konto usunięte

Temat: 28.10

28 października jest 301. (w latach przestępnych 302.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 64 dni.

imieniny: Anastazja, Cyryl, Cyryla, Faro, Fidelis, Honorat, Juda Tadeusz, Ksymena, Sabina, Szymon, Tadeusz, Wielimir, Wincenty i Wszeciech
Cypr, Grecja - Dzień Ochi ( święto państwowe ; zob. ang.Ohi Day )
Republika Czeska - rocznica odzyskania niepodległości przez Czechosłowację w 1918 r..
Wspomnienia i święta Kościoła katolickiego
św. Abraham z Efezu
św. Anastazja
św. Cyryl
św. Faro
św. Fidelis z Como
św. Firmilian
św. Honorat
Szymon Apostoł i Juda Tadeusz Apostoł

Wydarzenia w Polsce
1423 - Sejm w Warcie wydał statut warcki, zatwierdzony później przez Władysława Jagiełłę.
1568 - Mrągowo: w wyniku pożaru zniszczona została doszczętnie zabudowa miasta.
1611 - Król Zygmunt III Waza podniósł do rangi uniwersytetu kolegium jezuickie w Poznaniu.
1632 - Wojna polsko-rosyjska: Rosjanie rozpoczęli oblężenie Smoleńska.
1791 - Sejm Czteroletni powołał Komisję Skarbową Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
1905 - Zawieszono bezterminowo działalność Uniwersytetu Warszawskiego.
1918 - Powstała Polska Komisja Likwidacyjna, mająca na celu zniesienie rządów austriackich w Małopolsce.
1924 - W warszawskiej katedrze św. Jana złożono zwłoki Henryka Sienkiewicza.
1925 - Papież Pius XI powołał do życia diecezję łomżyńską (pierwszym ordynariuszem został ks. Romuald Jałbrzykowski) oraz diecezję katowicką (jej pierwszym biskupem został ks. August Hlond, późniejszy arcybiskup gnieźnieńsko-poznański, prymas Polski). Diecezja wileńska podniesiona została do rangi archidiecezji.
1928 - Bielsko: odsłonięto jedyny w międzywojennej Polsce pomnik Gabriela Narutowicza.
1950 - Wymiana pieniędzy przy różnym przeliczniku dla cen i oszczędności. Wprowadzono zakaz posiadania złota, platyny i dewiz.
1956 - Do Warszawy powrócił zwolniony z internowania prymas Stefan Wyszyński.
1960 - Odbyła się premiera filmu Decyzja.
1975 - Krystian Zimerman został zwycięzcą IX. konkursu chopinowskiego.
1989 - Na zakończenie wywiadu w Dzienniku Komentarze, aktorka Joanna Szczepkowska słowami: "Proszę Państwa, czwartego czerwca osiemdziesiątego dziewiątego roku skończył się w Polsce... komunizm." symbolicznie zakończyła "erę komunizmu" w Polsce. Trzy tygodnie później - 18 listopada - Dziennik Telewizyjny został zastąpiony przez Wiadomości TVP1.
1991 - Odbyła się premiera filmu Dziecko szczęścia.
1999 - Alpinista Leszek Cichy został pierwszym Polakiem, który zdobył Koronę Ziemi.
2004 - Teresa Borcz została porwana w Iraku przez fundamentalistyczne Brygady Salafickie Abu Bakra As-Siddika.

Wydarzenia na świecie
306 - Maksencjusz został cesarzem rzymskim.
312 - Konstantyn I Wielki pokonał wojska Maksencjusza w bitwie przy Moście Mulwijskim.
1061 - Piotr Cadalus, kontrkandydat do tronu papieskiego, uznany przez swoich zwolenników za papieża jako antypapież Honoriusz II.
1492 - Krzysztof Kolumb odkrył Kubę.
1748 - Podpisano francusko-angielski pokój w Akwizgranie, co zakończyło wojnę o sukcesję austriacką. Prusy zdobyły Śląsk i pozycję mocarstwa.
1776 - Wojna o niepodległość USA: Brytyjczycy pokonali Amerykanów pod White Plains.
1848 - Otwarto pierwszą linię kolejową w Hiszpanii pomiędzy Barceloną a Mataró.
1856 - Portugalia: otwarto pierwszą w kraju linię kolejową pomiędzy Lizboną a Carregado.
1886 - Statua Wolności w Nowym Jorku oficjalnie odsłonięta przez prezydenta USA Grovera Clevelanda.
1900 - Zakończyły się II Letnie Igrzyska Olimpijskie w Paryżu.
1914 - I wojna światowa: bitwa morska pod Penang.
1918 - Czechosłowacja uzyskała niepodległość spod władzy Austro-Węgier.
1919 - Kongres Stanów Zjednoczonych ustanowił prohibicję.
1922 - Włoscy faszyści pod wodzą Benito Mussoliniego odbyli marsz na Rzym. Zapoczątkowało to przejmowanie władzy przez faszystów.
1928 - Rozpoczęło emisję Radio Lubljana.
1929 - Powstał klub piłkarski Lokomotiw Sofia.
1940 - Rozpoczęła się wojna włosko-grecka.
1943 - Eksperyment Filadelfia.
1944 - Upadło słowackie powstanie narodowe.
1948 - Została ustanowiona flaga Izraela.
1956 - Telewizja Hiszpańska rozpoczęła regularne nadawanie programu.
1958 - Kardynał Angelo Giuseppe Roncalli obrany papieżem, przyjął imię Jana XXIII.
1962 - Kryzys kubański: Nikita Chruszczow ogłosił wycofanie radzieckich wyrzutni rakietowych z Kuby.
1965 - St. Louis, Stany Zjednoczone: powstał ponad 200. metrowy stalowy łuk-brama na zachód.
1972 - Odbył się pierwszy lot Airbusa A300.
1981 - Założenie Metalliki przez Jamesa Hetfielda i Larsa Ulricha.
1983 - ONZ potępiło amerykańską interwencję na Grenadzie.
1985 - Daniel Ortega wybrany na prezydenta Nikaragui.
1998 - Prezydent Bill Clinton podpisał Digital Millenium Copyright Act.
1998 - Samolot linii lotniczych Air China uprowadzony przez pilota Yuan Bina. Samolot wylądował bezpiecznie w Republice Chińskiej (Tajwan); porywacza aresztowano.
2007 - Argentyna: Cristina Fernández de Kirchner wygrała w pierwszej turze wybory prezydenckie.

Urodzili się
1017 - Henryk III, książę Szwabii, król Włoch, cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (zm. 1056)
1435 - Andrea della Robbia, włoski rzeźbiarz (zm. 1525)
1510 - Franciszek Borgiasz, święty, hiszpański jezuita, generał zakonu jezuitów (zm. 1572)
1550 - Stanisław Kostka, święty, polski jezuita (zm. 1568)
1585 - Cornelius Jansen, niderlandzki teolog (zm. 1638)
1610 - Jakub Kettler, książę Kurlandii i Semigalii (zm. 1682)
1667 - Maria Anna von Pfalz-Neuburg, królowa Hiszpanii, żona Karola II (zm. 1740)
1696 - Maurycy Saski, hrabia, saski dowódca wojskowy, marszałek Francji, książę Kurlandii i Semigalii, namiestnik Niderlandów (zm. 1750)
1751 - Dymitr Bortniański, rosyjski kompozytor (zm. 1825)
1793 - Szymon Dowkont, litewski pisarz, etnograf, historyk (zm. 1864)
1793 - Eliphalet Remington, amerykański producent broni (zm. 1861)
1803 - Eliza Radziwiłłówna, polska księżna, pierwsza miłość Wilhelma I (zm. 1834)
1806 - Alphonse Louis Pierre Pyrame de Candolle, szwajcarski botanik (zm. 1893)
1815 - Ľudovít Štúr, słowacki językoznawca, filozof, pisarz (zm. 1856)
1836 - Homer Dodge Martin, amerykański malarz (zm. 1897)
1845 - Zygmunt Wróblewski, polski fizyk (zm. 1888)
1860 - Jigoro Kano, japoński judoka, twórca judo (zm. 1938)
1860 - Hugo Preuss, niemiecki prawnik, polityk (zm. 1925)
1867 - Hans Driesch, niemiecki filozof, biolog (zm. 1941)
1884 - Flaryjan Żdanowicz, białoruski aktor, reżyser teatralny (zm. 1937/ 1938))
1885 - Per Albin Hansson, szwedzki polityk, premier Szwecji (zm. 1946)
1887 - Karol Popiel, polski polityk, minister sprawiedliwości (zm. 1977)
1890 - Herminia Naglerowa, polska pisarka, publicystka (zm. 1957)
1896 - Howard Hanson, amerykański kompozytor, dyrygent (zm. 1981)
1897 - Karol Maleczyński, polski historyk, mediewista (zm. 1968)
1902 - Elsa Lanchester, brytyjska aktorka (zm. 1986)
1903 - Evelyn Waugh, angielski pisarz (zm. 1966)
1904 - Giulio Gaudini, włoski szermierz, mistrz olimpijski (zm. 1948)
1905 - Karolina Lubieńska, polska aktorka (zm. 1991)
1906 - Eugeniusz Waniek, polski malarz (zm. 2009)
1908 - Arturo Frondizi, argentyński polityk, prezydent Argentyny (zm. 1955)
1908 - Lee Krasner, amerykańska malarka pochodzenia rosyjskiego (zm. 1984)
1909 - Francis Bacon, angielski malarz (zm. 1992)
1909 - Tadeusz Wittlin, polski pisarz, publicysta (zm. 1998)
1911 - Stanisław Warat, amerykański generał (zm. 1972)
1913 - Peter Glenville, brytyjski reżyser filmowy (zm. 1996)
1914 - Tadeusz Galiński, polski dziennikarz, polityk, minister kultury i sztuki
1914 - Jonas Salk, amerykański lekarz, biolog, odkrywca szczepionki przeciwko polio (zm. 1994)
1914 - Richard Synge, angielski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1995)
1915 - Dody Goodman, amerykańska aktorka (zm. 2008)
1915 - Maciej Sieński, polski reżyser filmów dokumentalnych (zm. 1999)
1915 - Jürgen Thorwald, niemiecki pisarz (zm. 2006)
1917 - Jerzy Lau, polski poeta, krytyk literacki, tłumacz (zm. 1970)
1918 - Tadeusz Kaźmierski, polski aktor (zm. 1976)
1919 - Bernhard Wicki, austriacki aktor, reżyser filmowy (zm. 2000)
1926 - Henryk Bereza, polski krytyk literacki, eseista
1926 - Tadeusz Gajdzis, polski pisarz, publicysta
1926 - Hilary Krzysztofiak, polski malarz, grafik, scenograf (zm. 1979)
1927 - Zygfryd Słoma, polski piłkarz, reprezentant Polski (zm. 2007)
1928 - Sława Kwaśniewska, polska aktorka
1929 - Joan Plowright, brytyjska aktorka
1930 - Bernie Ecclestone, brytyjski działacz sportowy, wiceprezes FIA
1930 - Gustaw Kron, polski aktor
1930 - Svatopluk Pluskal, czeski piłkarz, reprezentant Czechosłowacji (zm. 2005)
1930 - Immanuel Wallerstein, amerykański socjolog
1932 - Władimir Iwaszko, rosyjski polityk, działacz komunistyczny, przewodniczący Rady Najwyższej Ukraińskiej SRR, sekretarz generalny KC KPZR (zm. 1994)
1933 - Garrincha, brazylijski piłkarz, reprezentant Brazylii, mistrz świata (zm. 1983)
1934 - Julio Jiménez, hiszpański kolarz szosowy
1937 - Graham Bond, angielski muzyk zespołu Graham Bond Organisation (zm. 1974)
1937 - Lenny Wilkens, amerykański koszykarz, trener koszykówki
1939 - Miroslav Cerar, jugosłowiański gimnastyk sportowy, mistrz świata, mistrz olimpijski
1940 - Tomasz Pobóg-Malinowski, polski reżyser filmów dokumentalnych
1940 - Giennadij Striekałow, rosyjski kosmonauta (zm. 2004)
1941 - Hank Marvin, brytyjski gitarzysta zespołu The Shadows
1944 - Coluche, francuski aktor (zm. 1986)
1945 - Wojciech Edward Czerniawski, polski pisarz
1945 - Andrzej Piłat, polski polityk, poseł na Sejm RP
1946 - Jan Domarski, polski piłkarz, reprezentant Polski
1948 - Krzysztof Materna, polski konferansjer, satyryk, aktor
1949 - Tadeusz Broś, polski aktor, dziennikarz telewizyjny
1949 - Edite Estrela, portugalska filolog, dziennikarka, polityk
1951 - Marvin Heemeyer, amerykański przedsiębiorca (zm. 2004)
1951 - Jerzy Ignaciuk, polski pisarz (zm. 2000)
1953 - Ján Babjak, słowacki duchowny greckokatolicki, biskup preszowski
1955 - Bill Gates, amerykański przedsiębiorca, twórca Microsoftu
1956 - Mahmud Ahmadineżad, irański polityk, prezydent Iranu
1956 - Michael Guggemos, niemiecki polityk, działacz związkowy
1956 - Frank Vercauteren, belgijski piłkarz, reprezentant Belgii
1957 - Scott Hahn, amerykański teolog
1957 - Stephen Morris, brytyjski perkusista zespołów: Joy Division i New Order
1959 - Jarosław Dunaj, polski aktor
1962 - Erik Thorstvedt, norweski piłkarz, bramkarz, reprezentant Norwegii
1963 - Iwona Pawlak, polska aktorka
1963 - Eros Ramazzotti, włoski piosenkarz
1967 - Zofia Bawarska, księżna Liechtensteinu, żona Aloisa
1967 - Richard Bona, kameruński muzyk jazzowy
1967 - Julia Roberts, amerykańska aktorka
1969 - Ben Harper, amerykański muzyk
1970 - Andrzej Pisalnik, białoruski dziennikarz pochodzenia polskiego
1972 - Sebastian Mierzyński, polski dziennikarz, pisarz
1974 - Vicente Moreno, hiszpański piłkarz
1974 - Joaquin Phoenix, amerykański aktor
1974 - Dejan Stefanović, serbski piłkarz, reprezentant Serbii
1977 - Christoph Bieler, austriacki alpejczyk, mistrz świata, mistrz olimpijski
1979 - Aki Hakala, fiński perkusista zespołu The Rasmus
1980 - Alan Smith, angielski piłkarz, reprezentant Anglii
1981 - Milan Baroš, czeski piłkarz, reprezentant Czech
1981 - Kai, japoński perkusita grupy The GazettE
1983 - Taras Mychałyk, ukraiński piłkarz, reprezentant Ukrainy
1983 - Bartosz Romańczuk, polski piłkarz
1984 - Obafemi Martins, nigeryjski piłkarz, reprezentant Nigerii
1988 - Devon Murray, irlandzki aktor

Zmarli
312 - Maksencjusz, cesarz rzymski (ur. ok. 280)
1138 - Bolesław III Krzywousty, książę Polski (ur. 1085)
1313 - Elżbieta Tyrolska, królowa Niemiec, żona Albrechta I Habsburga (ur. ok. 1262)
1412 - Małgorzata I, królowa Danii i Norwegii, regentka Szwecji (ur. 1353)
1503 - Konrad III Rudy, książę mazowiecki (ur. ok. 1448)
1688 - Şerban Cantacuzino, hospodar Wołoszczyzny (ur. 1640)
1703 - John Wallis, angielski matematyk, teolog (ur. 1616)
1704 - John Locke, angielski filozof, lekarz, polityk, politolog, ekonomista (ur. 1632)
1708 - Jerzy Oldenburg, książę Cumberland, książę-małżonek Anglii, mąż Anny Stuart (ur. 1653)
1754 - Friedrich von Hagedorn, niemiecki pisarz (ur. 1708)
1763 - Henryk von Brühl, hrabia, saski polityk, minister Augusta III (ur. 1700)
1818 - Abigail Adams, amerykańska działaczka społeczna, druga i pierwsza dama USA (ur. 1744)
1841 - Johann Arfvedson, szwedzki chemik (ur. 1792)
1899 - Ottmar Mergenthaler, niemiecki wynalazca, twórca linotypu (ur. 1854)
1914 - Richard Heuberger, austriacki kompozytor (ur. 1850)
1916 - Oswald Boelcke, niemiecki lotnik, as myśliwski (ur. 1891)
1918 - Ulisse Dini, włoski matematyk (ur. 1845)
1929 - Bernhard von Bülow, książę, niemiecki polityk, kanclerz Niemiec (ur. 1849)
1939 - Alice Brady, amerykańska aktorka (ur. 1892)
1948 - Stanisław Kostka Łukomski, polski duchowny katolicki, biskup łomżyński (ur. 1874)
1952 - Billy Hughes, australijski polityk, premier Australii (ur. 1862)
1959 - Camilo Cienfuegos, kubański rewolucjonista (ur. 1932)
1960 - Stanisława Kawińska, polska aktorka (ur. 1886)
1969 - Korniej Czukowski, rosyjski pisarz, tłumacz (ur. 1882)
1970 - Stanisław Jaworski, polski aktor (ur. 1895)
1977 - Bruno Streckenbach, niemiecki działacz nazistowski, szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa III Rzeszy (ur. 1902)
1978 - (lub 27 października) John Riley, angielski poeta (ur. 1937)
1982 - Valerio Zurlini, włoski reżyser filmowy (ur. 1926)
1983 - Pol Swings, belgijski astrofizyk (ur. 1906)
1984 - Maria Skibniewska, polska tłumaczka (ur. 1904)
1986 - John Braine, brytyjski pisarz (ur. 1922)
1989 - Julia Sołncewa, rosyjska reżyserka filmowa (ur. 1901)
1992 - Jerzy Jesionowski, polski pisarz (ur. 1919)
1992 - Antoni Kuligowski, polski polityk, minister rolnictwa (ur. 1910)
1993 - Jurij Łotman, rosyjski literaturoznawca, semiotyk kultury (ur. 1922)
1993 - Wacław Stępień, polski satyryk, autor piosenek (ur. 1911)
1995 - Stanisław Bieliński, polski aktor (ur. 1920)
1998 - James Goldman, amerykański pisarz, scenarzysta filmowy (ur. 1929)
1998 - Ted Hughes, angielski poeta (ur. 1930)
1999 - Rafael Alberti, hiszpański pisarz, malarz (ur. 1902)
1999 - Mirosław Kijowicz, polski reżyser filmów animowanych (ur. 1929)
2001 - Grigorij Czuchraj, rosyjski reżyser filmowy (ur. 1921)
2003 - Edward Hartwig, polski fotografik (ur. 1909)
2003 - Sachiko Kamo, japońska tenisistka (ur. 1926)
2004 - Władysław Pawelec, polski fotografik (ur. 1923)
2004 - Charles Wheeler, amerykański operator filmowy (ur. 1916)
2005 - Richard Smalley, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1943)
2006 - Red Auerbach, amerykański trener koszykówki (ur. 1917)
2007 - Evelyn Knight, amerykańska piosenkarka (ur. 1918)
2008 - Witold Pograniczny, polski dziennikarz muzyczny (ur. 1940)
2008 - Park Sung-chul, północnokoreański polityk, premier Korei Północnej (ur. 1913)