Dorota S.

Dorota S. małpa
człekokształtna

Temat: jak podzielić na sylaby?

czyli tak:
jeśli chodzi o podzielność grup spółgłoskowych, to albo możemy przenieść do następnego wiersza całość: i-skra, is-kra, isk-ra (nie iskr-a) - co najmniej jedna ze spółgłosek powinna się znaleźć w następnym wierszu

albo w obrębie grup spółgłoskowych zaleca się podział taki, aby grupa spółgłosek przenoszona do następnego wiersza mogła rozpoczynać jakiś polski wyraz, np.: móz-giem, a nie mó-zgiem, analogicznie bym robiła tes-tem, a nie te-stem

czyli nie rozdzielamy tych końcówek "sł", "zg", "st"...

taką zasadą bym się kierowała
Rafał Sylwester Świątek

Rafał Sylwester Świątek Pomożecie? Pomożemy!

Temat: jak podzielić na sylaby?

Dorota S.:
analogicznie bym robiła tes-tem, a nie te-stem
!!
czyli nie rozdzielamy tych końcówek "sł", "zg", "st"...
Uwaga.

R.S.
Rafał Sylwester Świątek

Rafał Sylwester Świątek Pomożecie? Pomożemy!

Temat: jak podzielić na sylaby?

Elżbieta Gola:
Właśnie o przenoszenie do drugiego wiersza mi chodzi. Myś-lenie czy my-ślenie (wolę wersję pierwszą), umys-łem czy umy-słem
u-mysł-em

Dzielenie wyrazów można realizować przez sylabizowanie (fonetycznie), ale pod warunkiem, że morfologicznie się nie da — a w dziewięćdziesięciu procentach wydawnictw dziełowych i akcydensowych (!) da się. Najczęściej nie jest to możliwe w wydawnictwach prasowych (głównie w gazetach) ze względu na bardzo wąski łam. Dlatego wszędzie gdzie mamy do czynienia z krótkim wierszem — w ekstremalnych przypadkach, nawet 20 znaków — możemy odstąpić od wielu zasad, które obowiązują w składzie dziełowym i, zamiast poprawnie przenosić wyrazy, sylabizować.

Sylabizować każdy potrafi, bo uczono nas tego w szkole podstawowej. Ale uczono także, że sylabizowanie służy przenoszeniu słów do kolejnego wiersza — to jest prawdą tylko w początkowym okresie nauki. Dziecko nie zrozumie trudnych zagadnień, dlatego najpierw uczy się dzielenia fonetycznego, a potem, w odpowiednim czasie, powinno się nauczać przenoszenia według zasad morfologii.

Praktyka pokazuje, że nie ma tak dobrze. Nauczyciele tego nie uczą, bynajmniej nie przez zapomnienie — nie wiedzą, że powinni (lipny program) i sami nie umieją (słabi poloniści). Stąd sztuka przenoszenia wyrazów do kolejnego wiersza, do dziś pozostaje wiedzą tajemną, dostępną tylko nielicznym pracownikom wydawnictw, bądź innym frustratom.

Jeszcze tylko jedna, istotna, uwaga. Nie należy utożsamiać przenoszenia wyrazów z sylabizowaniem! W związku z tym, aby nie wprowadzać zamętu, proszę moderatorów o zamknięcie wątku.

R.S.
Rafał Sylwester Świątek

Rafał Sylwester Świątek Pomożecie? Pomożemy!

Temat: jak podzielić na sylaby?

Jeszcze jedno. Po co uczymy dzieci sylabizować? Żeby nauczyć je czytać! Nie wiem więc skąd ten owczy pęd do wykorzystywania tej umiejętności przy przenoszeniu wyrazów. Bądźmy dorośli.

R.S.
Maria B.

Maria B. Niczego nie wiedzą,
niczego nie potrafią
znaleźć, bo ich ...

Temat: jak podzielić na sylaby?

Rafał Sylwester Świątek:
Jeszcze jedno. Po co uczymy dzieci sylabizować? Żeby nauczyć je czytać! Nie wiem więc skąd ten owczy pęd do wykorzystywania tej umiejętności przy przenoszeniu wyrazów. Bądźmy dorośli.

R.S.
i do zabawy. W obcy jezyk. Tak u mnie w domu sie bawily kadziekaci. Kacalkakiem kafajkana kazakabakawa :-)))
Dorota S.

Dorota S. małpa
człekokształtna

Temat: jak podzielić na sylaby?

Rafał Sylwester Świątek:
Dorota S.:
analogicznie bym robiła tes-tem, a nie te-stem
!!
czyli nie rozdzielamy tych końcówek "sł", "zg", "st"...
Uwaga.

R.S.
Ale zaraz nie zamykajmy wątku, bo ja nie wiem skąd ta uwaga? Czy to taki w ogóle krzyk w sprawie sylabizowania-dzielenia?

We wcześniejszym poście napisałam do Eli, że co innego sylabizowanie, a co innego dzielenie wyrazów - i obydwie się co do tego zgodziłyśmy - no przynajmniej zrozumiałyśmy się, w moim odczuciu, że chodzi o przenoszenie wyrazów... i staramy się rozwiązać "twórczo" problem

twoja wypowiedź nie odpowiada na pytanie Eli, czyli mamy rozdzielać te spółgłoski "sł", "zg", "st", czy nie? - sama zawsze miałam problem z "morfologią" i wiem, że zarówno w gazetach, jak i w publikacjach książkowych dzielenie wyrazów jest zależne od tego jak łamiemy tekst, ale... jest w ogóle na to jakaś zasada? czy wydawnictwo samo sobie reguły ustanawia - tak jak jedna z gazet, dla której w zamierzchłych czasach robiłam korektę i właśnie takiego przenoszenia mnie uczono (być może źle)

Dla mnie sylabizowanie to ważna sprawa, ponieważ redaguję m.in podręczniki i ćwiczenia do nauki pisania i czytania dla dzieci klasy 1-3, więc akurat te, które są na etapie poznawania tego jak dzielić wyraz na sylaby - stąd niektóre moje pytania w tym wątku. A Ela też pisała, że to dla dzieciaków jej to sylabizowanie-dzielenie potrzebne i ma z tym problem.

to aż taki kontrowersyjny temat, przyznam, że nie czaję

czyli jak to powinno być w tych przykładach, które podała Ela?Dorota S. edytował(a) ten post dnia 20.08.11 o godzinie 18:23
Rafał Sylwester Świątek

Rafał Sylwester Świątek Pomożecie? Pomożemy!

Temat: jak podzielić na sylaby?

Dorota S.:
Ale zaraz nie zamykajmy wątku, bo ja nie wiem skąd ta uwaga? Czy to taki w ogóle krzyk w sprawie sylabizowania-dzielenia?
Uwaga na to, co piszesz. Zacytowałem wypowiedzi, które się wykluczają.

R.S.
Dorota S.

Dorota S. małpa
człekokształtna

Temat: jak podzielić na sylaby?

Rafał Sylwester Świątek:
Dorota S.:
Ale zaraz nie zamykajmy wątku, bo ja nie wiem skąd ta uwaga? Czy to taki w ogóle krzyk w sprawie sylabizowania-dzielenia?
Uwaga na to, co piszesz. Zacytowałem wypowiedzi, które się wykluczają.

R.S.
A no to było tak od razu!
Dobra zapętliłam się, czyli te-stem?

edit.: oczywiście chodzi mi o przenoszenie do drugiego wiersza, a nie podział na sylabyDorota S. edytował(a) ten post dnia 20.08.11 o godzinie 18:29
Maria B.

Maria B. Niczego nie wiedzą,
niczego nie potrafią
znaleźć, bo ich ...

Temat: jak podzielić na sylaby?

Dorota S.:
wiem, że zarówno w gazetach, jak i w publikacjach książkowych dzielenie wyrazów jest zależne od tego jak łamiemy tekst, ale... jest w ogóle na to jakaś zasada?
U Wolanskiego jest kilka zasad, bo z ciekawosci zajrzalam wczoraj. Ale nie ma odpowiedzi na problem Eli.
Dorota S.

Dorota S. małpa
człekokształtna

Temat: jak podzielić na sylaby?

Maria B.:
Dorota S.:
wiem, że zarówno w gazetach, jak i w publikacjach książkowych dzielenie wyrazów jest zależne od tego jak łamiemy tekst, ale... jest w ogóle na to jakaś zasada?
U Wolanskiego jest kilka zasad, bo z ciekawosci zajrzalam wczoraj. Ale nie ma odpowiedzi na problem Eli.
:)
ja zajrzałam też wczoraj na stronę 24 "Edycji tekstów" i nawet chciałam założyć właśnie oddzielny wątek na to kontrowersyjne dzielenie wyrazów, bo tego co tam wypisał to mnie uczył już wcześniej...

to słuchajcie może jednak Rafał dobrze gada to moje sylabizowanie zostawmy tutaj, a Ela niech założy nowy wątek o dzieleniu wyrazów :) i siem tam przenieśmy z tym barachłem
Rafał Sylwester Świątek

Rafał Sylwester Świątek Pomożecie? Pomożemy!

Temat: jak podzielić na sylaby?

Wątek o dzieleniu i przenoszeniu wyrazów:
http://www.goldenline.pl/forum/1131456/dzielenie-wyrazow

R.S.
Jacek Skórski

Jacek Skórski DTP, grafika,
typografia,
poligrafia

Temat: jak podzielić na sylaby?

Dawno nie byłem na forum a widzę, że wracają "stare" wątki.
Więc tak:
Wyrazy są dzielone i przenoszone zgodnie z zasadami opisanym w Nowym słowniku ortograficznym PWN – morfologicznie a nie sylabizując! Oczywiście podział na sylaby może być zgodny z podziałem morfologicznym.
Najważniejsze zasady:
1. Nie dzieli się wyrazów dwusylabowych w wierszach zawierających więcej niż 50 znaków.
2. W wierszach zawierających więcej niż 25 znaków nie przenosimy sylaby "li" na końcu dzielonego wyrazu.
3. Nie dzieli się i nie przenosi wyrazów po pierwszej literze (Rafale: nie "u-mysł-em" ale "umysł-em").

itd.
Robert Oleś

Robert Oleś http://d2d.pl

Temat: jak podzielić na sylaby?

Jacek Skórski:
Dawno nie byłem na forum a widzę, że wracają "stare" wątki.
Więc tak:
Wyrazy są dzielone i przenoszone zgodnie z zasadami opisanym w Nowym słowniku ortograficznym PWN – morfologicznie a nie sylabizując! Oczywiście podział na sylaby może być zgodny z podziałem morfologicznym.
Najważniejsze zasady:
1. Nie dzieli się wyrazów dwusylabowych w wierszach zawierających więcej niż 50 znaków.
2. W wierszach zawierających więcej niż 25 znaków nie przenosimy sylaby "li" na końcu dzielonego wyrazu.
3. Nie dzieli się i nie przenosi wyrazów po pierwszej literze (Rafale: nie "u-mysł-em" ale "umysł-em").

itd.

może lepiej "umy-słem", aby nie pozostawiać samogłoski po lewej stronie łamu?
Elżbieta Gola

Elżbieta Gola na pewno korektor, a
może i redaktor

Temat: jak podzielić na sylaby?

Robert Oleś:

może lepiej "umy-słem", aby nie pozostawiać samogłoski po lewej stronie łamu?
Nie rozumiem. Jeżeli przeniesiemy "umys-łem", to też nie będzie samogłoski po lewej stronie łamu. Poza tym nie wiem o tym, że po którejkolwiek stronie należy nie zostawiać samogłosek, oświećcie mnie, jeśli jest taka zasada.
Zgodnie z Waszymi sugestiami otworzyłam nowy wątek, żeby nie mieszać sylabizowania, od którego się zaczęła powyższa dyskusja, i przenoszenia do następnego wiersza:
http://www.goldenline.pl/forum/2534964/przenoszenie-do...
Jacek Skórski

Jacek Skórski DTP, grafika,
typografia,
poligrafia

Temat: jak podzielić na sylaby?

Cytat z Poradni Językowej PWN:
Są dwa kryteria przenoszenia wyrazów w tekście pisanym: fonetyczne i morfologiczne. Pierwsze nakazuje dzielić wyrazy zgodnie z opartym na czynnikach artykulacyjnych podziałem na sylaby. Ta zasada sprawia, że możliwe są różne podziały tego samego wyrazu (np. ja‑skra, jas‑kra, jask‑ra); zarazem wykluczony jest podział jaskr‑a, nienaturalny fonetycznie. Drugie nakazuje respektować granicę przedrostka i rdzenia wyrazu, np. przed‑płata, roz‑mowa.
W razie konfliktu kryterium morfologiczne jest nadrzędne w stosunku do fonetycznego, ale dotyczy to pisma. W mowie możemy się tą zasadą sugerować, ale nie musimy, np. w piśmie powinniśmy dzielić prze‑kład, na‑druk, w mowie – jeśli taka wymowa byłaby naturalniejsza – moglibyśmy też przek‑ład, nad‑ruk. Łatwość wymowy to jedna sprawa, druga to zrozumiałość naszej wypowiedzi, z tego punktu widzenia wskazane jest respektowanie zasady morfologicznej również w mowie (np. podział ro‑zmowa może być dwuznaczny).
Najbardziej precyzyjne zasady dzielenia wyrazów na sylaby znaleźć można w Wielkim słowniku ortograficznym PWN.
— Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski

Zgadzam się z Robertem, że dopuszczalny jest taki podział jaki przedstawił, ale niedopuszczalne jest pozostawienie jednej litery z dywizem na końcu linii, podobnie jak pojedynczych liter: a, w, z, o, i, u
Jacek Skórski

Jacek Skórski DTP, grafika,
typografia,
poligrafia

Temat: jak podzielić na sylaby?

Podobno (?) najlepiej opisuje podział wyrazów: Inny słownik ortograficzny Mirosława Bańko
Elżbieta Gola

Elżbieta Gola na pewno korektor, a
może i redaktor

Temat: jak podzielić na sylaby?

Jacek Skórski:
[...]
Zgadzam się z Robertem, że dopuszczalny jest taki podział jaki przedstawił, ale niedopuszczalne jest pozostawienie jednej litery z dywizem na końcu linii, podobnie jak pojedynczych liter: a, w, z, o, i, u
No proszę, a tu jest napisane, że jednoliterowe spójniki i przyimki - w tekście ciągłym - można zostawiać na końcu:
[204] 54.8. Inne uwagi dotyczące przenoszenia wyrazów
54.8.1. Jednoliterowe spójniki i przyimki (a, i, u, w itd.) mogą pozostawać na końcu wiersza w tekście ciągłym, natomiast w tytułach książek i ich rozdziałów winny być przenoszone do następnego wiersza.
(http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629563)
Hm, czy ta zasada o nieprzenoszeniu a, i, u, w itd. żyje? Ja dotąd przenosiłam.
Dorota S.

Dorota S. małpa
człekokształtna

Temat: jak podzielić na sylaby?

Dżizas zaczyna mnie irytować ta dyskusja, co człowiek (słownik) to inna zasada :(
Wziąłby się ktoś za to i jakoś na piśmie ustalił reguły tego dzielenia i przenoszenia wyrazów - bo mnie w końcu szlag trafi :/
Ja też przenoszę i spójniki i przyimki.Dorota S. edytował(a) ten post dnia 23.08.11 o godzinie 21:33
Jacek Skórski

Jacek Skórski DTP, grafika,
typografia,
poligrafia

Temat: jak podzielić na sylaby?

Jeszcze jeden cytat z Poradni Językowej PWN:
W żargonie wydawniczym taki izolowany na końcu wiersza jednoliterowy spójnik bądź przyimek nazywa się sierotą. Pozostawianie jednoliterowych wyrazów na końcu wiersza powoduje, że przy prawej krawędzi kolumny – między przedostatnim wyrazem a „sierotą” wyjustowaną do prawej – tworzą się nienaturalnie duże odstępy, które są po pierwsze nieestetyczne, a po drugie zaburzają prawidłowy odbiór tekstu. Dlatego też w dawnych normach branżowych dla pracowników poligrafii oraz w podręcznikach zecerstwa pisano, że „sieroty” należy przenosić do następnego wiersza. Współcześnie zasada ta została sformułowana w kompendium Polszczyzna na co dzień, w którym w rozdziale poświęconym poprawności typograficzno-edytorskiej mówi się, że w „wierszach tekstu, które liczą powyżej 40 znaków, nie należy pozostawiać na końcu wiersza jednoliterowych spójników i przyimków złożonych pismem tekstowym lub wersalikowym”. Przy składzie liczącym mniej niż 40 znaków w wierszu obligatoryjne przestrzeganie tej zasady może powodować powstawanie w łamach nienaturalnie dużych odstępów międzywyrazowych, które są nieestetyczne i mocno zakłócają lekturę tekstu.
— Adam Wolański
Jacek Skórski

Jacek Skórski DTP, grafika,
typografia,
poligrafia

Temat: jak podzielić na sylaby?

i jeszcze jeden cytat wspomnianego przeze mnie prof. Bańko:

słowa jednoliterowe na końcu wiersza
Jednoliterowe spójniki i przyimki jak: i, w, u, a, z, o oraz do, przy, nad, pod itd. czy mogą pozostawać na końcu wiersza w tekście, czy należy je przynieść do nowego wiersza?

Pozostawienie jednoliterowych słów na końcu wiersza nie jest błędem ortograficznym, ale dobry redaktor takich sytuacji unika. Wymagania wobec słów dłuższych są łagodniejsze. Wiele zresztą zależy od szerokości łamu: w wąskim składzie, np. w encyklopedii czy słowniku, trudno niekiedy uniknąć „brzydkiego” łamania wierszy, zwłaszcza że dobrze zbudowany akapit musi spełniać kilka warunków jednocześnie (np. odstępy w różnych wierszach muszą być podobnej wielkości, a ostatni wiersz nie pozowinien być ani za krótki, ani za długi).
— Mirosław Bańko

Następna dyskusja:

Jak zostać korektorem?




Wyślij zaproszenie do