konto usunięte

Temat: 15.11

15 listopada jest 319. (w latach przestępnych 320.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 46 dni.

Święta
* imieniny obchodzą: Albert, Alfons, Artur, Idalia, Józef, Leopold, Leopoldyna, Przybygniew i Roger.
* Autonomia Palestyńska - Święto Niepodległości
* Belgia - Dzień Świętego Leopolda
* Brazylia - Święto Republiki
* Polska - Dzień Politechniki Warszawskiej
* Wybrzeże Kości Słoniowej - Dzień Pokoju
* Wspomnienia i święta Kościoła katolickiego[1],[2]
o św. Albert Wielki (biskup i doktor Kościoła)
o św. Leopold III zw. Pobożnym (ur. 1075 w Gars)
o św. Józef Pignatelli († 1811 Joseph Pignatelli, Giuseppe Pignatelli - Kapłan, odnowiciel zakonu jezuitów - wspomnienie obowiązkowe u Jezuitów)


Wydarzenia w Polsce
* 1620 - Warszawa: niezrównoważony psychicznie szlachcic Michał Piekarski usiłował dokonać zamachu na króla Zygmunta III Wazę.
* 1702 - Wrocław: zainaugurowała działalność Akademia Leopoldyńska.
* 1822 - powstało Wyższe Seminarium Duchowne w Tarnowie.
* 1822 - uruchomiono latarnię morską na Rozewiu.
* 1907 - Olsztyn: uruchomiono elektrownię wodną na rzece Wadąg.
* 1915 - ponownie otwarto Uniwersytetu Warszawskiego i Politechniki Warszawskiej.
* 1918 - papież Benedykt XV wystosował przesłanie do narodu polskiego w chwili odzyskania niepodległości.
* 1920 - utworzono Wolne Miasto Gdańsk.
* 1934 - polskie i niemieckie poselstwa podniesione do rangi ambasad.
* 1951 - Tuszyn: 18 osób zginęło w katastrofie samolotu Li-2.
* 1955 - zwodowano pierwszy polski dziesięciotysięcznik MS Marceli Nowotko.
* 1962 - Warszawa: oddano do użytku odbudowaną po wojnie zachodnią halę mirowską.
* 1966 - zrekonstruowana przez Piotra Kartawika rasa ogar polski została zarejestrowana w Międzynarodowej Federacji Kynologicznej.
* 1978 - katastrofa drogowa autobusów koło Żywca, w której zginęło 30 osób.
* 1985 - na rozkaz gen. Kiszczaka milicja rozpoczęła akcję Hiacynt.
* 1987 - podpisano deklarację założycielską Polskiej Partii Socjalistycznej.
* 1998 - weszła w życie ustawa umożliwiająca zawieranie tzw. ślubów konkordatowych.
* 2005 - otwarto południową obwodnicę Torunia.
* 2007 - miała miejsce katastrofa kolejowa w Polednie.

Wydarzenia na świecie
* 655 - bitwa pod Winwaed.
* 1028 - Roman III Argyros został cesarzem bizantyjskim.
* 1315 - bitwa pod Morgarten.
* 1492 - w dzienniku wyprawy do Nowego Świata Krzysztofa Kolumba pojawiła się pierwsza wzmianka o tytoniu.
* 1533 - Francisco Pizarro w imieniu króla Hiszpanii ostatecznie pokonał państwo Inków, zajmując stolicę Cuzco.
* 1577 - Francis Drake wyruszył na wyprawę przeciw hiszpańskim posiadłościom na Pacyfiku, podczas której jako drugi opłynął Ziemię; za swe zasługi został uszlachcony przez królową Elżbietę.
* 1777 - York, Pensylwania: Kongres Kontynentalny przyjął Artykuły konfederacji i wieczystej unii.
* 1796 - wojny napoleońskie: rozpoczęła się bitwa pod Arcole.
* 1868 - erupcja Wezuwiusza.
* 1889 - Brazylia stała się republiką.
* 1908 - utworzono Kongo Belgijskie.
* 1920 - Genewa: po raz pierwszy zebrało się Zgromadzenie Ligi Narodów.
* 1942 - został oblatany niemiecki myśliwiec Heinkel He 219.
* 1948 - Louis St. Laurent został premierem Kanady.
* 1955 - otwarto metro w Leningradzie.
* 1956 - polska delegacja z Władysławem Gomułką i Józefem Cyrankiewiczem przybyła z wizytą do Moskwy.
* 1967 - katastrofa i śmierć pilota amerykańskiego samolotu rakietowego X-15.
* 1970 - na Księżycu wylądował pojazd Łunochod 1.
* 1971 - firma Intel wypuściła pierwszy na świecie mikroprocesor, Intel 4004.
* 1971 - powstała międzynarodowa organizacja łączności satelitarnej Intersputnik.
* 1977 - premiera filmu Bliskie spotkania trzeciego stopnia.
* 1978 - Sri Lanka: 183 osoby zginęły w katastrofie samolotu McDonnell Douglas.
* 1980 - rozpoczęła się wizyta Jana Pawła II w RFN.
* 1983 - ogłoszono niepodległość tureckiej części Cypru (Cypr Północny).
* 1988 - jedyny bezzałogowy lot radzieckiego wahadłowca Buran.
* 1988 - Palestyńska Rada Narodowa jednostronnie proklamowała powstanie państwa palestyńskiego.
* 1989 - Lech Wałęsa jako trzeci w historii niepełniący funkcji głowy państwa bądź szefa rządu cudzoziemiec (po markizie de La Fayette i W. Churchillu) wygłosił przemówienie do połączonych izb Kongresu USA; tłumaczem był Jacek Kalabiński.
* 2002 - Hebron: 12 izraelskich osadników zginęło, a 15 zostało rannych w wyniku ataku palestyńskich terrorystów.
* 2002 - Hu Jintao został sekretarzem generalnym KPCh.
* 2003 - 18 osób zginęło, a 27 zostało rannych w stoczni we francuskim Saint Nazaire, gdy pod grupą osób zwiedzających nowowybudowany statek pasażerski RMS Queen Mary 2 zerwał się trap.
* 2003 - Stambuł: 25 osób zginęło, a ponad 300 zostalo rannych w wyniku wybuchów samochodów-pułapek przed dwiema synagogami.
* 2007 - Bangladesz: 3500 osób zginęło w wyniku uderzenia cyklonu Sidr.
* 2008 - somalijscy piraci porwali tankowiec MV Sirius Star z 2 milionami baryłek ropy.

Urodzili się
* 1316 - Jan I Pogrobowiec, król Nawarry i Francji (zm. 1316)
* 1397 - Mikołaj V, papież (zm. 1455)
* 1738 - William Herschel, niemiecki astronom (zm. 1822)
* 1757 - Jacques-René Hébert, francuski dziennikarz, polityk rewolucji francuskiej (zm. 1794)
* 1773 - (lub 1772) Euzebiusz Słowacki, polski historyk i teoretyk literatury, dramaturg, ojciec Juliusza Słowackiego (zm. 1814)
* 1784 - Hieronim Bonaparte, król Westfalii (zm. 1860)
* 1857 - Michaił Aleksiejew, rosyjski generał, dowódca Armii Ochotniczej (zm. 1918)
* 1862 - Gerhart Hauptmann, niemiecki pisarz (zm. 1946)
* 1872 - Kazimierz Porębski, polski wiceadmirał, rosyjski kontradmirał (zm. 1933)
* 1874 - August Krogh, duński fizjolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1949)
* 1876 - Stanisław Kutrzeba, polski historyk prawa, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego (zm. 1946)
* 1877 - Leopold Skulski, polski farmaceuta, chemik, polityk, premier Polski (zm. 1940)
* 1879 - Lewis Stone, amerykański aktor (zm. 1953)
* 1880 - Wacław Makowski, polski prawnik, polityk, minister, marszałek Sejmu (zm. 1942)
* 1887 - Hitoshi Ashida, japoński polityk, premier (zm. 1959)
* 1887 - Georgia O'Keeffe, amerykańska malarka (zm. 1986)
* 1889 - Manuel II, król Portugalii (zm. 1932)
* 1891 - Erwin Rommel, feldmarszałek Trzeciej Rzeszy (zm. 1944)
* 1895 - Olga Romanowa, święta prawosławna, wielka księżna Rosji (zm. 1918)
* 1895 - Antoni Słonimski, polski pisarz, felietonista (zm. 1976)
* 1896 - Bronisław Duch, polski generał (zm. 1980)
* 1901 - Franciszek Gajowniczek, polski więzień obozu w Oświęcimiu, uratowany od śmierci przez o. Maksymiliana Kolbego (zm. 1995)
* 1901 - Stanisław Szpinalski, polski pianista, pedagog, profesor (zm. 1957)
* 1905 - Leopold Buczkowski, polski pisarz (zm. 1989)
* 1905 - Annunzio Mantovani, włoski kompozytor (zm. 1980)
* 1907 - Israel Horowitz, amerykański szachista, dziennikarz szachowy (zm. 1973)
* 1907 - Claus von Stauffenberg, niemiecki oficer, sprawca zamachu na Adolfa Hitlera (zm. 1944)
* 1908 - Abarth, austriacki konstruktor (zm. 1979)
* 1909 - Timothy Manning, amerykański duchowny katolicki, arcybiskup Los Angeles, kardynał (zm. 1989)
* 1909 - Wiesław Stanisławski, polski taternik (zm. 1933)
* 1912 - Karl-Heinz Gerstner, niemiecki dziennikarz (zm. 2005)
* 1914 - Giuseppe Caprio, włoski duchowny katolicki, kardynał (zm. 2005)
* 1914 - Maria Dembowska, polska bibliotekarka, bibliograf (zm. 2008)
* 1922 - Wojciech Fangor, polski malarz, grafik, plakacista, rzeźbiarz
* 1922 - Francesco Rosi, włoski reżyser filmowy
* 1925 - Howard Baker, amerykański polityk, senator
* 1929 - Edward Asner, amerykański aktor
* 1929 - Józef Patkowski, polski muzykolog, kompozytor (zm. 2005)
* 1929 - Barbara Wachowska, polska historyk, prof. UŁ (zm. 2005)
* 1930 - James Graham Ballard, brytyjski pisarz (zm. 2009)
* 1930 - Barbara Seidler, polska pisarka, publicystka
* 1931 - Mwai Kibaki, kenijski polityk, prezydent Kenii
* 1932 - Jerry Unser, amerykański kierowca wyścigowy (zm. 1959)
* 1932 - Petula Clark, angielska wokalistka, aktorka
* 1932 - Clyde McPhatter, amerykański piosenkarz (zm. 1972)
* 1933 - Gloria Foster, amerykańska aktorka (zm. 2001)
* 1935 - Martin Bangemann, niemiecki polityk
* 1937 - Yaphet Kotto, amerykański aktor
* 1940 - Klaus Ampler, niemiecki kolarz
* 1940 - Sam Waterston, amerykański aktor
* 1945 - Frida Lyngstad, norweska wokalistka zespołu ABBA
* 1947 - Mieczysław Marciniak, polski dziennikarz radiowy i telewizyjny (zm. 2009)
* 1948 - Mando Ramos, amerykański bokser (zm. 2008)
* 1949 - Andrzej Arendarski, polski polityk, minister współpracy gospodarczej z zagranicą
* 1951 - Beverly D'Angelo, amerykańska aktorka
* 1954 - Aleksander Kwaśniewski, polski polityk, prezydent Polski
* 1954 - Tony Thompson, amerykański perkusista zespołu Chic (zm. 2003)
* 1967 - Grzegorz Damięcki, polski aktor
* 1967 - François Ozon, francuski reżyser filmowy
* 1968 - Ol' Dirty Bastard, amerykański raper (zm. 2004)
* 1969 - Helen Kelesi, kanadyjska tenisistka
* 1970 - Paulina Młynarska, polska aktorka, dziennikarka
* 1972 - Jacek Lachowicz, polski klawiszowiec i wokalista zespołu Ścianka
* 1973 - Adrian Klarenbach, polski dziennikarz
* 1973 - Robert Sycz, mistrz olimpijski w wioślarstwie z Sydney 2000
* 1973 - Abdullah Zubromawi, saudyjski piłkarz
* 1976 - Mario Galinović, chorwacki piłkarz, bramkarz, reprezentant Chorwacji

Zmarli
* 1028 - Konstantyn VIII, cesarz bizantyjski (ur. 960)
* 1136 - Leopold III Święty, margrabia Austrii (ur. 1073)
* 1280 - Albert Wielki, doktor Kościoła (ur. 1193/1205)
* 1630 - Jan Kepler, niemiecki astronom (ur. 1571)
* 1635 - Thomas Parr, Anglik znany z długowieczności (ur. 1483)
* 1670 - Jan Ámos Komenský, czeski prekursor pedagogiki (ur. 1592)
* 1706 - Tsangyang Gjatso, Dalajlama (ur. 1683)
* 1761 - Giovanni Poleni, włoski matematyk, fizyk, astronom, wynalazca (ur. 1683)
* 1787 - Christoph Willibald Gluck, niemiecki kompozytor (ur. 1714)
* 1853 - Maria II da Glória, królowa Portugalii (ur. 1819)
* 1863 - Fryderyk VII, król Danii (ur. 1808)
* 1907 - Józef Kalinowski, święty, polski inżynier wojskowy, uczestnik powstania listopadowego (ur. 1835)
* 1916 - Henryk Sienkiewicz, polski pisarz (ur. 1846)
* 1917 - Émile Durkheim, francuski filozof, socjolog, pedagog (ur. 1858)
* 1919 - Alfred Werner, niemiecki chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1866)
* 1941 - Feliks Nawrot, żołnierz AK, założyciel organizacji konspiracyjnej "Orzeł Biały" (ur. 1917)
* 1948 - Ludwik Darowski, polski polityk, minister (ur. 1881)
* 1949 - Henryk Kon (Sawicki), polski adwokat żydowskiego pochodzenia (ur. 1868)
* 1954 - Lionel Barrymore, amerykański aktor, reżyser filmowy (ur. 1878)
* 1956 - Kazimierz Czyński, polski reżyser filmowy (ur. 1892)
* 1957 - Andrzej Bursa, polski pisarz (ur. 1932)
* 1958 - Samuel Hopkins Adams, amerykański pisarz, dziennikarz (ur. 1871)
* 1958 - Tyrone Power, amerykański aktor (ur. 1913)
* 1959 - Charles Thomson Rees Wilson, szkocki fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1869)
* 1972 - Arnold Słucki, polski poeta, publicysta, tłumacz (ur. 1920)
* 1976 - Jean Gabin, francuski aktor (ur. 1904)
* 1977 - Charlotte Grimaldi, księżna Monako (ur. 1898)
* 1978 - Margaret Mead, amerykańska antropolog kulturowa (ur. 1901)
* 1981 - Walter Heitler, niemiecki fizyk, chemik (ur. 1904)
* 1982 - Franciszek Fenikowski, polski pisarz (ur. 1922)
* 1982 - Marian Olewiński, polski polityk, wicepremier (ur. 1912)
* 1986 - Aleksander Tansman, polski kompozytor, pianista (ur. 1897)
* 1987 - Marian Turwid, polski pisarz, malarz (ur. 1905)
* 1991 - Marta Mirska, polska piosenkarka (ur. 1920)
* 1998 - Henryk Chmielewski, polski bokser, mistrz Europy, uczestnik Igrzysk Olimpijskich, laureat Nagrody im. Aleksandra Rekszy (ur. 1914)
* 2000 - Rinaldo Martino, argentyński piłkarz, reprezentant Argentyny (ur. 1921)
* 2001 - Alberto Ullastres, hiszpański polityk, prawnik (ur. 1914)
* 2003 - Mohamed Choukri, marokański pisarz (ur. 1935)
* 2004 - Honorat Wiśniewski, polski trener lekkoatletyki (ur. 1942)
* 2006 - Wiesław Pyda, polski operator filmowy (ur. 1930)
* 2006 - Ana Carolina Reston, brazylijska modelka (ur. 1985)
* 2008 - Witold Banasikowski, polski lekkoatleta, płotkarz (ur. 1954)
* 2008 - Janusz Christa, polski rysownik, autor komiksów (ur. 1934)
* 2009 - Pierre Harmel, belgijski prawnik, polityk, premier Belgii (ur. 1911)
* 2009 - Antonio de Nigris, meksykański piłkarz, reprezentant Meksyku (ur. 1978)
* 2009 - Gojko Stojčević, serbski duchowny prawosławny, patriarcha Serbskiego Kościoła Prawosławnego (ur. 1914)