
- Co mogłyby Ci pomóc w osiągnięciu celu?
- Na ile ten cel zależy od innych osób?
- Jak możesz go przeformułować, aby zależał tylko od Ciebie?
W przypadku mojej klientki cel był osiągalny i leżał w zakresie jej możliwości: miała odpowiednie wykształcenie, zdobyła doświadczenie w rekrutacji podczas studiów, a na rynku pojawiła się rekrutacja w ciekawej firmie.
4. Twój cel musi być istotny. To znaczy, że musisz być w 100% gotowy do potraktowania go priorytetowo. Zapytaj siebie:
- Na ile w skali od 1 do 10 jest to dla Ciebie ważne?
- Z jakich powodów jest to dla Ciebie ważne?
- Z czego jesteś w stanie zrezygnować, aby osiągnąć swój cel?
Cel mojej klientki był dla niej priorytetem. Chciała znaleźć pracę jak najszybciej, aby uniezależnić się finansowo. Wiedziała, że lubi i potrafi wykonywać pracę rekrutera (sprawdziła to już w trakcie wakacyjnych praktyk). Stwierdziła też, że jest w stanie poświęcić cały swój wolny czas na to, aby przygotować się do zdobycia stanowiska w firmie rekrutacyjnej.
5. Twój cel musi być określony w czasie, a zatem powinieneś wyznaczyć sobie tzw. „deadline”. Odpowiedz na pytania:
- Kiedy zaczniesz?
- Do kiedy osiągniesz swój cel?
W przypadku mojej klientki realizacja celu zaczęła się do razu – po naszej sesji coachingowej usiadła przed komputerem i zaczęła pracę nad CV i listem motywacyjnym. Deadlinem stała się data zakończenia procesu rekrutacji. Powyższe punkty są poszczególnymi etapami rozpisywania celu metodą SMART (akronim od ang. Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Time-bound). Podsumowując, cel klientki brzmiał: „Zdobędę stanowisko rekrutera w agencji doradztwa personalnego do daty X”. Cel był konkretny, wymierny, osiągalny, bardzo dla klientki istotny i został wyznaczony nieprzekraczalny deadline. 6. Aby osiągnąć sukces trzeba najpierw precyzyjnie wyznaczyć sobie cel, a potem zaplanować bardzo konkretną drogę do jego realizacji. Pomoże Ci w tym narzędzie: „Budowanie drogi do celu”.
- Weź kartkę A4 i z prawej strony zapisz swój cel, który powstał dzięki wykorzystaniu metody SMART.
- Następnie z lewej strony zapisz wszystkie zasoby, które mogą pomóc Ci w realizacji Twojego celu. Skup się na swojej: wiedzy, kompetencjach, wykształceniu, doświadczeniu, specjalistycznych umiejętnościach, motywacji, a nawet na osobach, które mogą Ci pomóc.
- Teraz ustal poszczególne kroki, które musisz wykonać, aby dotrzeć do celu. Możesz wykorzystać samoprzylepne kartki i umieścić je na Twojej drodze do celu. Co będzie pierwszą rzeczą, którą będziesz musiał zrobić? Co kolejną? Zapisz wszystkie kroki aż do ostatniego, jakim jest realizacja celu. Przy każdym kroku dopisz termin jego realizacji.
O zasobach klientki i wyznaczonym przez nią celu już pisałam. Jej podcele brzmiały następująco:
- Napiszę CV i list motywacyjny (do daty X)
- Wyślę do rekrutera spersonalizowanego maila z dokumentami aplikacyjnymi (do daty Y)
- Przygotuję się do rozmowy kwalifikacyjnej (do daty Z)
- Napiszę maila z podziękowaniem za rozmowę rekrutacyjną (do 24 godzin po rozmowie)
- Przygotuję się do zadania praktycznego w ramach II etapu rekrutacji (do 24 godzin przed zadaniem)
- Przygotuję się do negocjacji warunków zatrudnienia (do 24 godzin przed spotkaniem kończącym proces rekrutacji)
Każdy podcel miał swoją konkretną datę realizacji. Drogę do celu klientka zapisała na dużej kartce i powiesiła w pokoju nad biurkiem. A potem klientka zaczęła realizować pierwszy krok. Jeśli dobrze sprecyzujesz swój cel i wypiszesz konkretne kroki jego realizacji, będziesz mieć dużo większą motywację do pracy. Zobaczysz czarno na białym, co dokładnie i w jakim czasie musisz zrobić, aby przybliżyć się do sukcesu.